Showing 2 results

Authority record
Μακεδονικός αγώνας, 1903-1908 -- Κοζάνη
Τσιτσελίκης, Κωνσταντίνος, 1882-1938
Person · 1882 - 1938
Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης
Ο Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης γεννήθηκε στην Κοζάνη το 1882 και ήταν ο μεγαλύτερος γιος του Λαζάρου Τσιτσελίκη. Ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές του σπουδές στο περίφημο Γυμνάσιο Τσοτυλίου και κατόπιν γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία αποφοίτησε με «άριστα» το 1903. Οι Νομικές σπουδές του αρχικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και μετέπειτα στην Κωνσταντινούπολη του εξασφάλισαν την άδεια να δικηγορεί και σε οθωμανικά δικαστήρια, ενώ στη συνέχεια ακολούθησε μετεκπαίδευση στη Γερμανία. Ο Τσιτσελίκης επιστρέφει και δικηγορεί στην Κοζάνη. Από το 1904 αρχικά ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Μορφωτικής Αδελφότητας «Πανδώρα», αργότερα του «Αναγνωστηρίου Κοζάνης» και το 1934 ως πρόεδρος της «Εταιρείας Επιστημονικών Ερευνών Δυτικής Μακεδονίας» έχει ενεργό και πρωταγωνιστικό ρόλο στα πολιτικά, πολιτιστικά και κοινωνικά δρώμενα της Κοζάνης ως νομικός, πολιτικός και λογοτέχνης.
Την εποχή του Μακεδονικού Αγώνα είναι μέλος της επιτροπής « Άμυνας» και έχει ενεργό ρόλο στην απελευθέρωση της πόλης . Λέγεται ότι συναντιέται στην Αθήνα με τον Παύλο Μελά και να τον πείθει να έρθει στη Μακεδονία για τον ένοπλο αγώνα, λέγοντας ότι υπάρχει η υποδομή και η προετοιμασία. Για τον εορτασμό του συντάγματος των Νεότουρκων συνοδεύει την « Πανδώρα» στο Μοναστήρι όπου για τα τεκταινόμενα εκεί παίρνουμε πληροφορίες από το περίφημο διήγημα του «Μπιριντζί νούμερο» (Το υπ’ αριθμόν ένα κομμάτι).
Το 1914 νυμφεύεται την Αγνούλα Κλείδου και αποκτούν τρία παιδιά: τον Κλείτο, τη Λένα και τη Ρέα. Η Αγάπη του για την Αγνή φαίνεται στην επικήδεια επιστολή που σώζεται στο αρχείο της ΚΔΒΚ.
Μετά την απελευθέρωση, ο Κ. Τσιτσελίκης στις πρώτες εκλογές της 31ης Μαΐου 1915 ήταν υποψήφιος με το συνδυασμό των Ανεξαρτήτων όπου δεν κατάφερε να εκλεγεί, ενώ στις επόμενες εκλογές το 1920 εκλέγεται βουλευτής Κοζάνης με την Ενωμένη Αντιπολίτευση.
Υπάρχουν αξιοσημείωτες νομικές μελέτες του Κ. Τσιτσελίκη, ενώ από το πεζογραφικό του έργο, είναι γνωστά οι «Μακεδονικές Εικόνες» 1924, το «Ένα ξερρίζωμα» 1926, η «Αγάπη στον Αλιάκμονα» 1937.
Σε ηλικία 56 χρονών τον Μάιο του 1938, κατά τη διάρκεια ταξιδιού στην Αθήνα για θέματα υγείας, παθαίνει καρδιακή προσβολή και πεθαίνει. Κηδεύεται στην πρωτεύουσα, με τον Κοζανίτη λογοτέχνη και γυμνασιάρχη Πειραιά Αθανάσιο Διάφα, να εκφωνεί τον επικήδειο λόγο.
Μεταξά, Χιονία Γ., 1864 - 1950
Person · 1864 - 1950
Η Χιονία Γ. Μεταξά γεννήθηκε το 1864 στην Κοζάνη, από ευπόρους αυτόχθονες Έλληνες και Χριστιανούς Ορθόδοξους γονείς. Ήταν το ένα από τα δύο παιδιά του μεγαλεμπόρου Κοζανίτη Ηλία Κατσικά, Βιοτέχνη κατεργασίας γούνας και καταστημάτων σε πολλές πόλεις της Δυτικής Μακεδονίας και με μεγάλη γουνεμπορική επιχείρηση στη Βιέννη. Ο πατέρας της από πολύ νωρίς φρόντισε για την οικονομική της εξασφάλιση και είχε ανοίξει τραπεζικούς λογαριασμούς επ' ονόματι της Χιονίας στη Βιέννη και αλλούστους οποίους τοποθετούσε τα κέρδη των επιχειρήσεων του. Από τον πατέρα της, η Χιονία μεταξύ των άλλων κληρονόμησε και το ήμισυ εξ αδιαιρέτου του αρχοντικού Κατσικά στην Κοζάνη.
Κατά την επανάσταση του 1878 στην Κοζάνη ο κλήρος απετέλεσε πηγή τροφοδοσίας για τις μάχιμες αντάρτικες μονάδες και πρωτόγνωρο γεγονός είναι η δημιουργία από τον Ιεράρχη Ευγένιο της περίφημης Ιερατικής μονάδας που αποτελείται από φωτισμένους Κοζανίτες Ιεροδιάκονες, συνολικά τριακόσιους εθελοντές (300) με τα άλογά τους, με ηγήτορα ένα παλληκάρι 28 χρονών, τον Παριανό Χειρουργό και Μαιευτήρα Γεώργιο Ι. Μεταξά που είχε φθάσει στις 25/3/1878 στη Κοζάνη και φιλοξενήθηκε στο αρχοντικό Κατσικά, γεγονός που έγινε η αιτία της γνωριμίας του με την Χιονία και στη συνέχεια του γάμου τους στις 28 Μαΐου 1881.
Ο Μεταξάς στάλθηκε από το Αθηναϊκό Μέτωπο της Ελεύθερης Ελλάδας για να μετατρέψει την Επανάσταση του Ιεράρχη Ευγενίου σε ανταρτοπόλεμο διαρκείας και μ' αυτόν αφ' ενός να ξεσηκώσει ολόκληρο τον Ελληνικό Λαό της Μακεδονίας και παράλληλα να αποτρέψει τις ορέξεις των Βουλγάρων.
Την ημέρα τις 25 Μαρτίου 1878 η ακμαία Χριστιανική Κοζάνη με το σταυρό και το ξίφος εξελίχθη την εποχή εκείνη στο μοναδικό ισχυρό οχυρό της Μακεδονίας και δίνει το ιστορικό παρόν για ένα νέο υπέρ πάντων αγώνα. Περί τον Μάιο του 1878, όταν προέκυψε το θέμα του εξοπλισμού των Ελλήνων Μακεδόνων η Χιονία Κατσικά σαν γνήσια Ελληνίδα, είπε στον Γεώργιο Μεταξά : «Τα δίνω όλα για την Ελλάδα» και άνοιξε ο κρουνός και μπήκε δυναμικά στον αγώνα. Το ποσό της δαπάνης ξεπέρασε το ποσό των 500 εκατομμυρίων χρυσών φράγκων, το οποίο μετρήθηκε από τον Παύλο Μελά περί την 28 Ιουλίου 1904, στο σπίτι του Γεωργίου Μεταξά. Από τα ιστορικά γεγονότα της επαναστάσεως της Κοζάνης, ένα τυχαίο γεγονός σε υψόμετρο 1.100 μ. προ του χωριού Περιβόλι σε ένα αδιέξοδο μονοπάτι, φέρει την Χιονία Μεταξά επικεφαλής των τριακοσίων Ρασοφόρων ιππέων εναντίον τουρκικής στρατιωτικής μονάδος φονεύοντας εκατοντάδες Τούρκους στρατιώτες και ιδίως Αξιωματικούς, με πάνω από 100 στρατιώτες τούρκους αιχμάλωτους. Το 1903 στις μάχες Μοναστηρίου, Περπελέ, Αχρίδας ο Γεώργιος και η Χιονία Μεταξά ήταν επικεφαλής 600 ιππέων του σώματος Ιερομοναχών Κοζανιτών και 1000 επιστρατευμένων πεζών επίσης Κοζανιτών διασφάλισαν τους εκεί Έλληνες και καταδίωξαν τους Βουλγάρους. Ενώ στη μάχη του Ξυνού Νερού οι Τούρκοι έπαθαν πανωλεθρία από τον Saitan Μεταξά.
Ο Γεώργιος Μεταξάς πέθανε το 1929, η περηφάνια της Χιονίας δεν κάμθηκε με τον θάνατο του συζύγου της, έζησε μέσα στην αγάπη και στη θαλπωρή της οικογενείας της έως το 1950.