Κώδικας με αντίγραφα αλληλογραφίας της Μητρόπολης Σερβίων και Κοζάνης κατά τα έτη 1889-1896 επί αρχιερατείας του Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης Κωνστάντιου

Το αρχείο του Κωνσταντίνου Δ. Τακιατζή είναι μαζί με το αρχείο της οικογένειας Δημητρίου Κ. Κοεμτζή και αποτελείται από 4 κουτιά, 31 φακέλους και 731 τεκμήρια. Στο αρχείο θα δούμε την αλληλογραφία του Κωνσταντίνου Δ. Τακιατζή κατάστιχα, διάφορα δικαιοπρακτικά έγγραφα, επιστολές με αποδέκτη τον Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης Ευγένιο από διάφορους αποστολείς. Επίσης επιστολές προς τον Δημήτριο Κ. Κοεμτζή, δικαιοπρακτικά (πωλητήρια έγγραφα, μαρτυρικά, συμφωνητικό) και οικονομικά έγγραφα (αποδείξεις, ομολογίες, κατάστιχα ) της οικογένειας του Δημητρίου Κ. Κοεμτζή.

Το αρχείο της Μητρόπολης αποτελείται από 75 κουτιά, 698 φακέλους και σχεδόν 15134 τεκμήρια και μέσα από αυτά κάνουμε μια διαδρομή στις αρχιερατείες των: Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης Βενιαμίν Καρίπογλου (1815-1850), Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης Ευγένιος Πατέρας (1849-1882), Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης Κωνστάντιος Ματουλόπουλος (1889-1892 & 1894-1910), Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης Γεράσιμος Τανταλίδης (1892-1893), Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης Φώτιος Μανιάτης (1910-1923), Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης Ιωακείμ Αποστολίδης (1923-1926 & 1927-1945), Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης Κωνσταντίνος Πλατής (1945-1957), Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης Διονύσιος Ψαριανός (1957 – 1997).
Αλληλογραφία της Ιεράς Μητρόπολης Σερβίων και Κοζάνης με κοινότητες, Οικουμενικό Πατριαρχείο, πόλεις της Ελλάδος, χώρες της Ευρώπης και των Βαλκανίων. Πωλητήρια έγγραφα, διαθήκες, δωρητήρια, προικοσύμφωνα, οικονομικά έγγραφα, έγγραφα της Γενικής Αντιπροσωπείας της κοινότητας και της Δημογεροντίας, έγγραφα της εφορείας της κοινότητας για εκπαιδευτικά θέματα, έγγραφα του εκκλησιαστικού δικαστηρίου, πατριαρχικές επιστολές και έγγραφα από το Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι κάποια από αυτά που συναντούμε. Μεγάλη επίσης είναι και η συλλογή από Οθωμανικά έγγραφα (φιρμάνια, προστάγματα, διαταγές, επιστολές, αλληλογραφία και πολλά άλλα).

Το αρχείο του Αναστάσιου Χρυσοχόου αποτελείται από 1 κουτί και 17 τεκμήρια και περιλαμβάνει σημειωματάρια με προσωπικές σημειώσεις του ιδίου σχετικά με τα ταξίδια του σε Ελλάδα και Ευρώπη.

Κώδικας που περιέχει πρακτικά συνεδριάσεων του εκκλησιαστικού δικαστηρίου Βελβενδού και Σερβίων

Κώδικας αλληλογραφίας του Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης Κωνστάντιου των ετών 1907-1908

Το Αρχείο των Σουλτανικών Εγγράφων αριθμεί 1 Αρχειακό κουτί, 6 φακέλους και 39 τεκμήρια. Όπως διαφαίνεται στον παρακάτω πίνακα η αρίθμηση των εγγράφων ακολούθησε τη χρονολογική τους σειρά .
Έγγραφο 1 : 5-14 Αυγ. 1721, άδεια επιδιόρθωσης της εκκλησίας του Αγ. Νικολάου στην Κοζάνη
Έγγραφο 2 : 19-28 Ιουλ. 1728, παράπονα για τον ήχο της καμπάνας του Αγ. Νικολάου στην Κοζάνη
Έγγραφο 3 : 22 Αυγ. 1785, φιρμάνι για τον διορισμό του επισκόπου Θεόφιλου
Έγγραφο 4 : 4 Ιαν. 1787, παρενόχληση του επισκόπου Θεόφιλου από πιστωτές του προκατόχου του
Έγγραφο 5 : 29 Μαρτ. 1794, ανανέωση της παραχώρησης του μουκαταά της Κοζάνης ως μαλικιανέ
Έγγραφο 6 : 19 Σεπτ. 1798, ανανέωση παλαιότερης διαταγής για τις ελευθερίες του μουκαταά της Κοζάνης
Έγγραφο 7 : 3 Μαΐου 1814, παρενόχληση και επιβολή προστίμων σε τρεις Εκκλησίες με την πρόφαση του ελέγχου
Έγγραφο 8 : 23 Ιουλ. 1815, φιρμάνι για τον διορισμό του επισκόπου Βενιαμίν
Έγγραφο 9 : 6 Σεπτ. 1833, παράπονα των Κοζανιτών για υπερβολική φορολόγηση
'Εγγραφο 10 : 25 Δεκ. 1833, έρευνα για τη δυνατότητα ανανέωσης παλαιότερης διαταγής για τις ελευθερίες του μουκαταά της Κοζάνης
Έγγραφο 11 : 24 Δεκ.1833 - 2 Ιαν. 1834, παράπονα των Κοζανιτών για υπερβολική φορολόγηση
Έγγραφο 12 : 1 Αυγ. 1839, αποστολή μουμπασίρη στην Κοζάνη για τον φόρο "ζετζριγιέ"
Έγγραφο 13 : 8 Οκτ. 1841, παραχώρηση ενός πρώην τσιφλικιού του Τεπεντενλή Αλί πασά στην Κοζάνη σε μια χριστιανή
Έγγραφο 14 : 11-20 Φεβρ. 1843, φιρμάνι για τον διορισμό του επισκόπου Βενιαμίν
Έγγραφο 15 : 6-15 Μαρτίου 1849, βεράτιο παραχώρησης προνομίων σε Κοζανίτη έμπορο
Έγγραφο 16 : 23 Μαΐου - 1 Ιουν. 1849, φιρμάνι για τον διορισμό του επισκόπου Ευγενίου
Έγγραφο 17 : 8-17 Σεπτ. 1850, παρενόχληση ιερέα από το χωριό Μπαξί επειδή τελούσε θρησκευτικές τελετές σε σπίτι
Έγγραφο 18 : 24 Μαρτίου - 2 Απρ. 1851, παρενόχληση ιερέα από το χωριό Μικρή Βάντσα επειδή τελούσε θρησκευτικές τελετές σε σπίτι
Έγγραφο 19 : 14-23 Ιαν. 1852, ρύθμιση δανείων δύο ζιμμήδων με τους πιστωτές τους
Έγγραφο 20 : 17-26 Σεπτ. 1860, ρύθμιση προβλήματος με τη μεταβίβαση χωραφιών στο χωριό Λουζιανή
Έγγραφο 21 : 11-20 Απρ. 1862, βεράτιο παραχώρησης προνομίων σε Κοζανίτη έμπορο
Έγγραφο 22 : 11-20 Απρ. 1862, διαταγή καταχώρησης του παραπάνω βερατίου στα ιεροδικαστικά κατάστιχα
Έγγραφο 23 : 29 Ιουλ. - 7 Αυγ. 1862, άδεια για την επισκευή της Εκκλησίας του Αγίου Αθανασίου στην Κοζάνη
Έγγραφο 24 : 4-13 Αυγ. 1864, άδεια ανέγερσης σχολείου θηλέων στην Κοζάνη
Έγγραφο 25 : 4-13 Αυγ. 1864, άδεια ανέγερσης σχολείου αρρένων στην Κοζάνη
Έγγραφο 26 : 16-24 Ιουλ. 1865, άδεια για την επισκευή της Εκκλησίας της Αγίας Τριάδας της Μονής Ιλαρίωνα
Έγγραφο 27 : 22 Ιουλ. 1872, άδεια για την ανέγερση της εκκλησίας του Αγ. Δημητρίου στο χωριό Κτένι
Έγγραφο 28 : 16 Ιουλ. 1894, βεράτιο διορισμού του μητροπολίτη Κωνστάντιου
Έγγραφο 29 : 11 Ιουν. 1896, άδεια για την ανέγερση της εκκλησίας του Ταξιάρχη στο χωριό Μάρτσιστα
Έγγραφο 30 : 18 Οκτ. 1896, άδεια για την ανακαίνιση της εκκλησίας του Αγ. Νικολάου στο νεκροταφείο των Σερβίων
Έγγραφο 31 : 26 Ιουν. 1897, άδεια επισκευής της εκκλησίας του Αγ. Νικολάου στην Κοζάνη
Έγγραφο 32 : 2 Μαρτ. 1899, άδεια για την ανέγερση σχολείου (Βαλταδώρειο) στην Κοζάνη
Έγγραφο 33 : 25 Μαΐου 1901, άδεια αποπεράτωσης του κωδωνοστασίου της εκκλησίας του χωριού Μάρτσιστα
Έγγραφο 34 : 17 Νοεμ. 1901, άδεια για την εκ νέου ανέγερση του κωδωνοστασίου της εκκλησίας του Προφήτη Ηλία στην Κοζάνη
Έγγραφο 35 : 12 Ιουν. 1902, άδεια για την εκ νέου ανέγερση της εκκλησίας του Αγ. Δημητρίου στο χωριό Λαβπάνιτσα
Έγγραφο 36 : 15 Απρ. 1906, άδεια για την εκ νέου κατασκευή της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου στην Αιανή
Έγγραφο 37 : 14 Ιουν. 1909, άδεια μετατροπής της οικίας του Κων. Δρίζη στην Κοζάνη σε νοσοκομείο
Έγγραφο 38 : 15 Ιουν. 1909, άδεια για την εκ νέου κατασκευή και διαπλάτυνση της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου στην Κοζάνη
Έγγραφο 39 : 15 Μαρτ. 1868, βεράτιο απονομής παρασήμου στον επίσκοπο Κοζάνης Ευγένιο
Από την άλλη πλευρά ωστόσο τα έγγραφα ομαδοποιήθηκαν ώστε η μετάφραση και ο σχολιασμός τους να ακολουθούν κάποιες θεματικές ενότητες. Έτσι προέκυψαν ουσιαστικά 3 ενότητες.
Η πρώτη ενότητα αποτελείται από τους φακέλους Φ01, Φ02, Φ03 και αφορά στην Εκκλησία κυρίως σε θέματα ανώτερου κλήρου αλλά και στη γενικότερη οργάνωση της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Η δεύτερη ενότητα περιλαμβάνει τους φακέλους Φ04 και Φ05 και έχει να κάνει με το φορολογικό status της Κοζάνης, αλλά και με άλλα οικονομικά θέματα.
Τέλος, η τρίτη ενότητα περιλαμβάνει τον φάκελο Φ06 (3 έγγραφα) σχετικά με εμπόρους και εμπορικά προνόμια.
Ο φάκελος Φ7 περιλαμβάνει 1 έγγραφο , το οποίο προστέθηκε στο τέλος και αφορά σε απονομή παρασήμου σε Επίσκοπο

Περιλαμβάνονται επιστολές του επισκόπου Θεόφιλου κατά τα έτη 1789 με 1793 και έγγραφα με φορολογικές και οικονομικές υποθέσεις.