Εμφανίζει 539 αποτελέσματα

Αρχειακή περιγραφή
Χειρόγραφα, Ελληνικά -- Κοζάνη
Προεπισκόπηση εκτύπωσης Hierarchy Προβολή:

470 αποτελέσματα με ψηφιακά αρχεία Προβολή αποτελεσμάτων με ψηφιακά αρχεία

Θεολογικός Σύμμικτος

(φ. 1r-61 r ): Ἀνωνύμου, περὶ Θεολογίας. Δοσιθέου, Τόμος ἀγάπης κατὰ
Λατίνων συλλεγεὶς καὶ τυπωθεὶς, 413-490·Ἐξήγησις τοῦ ἱεροῦ συμβόλου, ἣν
ἡμεῖς διηρήκαμεν εἰς κεφάλαια δεκατρία. Ἀρχ. Πιστεύομεν καὶ
ὁμολογοῦμεν ἕνα καὶ μόνον ἀληθῆ Θεὸν τοῦ παντός.
(φ. 61v-64 r ) Μ. Ψελλός
(φ. 65 r -130 r ) Διάφορα θεολογικὰ ζητήματα Περὶ Ἀναστάσεως νεκρῶν κ.ἄ.
Τέλ. διὰ τὸ πνευματικόν ὕδωρ τὸ θρεπτικὸν τῶν ψυχῶν.

Δωρόθεος, εξήγηση στον περί βασιλείας λόγο Συνέσιου .

(φ. 1r-50 «Δωροθέου Ἐξήγησις εἰς τὸν περὶ βασιλείας λόγον Συνεσίου πρὸς τὸν Αὐτοκράτορα Ἀρκάδιον» (ἐρυθρογραφία) σὲ ἁπλὴ γλώσσα, Ἀρχ. (φ. 1r) Τάχα ὡς ἔοικε, καθὼς φαίνεται, ἀνίσως καὶ κανένας διδάσκαλος φιλόσοφος. Τέλ. (φ. 50r) καὶ ὁ Ὑφικράτης καὶ ὁ Περι<κλῆς> οἱ στρατηγοί […].

Δωρόθεος

Σύμμικτος Φιλολογικός

(φ. 5 r -15 v ) ΛΟΓΓΙΝΟΣ, Ἐκ τοῦ Λογγίνου φιλοσόφου Τὰ προλεγόμενα εἰς τὸ
τοῦ Ἡφαιστίωνος ἐγχειρίδιον περὶ μέτρων στίχων. Τέλ. κολ. 2.21: οὕτω
τοίνυν ὁ Ἡφαιστίων αὐτὴν ὁρίζεται [ . M. Consbruch, Hephaestionis
enchiridion cum commentariis veteribus, Leipzig: Teubner, 1906: 81-89. Τέλ.
καὶ εἰς ὅλα, ὡς εἴπομεν, εἶναι παρόμοιος ὁ μικρὸς κόσμος μὲ τὸν μεγάλον.
(φ. 21 r -55 r ) ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ Ο ΘΡΑΞ, Τέχνη γραμματική, 1. Τέλ. Τινὲϲ δὲ
προϲτιθέαϲι καὶ ἐναντιωματικούϲ, οἷον ἔμπηϲ ὅμωϲ. 100.2, G.
Uhlig, Grammatici Graeci, vol. 1.1, Leipzig: Teubner, 1883 (repr. Hildesheim:
Olms, 1965): 5-100.
(φ. 61 r -263 ν ) ΜΙΧΑΗΛ ΨΕΛΛΟΣ, Διδασκαλία παντοδαπή. Τέλ. ἐξήνεγκε καὶ
ἀπωχέτευσεν. 193. 13, ἐκδ. L.G. Westerink, Michael Psellus, De omnifaria
doctrina, Nijmegen: Centrale Drukkerij N.V., 1948: 17-108.
4 (φ. 267 r -342 v ) ΑΔΗΛΟΣ, «Περὶ τοῦ μικροκόσμου καὶ τῆς κυκλοφορίας
αὐτοῦ καὶ πῶς γένηται;». «Ἡ κυκλοφερὴς κίνησις τοῦ αἵματος ὀλίγα
τινά». Ἀρχ. Ὁ κόσμος σύγκειται ἐξ οὐρανοῦ καὶ γῆς. Τέλ. διὰ τὰ
ὁποῖα ἀρκετῶς ἐβαρύναμεν τὴν ἀκοήν της.
(φ. 350 r -353 v ) πυθαγορας, Χρυσᾶ ἔπη. Ἀρχ. Ἀθανάτους μὲν πρῶτα
θεοὺς νόμῳ ὡς διάκριται. D. Young (post E. Diehl), Theognis,
Leipzig: Teubner, 1971, σ. 86-94.
(φ. 354 r -362 r ) Ἑκ τοῦ αὐτοῦ Ἱεροκλέους εἰς τὸ, Τετρακτὺν παγὰν
ἀενάου φύσεως. Ἀρχ. Πηγὴ λέγεται τῆς ἀενάου φύσεως. Τέλ. ἐν τῷ
πνευματικῷ αὐτῆς ὀχήματι.
(φ. 366 r -368 v ) ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΡΜΕΝΟΠΟΥΛΟΣ, Ἐπιτομὴ τῶν θείων καὶ
ἱερῶν κανόνων. Προθεωρία. PG 150, 45-49.
(φ. 369 r -371 v ) ΑΓΑΠΙΟΣ, Τίτλος «Ἐκπληκτικὴ καὶ νουθετικὴ ἐπιστολή
τοῦ αὐτοῦ Ἀγαπί(ου)», Ἀρχ. Ἀγάπιος κυρίῳ Ἰωάννῃ τῷ Καπελλέτῳ.
Ἀνάγκην ἔχω καὶ χρέος. Τέλ. δεύτερον εἰς τὸ αὐτὸ μὴ ἐμπίπτοντες.
(φ. 372 r -373 r ) «Ἀπόκρισις τοῦ κὺρ Ἀγαπίου ἡ ἀπάντησις». Ἀρχ. Ἔγραψάς
μοι ἐπιταχῦναι εἰς τὰ αὐτόθι τὸν πλοῦν. Τέλ. καὶ ταῦτα πρὸς σέ. Μετὰ ὁ
γραφέας προσθέτει: φ. 373 r Ἀγάπιος τῷ Δημητρίῳ ἔτι ἐν Ὁσπηταλίοις ὄντι
ἔγραψε ταύτην.
9. (φ. 374 r ) ΜΑΝΟΣ Ο ΠΕΡΣΗΣ, «Ἐκ τῆς πρὸς Ζεβηνᾶν αὐτοῦ Ἐπιστολῆς».
F. Diekamp, Doctrina patrum de incaranatione verbi, σ. 306, κεφ. 41.
XV.

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΚΟΖΑΝΗΣ

 100 

(φ. 375 v ) «Πρὸς Σκυθιανόν, ἑτέροις δὲ Μαλεντίνου τοῦ διδασκάλου
Μάνεντος ἐπιγέγραπται». (φ. 375 v ) «Τοῦ αὐτοῦ, Ἐκ τῆς πρὸς Κούδαρον
Σαρακινὸν ἐπιστολῆς». (φ. 376 r -377 r ) «Τοῦ αὐτοῦ, Ἐκ τῆς πρὸς Ὀδὰν
ἐπιστολῆς». Ἔκδ. Johannes Fabricius, Bibliotheca Graeca, τ. 7, Ἁμβοῦργο,
1801, σ. 315-316.

Λογγίνος, Διονύσιος

Μπαλάνος Βασιλόπουλος , Αριθμητική

(φ. Ιr-ΙΙv, σ. 1-181) Σύνοψη ἀριθμητικῆς. Τίτλος (σ. 1): «Συνοπτικὴ ἑρμηνεία καθ’ ἑκατέρα αὐτῆς τὰ μέρη πολλῆς τῆς ἀκριβείας καταστρωθεῖσα παρὰ τοῦ σοφολογιωτάτου καὶ ἐπιστημονικωτάτου κυρίου Μπαλάνου Βασιλοπ(ού)λ(ου) τοῦ πρωτοπαπᾶ καὶ διδασκάλου τῆς πρώτης σχολῆς Ἰωαννίνων». – Ὁ τίτλος μετὰ τὸ σοφολογιωτάτου ἀπὸ διόρθωση τοῦ χ2· μετὰ τὸ σοφολογιωτάτου διαγραμμένο τὸ ἀρχικὸ κείμενο τοῦ τίτλου, ποὺ ἦταν γραμμένο ἀπὸ χ1: ἐν ἱεροδιδασκάλοις κυρίου κὺρ Μπαλάνου πρωτοπαπᾶ. – Ἔκδ. Μπαλᾶνος Βασιλόπουλος Ἔκθεσις ἀκριβεστάτη τῆς Ἀριθμητικῆς, Βενετία 1803· Ἠλιοὺ Α΄, σ. 86-87, ἀρ. 1803.76 (ἐκδότης ὁ Κοσμᾶς Μπαλᾶνος, γιὸς τοῦ Μπαλάνου Βασιλοπούλου).
(σ. 1-128) Ἀριθμητική, Πρακτικὸ μέρος.
(σ. 1-56) Βιβλίο Α΄ (ἀπὸ χ2): «Καὶ πρῶτον περὶ τοῦ πρακτικοῦ μέρους αὐτῆς» [ἀρχικὸς τίτλος ἀπὸ χ1, διαγραμμένος: Περὶ ἀριθμητικῆς πρακτικῆς]. Ἀρχ. Τὸ μὲν δὴ ζητεῖν [δὴ ζητεῖν add. sl. χ2] εἰ ἐστὶν ἐν τοῖς οὖσιν [ζητεῖν del. χ2] ἐπὶ τῶν καθ’ αὑτὸ γνωρίμων καὶ πᾶσιν ὁμολογουμένων. Τέλ. ὅτου χάριν καὶ ἡμεῖς συντομίας ἕνεκα πέρας τοῦ αου βιβλίου ἐνταῦθα δεδώκαμεν.
(σ. 57-100) Βιβλίο Β΄: «Περὶ κλασμάτων, τί τε ἐστὶ τὸ κλάσμα, καὶ ὅπως γράφεται». Ἀρχ. Κεφ. αον. Πληρωθέντος ἤδη τοῦ αου βιβλίου τῆς παρούσης πραγματείας, καὶ τῶν ταύτῃ χρειωδεστέρων. Τέλ. ὡς καὶ ἐν τῷ ϛῳ ὑπετέθη τοῦ προτέρου προβλήματι (εἶτα ἀκολουθεῖ, τό, τοιαύτη μὲν οὖν ἡ τῶν κλασμάτων χρῆσις, σελ.).
(σ. 101-110) «Περὶ Γεωμετρικῆς [διορθωμένο ἀπό: Ἀστρονομικῆς] ψηφοφορίας». Ἀρχ, Ψηφοφορία, ἥτις καὶ ψηφηφορία μεταλήψει τοῦ στοιχείου παρά τισι λέγεται. Τέλ. Τοιαύτην γάρ τινα πρὸς ἄλληλα τὰ λεπτὰ ἀναλογίαν τηροῦσιν ἐν τῷ γράφεσθαι.
(σ. 111-128) «Περὶ Ἀστρονομικῆς ψηφοφορίας». Ἀρχ, Ἀστρονομικὴ δὲ ψηφηφορία ἐστίν, ᾗπερ οἱ τῶν ἀστρονόμων παῖδες ἐπὶ τῶν κινήσεων τῶν οὐρανίων σφαιρῶν καὶ ἀστέρων χρῶνται. Τέλ. σαφεστέρα γενήσεται [διαγραμμένο: ἡ περὶ αὐτῶν ἑρμηνεία] ἐπί τε τῆς τῶν γεωμετρικῶν καὶ ἀστρονομικῶν προβλημάτων πραγματείας.
(σ. 129-178) Ἀριθμητική, Θεωρητικὸ μέρος. «Περὶ τοῦ θεωρητικοῦ τῆς ἀριθμητικῆς μέρους. Βιβλίον Α΄. Προοίμιον». Ἀρχ. Τοῦ αου τῆς ἀριθμητικῆς πληρωθέντος μέρους εἰς χρῆσιν ἀνήκοντος τῶν ἀριθμῶν, ἑπόμενόν ἐστι διαλαβεῖν καὶ περὶ τοῦ βου ταύτης μέρους. Τέλ. (σ. 176) ἵνα δὲ σαφεστέρα ἡ τούτων γένηται ἑρμηνεία, ταχθήτω καὶ ταῦτα εὐτάκτως, συστοιχοῦντα τοῖς παρ’ Ἕλλησιν ἀριθμητικοῖς χαρακτῆρσι. – Ἀκολουθοῦν (σ. 176-178) οἱ χαρακτῆρες τῶν ἀρχαιοελληνικῶν ἀριθμῶν καὶ ἀριθμητικῶν.
Στὰ φ. Ιr-ΙΙv καὶ στὶς σ. 35α-β, 82α-β, 129α-β, 179-181, σημειώσεις σχετικὰ μὲ τὸ κείμενο, μὲ παραπομπὲς σὲ ἀντίστοιχες σελίδες. Στὴ σ. 181α δοκίμια κονδυλίου καὶ ἀριθμητικὲς πράξεις.

Βασιλόπουλος, Μπαλάνος

Πλούταρχος

(σ. 1-92) Τίτλος: ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ ΧΑΙΡΩΝΕΩΣ, Περὶ παίδων ἀγωγῆς· μὲ (ἀνώνυμες) διάστιχες ἑρμηνευτικὲς σημειώσεις (γλῶσσες). (ἔκδ. F. C. Babbitt, Plutarch's moralia, vol. 1, Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1927 (ἐπανέκδ. 1969), 4-68). Ἀρχ. (σ. 1) Τί τις ἂν ἔχοι εἰπεῖν περὶ τῆς τῶν ἐλευθέρων παίδων αγωγῆς. Τέλ. (σ. 92) ἀνυστὸν δ' οὖν ἀνθρωπίνῃ φύσει καθέστηκεν.

Σύμμικτος φιλολογικός , με διάστιχες ἑρμηνεῖες λέξεων.

(φ. 1 r ) Πίναξ περιεχομένων.
(φ. 4 r -35 v ) ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ, Περὶ τῶν ἐπὶ μισθῷ συνόντων. Ἀρχ. Καὶ τί σοι
πρῶτον, ὦ φίλε. Τέλ. μέμνησο τοῦ σοφου λέγοντος, ὡς θεὸς ἀναίτιος
(φ. 38 r -67 r ) ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ, Περὶ παίδων ἀγωγῆς. Ἔκδ. Sirinelli – Philippon,
Plutarque, τ. 1, 1, σ. 34-63.
(φ. 70 r – 94 v ) Τοῦ αὐτοῦ, Ἔκδ. Klaerr – Philippon – Sirinelli, Plutarque, σ.
36-62.
(φ. 95 r -112 v ) Τοῦ αὐτοῦ, Περὶ πολυπραγμοσύνης, Dumortier – Defradas,
Plutarque, σ. 266-284.
(φ. 113 r -133 v ) ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, Ὁμιλία πρὸς τοὺς νέους ὅπως ἂν ἐξ
ἑλληνικῶν ὠφελοῖντο λόγων (CPG 2867). PG 31, 564-589. Ἔκδ. Boulenger,
Saint Basile, σ. 41-61. Κείμενο μὲ διάστιχη ψυχαγωγικὴ ἑρμηνεία.
(φ. 134 r -153 r ) ΘΕΜΙΣΤΙΟΣ Θεμιστίου, φιλοσόφου τοῦ ἐπικληθέντος εὐφραδοῦς,
Περὶ φιλίας.
(φ. 154 r -161 v ) ΔΙΩΝ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ, Δίωνος τοῦ Χρυσοστόμου, Λόγος Διογένους
ἢ περὶ ἀρετῆς.
(165 r -205 r ) ΣΥΝΕΣΙΟΣ ΚΥΡΗΝΗΣ, Εἰς τὸν αὐτοκράτορα Ἀρκάδιον περὶ
βασιλείας. Ἔκδοση στό: PG 66, 1053-1108· Lamoureux, Synésios, τ. 5, σ. <84>-141.
(φ. 208 r -215 v ) ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ, Ὀλυνθιακὸς λόγος α´.
(φ. 216 r -232 v ) Τοῦ αὐτοῦ, Ὀλυνθιακὸς δεύτερος.
(φ. 233 r -265 r ) Τοῦ αὐτοῦ, Κατὰ Φιλίππου λόγος ά.
(φ. 266 r -278 r ) ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΝΑΖΙΑΝΖΗΝΟΣ, Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, Εἰς τὸν
ἐξισωτὴν Ἰουλιανόν.
(φ. 278 v -285 r ) Τοῦ αῦτοῦ, Λόγος εἰς τοὺς Μακκαβαίους (μόνον, τρεῖς
στίχοι). … περὶ τῶν πατρίων ἡ καρτερία. Κατόπιν σημείωμα κτητ.: Ἐκ τῶν
τοῦ Κωνσταντίνου Γκέου ἐκ τοῦ ἐκ Μισίας.

Μέγας, Βασίλειος Φ.

Θεόφιλος Κορυδαλλέας , Υπόμνημα στο Φυσική ἀκρόασις του Αριστοτέλη

(φ. 1 r ) Τίτλος: «Τοῦ λογιωτάτου καὶ σοφωτάτου Θεοδοσίου τοῦ Κορυδαλέως,
νῦν δὲ χρηματίσαντος μητροπολίτου Ναυπάκτου καὶ Ἄρτης, Εἰς
φιλοσοφίαν Προδιοίκησις». Ἀρχ. [Προοίμιον. Ὁποῖον τὸ τῆς φιλοσοφίας
ἀξίωμα] Τῶν ὅσα θηράσιμα πέφυκε τοῖς ἀνθρώποις καλὰ ἐν τῷ μετὰ
σώματος βίῳ. – Ἔκδ. Βενετία 1779. Διάσπαρτα κάποια λίγα
παρασελίδια σχόλια.
– (σ. 1-202) Βιβλίο α΄. – (σ. 202-299) Βιβλίο β.΄ – (σ. 301-340) Βιβλίο
γ΄. – (σ. 341-384) Βιβλίο δ΄. – (σ. 385-439) Βιβλίο ε΄. – (σ. 441-510)
Βιβλίο ϛ.΄ – (σ. 510-562) Βιβλίο ζ.΄ – (σ. 564-656) Βιβλίο η.΄ Τέλ. κολ.
(βιβλίο η΄, κεφ. ζ΄) …] οὐ μἐντοι ἐστὶν ἡ τοιαύτη ἀντιπερίστασις αἰτία
τῆς τοῦ ῥιπτομένου φορᾶς.

Κορυδαλλεύς, Θεόφιλος, 1570-1646

Γεώργιος Κορέσσιος , Θεολογικά έργα .

Τίτλος (4r): «ΘΕΟ-ΛΟΓΙΚΟΝ ΠΕΡΙ ΕΞΟΧΗΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ συγγραφὲν παρὰ τοῦ σοφωτάτου καὶ λογιωτάτου ἄκρου θεολόγου τῆς μεγάλης Ἐκκλησίας, καὶ ἐν ἰατροῖς ἀρίστου ΚΥΡΙΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΟΡΕΣΣΙΟΥ τοῦ Χίου καὶ ἀφιερωθὲν τῷ Παναγιωτάτῳ Θειοτάτῳ καὶ Σοφωτάτῳ ἀρχιεπισκόπῳ Κωνσταντινουπόλεως Νέας Ρώμης τῷ οἰκουμενικῷ Πατριάρχῃ ΚΥΡΙῼ ΚΥΡΙῼ ΚΥΡΙΛΛῼ τῷ ἐκ Βεῤῥοίας, Ταὐτὸν εἰπεῖν τῇ ἁγίᾳ τοῦ Χριστοῦ καθολικῇ Ἀποστολικῇ Ἀνατολικῇ ΕΚΚΛΗΣΙΑ· Ἐν ἔτει τῷ σωτηρίῳ ͵αχλα΄» (ἐρυθρόγραφα τὰ κεφαλαῖα πλὴν τῶν λέξεων ΚΥΡΙΟΥ, ΚΥΡΙῼ). – Ἀνέκδοτο. Γιὰ τὸ ἔργο καὶ τὰ σωζόμενα χειρόγραφα βλ. Στουπάκης, Γεώργιος Κορέσσιος, σ. 180-220 (βλ. Βιβλ.).
(φ. 5r-7r) Προσφώνηση ἀφιερωματικὴ τοῦ συγγραφέα πρὸς τὸν Οἰκουμ. Πατριάρχη Κύριλλο Β΄ ἐκ Βεροίας Χαλεπίου (Συρίας): (κεφαλαῖα) «Τῷ Παναγιωτάτῳ Θειοτάτῳ καὶ Σοφωτάτῳ Οἰκουμενικῷ Πατριάρχῃ κυρίῳ κυρίῳ Κυρίλλῳ τῷ ἐκ Βεῤῥοίας, Γεώργιος ὁ Κορέσσιος θεολόγος τῆς μεγάλης Ἐκκλησίας τὴν ὀφειλομένην εὐλάβειαν» (Τῷ Κυρίλλῳ: ἐρυθρόγραφα). Ἀρχ. Οἶδα ΠΑΤΕΡ ἐπιστάτα τῆς ἐκκλησίας ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΤΕ ΚΑΙ ΣΟΦΩΤΑΤΕ, ἄλλους μὲν ἄλλοις προσύλοις τῶν δωρεῶν τοὺς προϊσταμένους. Τέλ. καὶ σοφωτάτῳ νεύματι ἀπερχόμενος, εἴης τῶν ἐς βίον μακραίωνα ἀφικομένων. Στὴν ἄνω ὤα τοῦ φ. 5r: Χ(ριστὸ)ς ἡγοῦ.
(φ. 7v) Ἀπαντητικὴ ἐπιστολὴ Κυρίλλου Β΄: «ΚΥΡΙΛΛΟΣ Ο ΕΚ ΒΕΡ-ΡΟΙΑΣ ἐλέῳ Θεοῦ Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως νέας Ῥώμης καὶ οἰκουμενικὸς Πατριάρχης». Ἀρχ. Ἐχρονίσαμεν γράψαι σοι λογιώτατε καὶ σοφώτατε Ἰατρέ, οὐχ ὅτι ἀχάριστοι καὶ ἀμνήμονες, ἀλλ’ ὅτι πολλαῖς βαπριζόμενοι ταῖς τηκεδόσιν. Τέλ. ἀλλὰ παρὰ τοῦ θεοῦ καὶ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, οὗ ἡ χάρις μετὰ τῆς σῆς λογιότητος. Μετὰ τὴν ἐπιστολή (ἀπὸ κάτω): Ἐν ἔτει σωτηρίῳ ͵αχλζ΄ φευρουαρίου κϛ΄. Ὁ Κωνσταντινουπόλεως καὶ ἐν Χ(ριστ)ῷ εὐχέτης.
(φ. 8r) Σημείωμα (συγγραφέα): Ἡ Θεολογία παρὰ τῇ γραφῇ λέγεται σοφία τοῦ θεοῦ … ὅμοιοι δὲ γινόμεθα, ἤγουν ἀγλαΐας θείας ἀνάμεστοι.
(φ. 8v) «ΕΠΙΓΡΑΜΜΑ Πρὸς τὸν εὐκλεέστατον σοφώτατον καὶ θεο-λογικώτατον καὶ ἐν Ἰατροῖς ἄριστον κύριον κύριον Γεώργιον τὸν Κορέσσιον, ἑλλάδι τε καὶ λατινίδι φωνῇ κεκοσμημένον ἄνδρα τῷ ὄντι εὐσεβείᾳ σωφροσύνῃ νοῦ καθαρότητι καὶ φιλανθρωπίᾳ διαπρεπῇ, πολλῶν ἀντάξιον ἄλλων» (ἐρυθρ.: τὰ κεφαλαῖα τοῦ τίτλου, τὸ πρωτόγραμμα Π, ὁ τίτλος τοῦ δευτέρου ἐπιγράμματος, ὅπως καὶ τὰ ἀρχικὰ τῶν μονῶν στίχων ποὺ ἀκολουθοῦν):
Οὐρανὸς ἑπτάζωνος χάρισιν εἶ γλυκερῇσιν
πάνσοφε τῷ Κορέσῃ πλημμύρα τῆς σοφίης·Οἷα κεκοσμημένος ἄστρασι λαμπροῖς ἑπτὰ πλανήτων
θεσμοῖς θειολόγοις παγχθονίων συνόδων.
Ἔξοχα δ’ ἠελίῳ γανόοντι πᾶσαν ἐπ’ αἶαν
πίστει τῇ ἀτρεκεῖ θεσπεσίων πατέρων·
Τῇ σε διαυγαζούσῃ ὣςς λιπαρὰν σελαναίαν,
οἷά τε ψυχοσόον σώματι ἀτερσόφον.
Πρὸς δὲ φέρεις πόλον αὖτε βόρειον νειλοτροφῆα,
εὐκελάδου ῥήτρης ἠδὲ θεηγορίης·
Ἀστέρα τηλεφανῆ Χίοιο, μέγ’ ὄμματε κόσμου,
ῥεύματα ὠκεανοῦ ἐκ προχέων σοφίης.
Καὶ πόλον ἠδὲ νότειον, δόγματα δεύτερα φῶτα
μυστοπόλων Χριστοῦ φθέγμασιν ἀμφιχέων.
Δωδεκάτην ζώων ἐκλαμπετόεσσαν ἀέλλην,
ἄρθρων πιστοσύνης φέρτατα σοῖς καμάτοις.
Ζώδια μὲν καλέουσιν ἀμύμονες οὐρανοφάνται,
φαίνεις ἀμβροσύνης πᾶσιν ἐπιχθονίοις.
Ναὶ μήν, καὶ θρασυκάρδιον Ὠρίονος ἀρίστου,
πάμμεγα Κορέσσιον τὸ ξίφος ἑκτάδιον.
Σφάτον ἅπαντας παμπήδην δολοφράδμονας ἄνδρας,
ἄλλος ἅτ’ Ὠρίων ἔκδικος εὐσεβίης.
Ἔστι δὲ καὶ λύρα τετράχορδος σαῖς δ’ ἐνὶ Μούσαις
φθόγγους κρουομένη αἰπυτάτης σοφίης.
Ἄθρει και τετράγωνον σαφαῖραν οὐρανιώνων
τέτταρα κλίματα γῆς, ἠδέ γε μέτρα θαλάσσης.
Τὰς ἀρετὰς ὡς ἄστρα μὲν ἀπλανέας τε πλάνητας
ἣν σὺ καταστερόεις ἤθεσι κυδαλίμοις.
Ἠρ’ ὅσον οὐρανὸς ἀστερόεις γαίης πολὺ κρείττων,
τοσσάτιον τελέθεις φέρτατος ἐκ μερόπων.

Εἰς τὸν αὐτόν.
Πνευματοῤῥύτων ἐκ φρεάτων ὁ Κορέσσιος ἀντλῶν,
νάματ’ ἀπὸ στομάτων πᾶσι βροτοῖς προχέει.
Γλώσσης τοὕνεχ’ ἑῆς γλυκερῆς κόρος, οὔποτ’ ἐσεῖται,
Ματέρος οἷα λόγων νέκταρος ἡδυτέρων.

Τὸ πρῶτο ἐπίγραμμα ἐκδίδεται καὶ στὸ Στουπάκης, Γεώργιος Κορέσσιος, σ. 181-182 (βλ. Βιβλ.)· ἀμφότερα ἐπίσης στὸ Ι. Σακελλίων, Πατμιακὴ Βιβλιοθήκη ἤτοι ἀναγραφὴ τῶν ἐν τῇ Βιβλιοθήκῃ τῆς κατὰ τὴν νῆσον Πάτμον γεραρᾶς καὶ βασιλικῆς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου καὶ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου τεθησαυρισμένων χειρογράφων τευχῶν, Ἀθήνα 1890, σ. 154-155, ἀπὸ τὸν κώδ. Πάτμου ΤΙΑ΄-ΤΙΖ΄. Στὸν ἐν λόγω κώδικα ἀναφέρεται ὡς συνθέτης τοῦ δευτέρου ἐπιγράμματος ὁ ἱερομόναχος Νεκτάριος Σιναΐτης, μετέπειτα πατριάρχης Ἱεροσολύμων (1660-1669). Τὰ δύο ἐπιγράμματα καὶ στὸν κώδ. 216 τοῦ Πατρ. Ἱεροσολύμων, φ. 7r· βλ. Α. Παπαδόπουλος-Κεραμεύς, Ἱεροσολυμιτικὴ Βιβλιοθήκη, τ. 1, [Ἁγία Πετρούπολη 1891], σ. 219 (ἀνατύπ.: Βρυξέλλες 1963).
(φ. 9r-14v) Πίνακας περιεχομένων. Τίτλος (9r): «ΕΛΕΓΧΟΣ ἢ πίναξ τῆς παρούσης Ἱερᾶς Θεολογίας, διῃρημένης ἐν βιβλίοις ἕξ». Σημειώνονται τὰ ἕξι βιβλία καὶ τὰ ὑποκεφάλαια μὲ τὴν ἔνδειξη φλ [: φύλλα], μὲ τὴν ὁποία ὑπονοῦνται ὅμως σελίδες. Ἡ παραπομπὴ σὲ φύλλα (δηλ. σελίδες) διακόπτεται στὴ σ. 173 τοῦ Πίνακα (πρὸς τὸ τέλος τοῦ Βιβλίου Β΄). Οἱ λέξεις ΕΛΕΓΧΟΣ, οἱ ἐπικεφαλίδες (ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ κ.λπ.) καὶ τὰ πρωτογράμματα τῶν ὑποκεφαλαίων: ἐρυθρόγραφα.
(σ. 1-101) «ΠΕΡΙ ΕΞΟΧΗΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ … ΒΙΒΛΙΟΝ ΠΡΩΤΟΝ» (ἐρυθρ.). Ἀρχ. Ἡ θεολογία κατὰ τὸν θεῖον Διονύσιον ἐν τῇ πρὸς Τῖτον ἐπιστολή. – (σ. 194-177) «ΒΙΒΛΙΟΝ ΔΕΥΤΕΡΟΝ» (ἐρυθρ.). Ἀρχ. Τὸ ἁμάρτημα τοῦ Ἀδὰμ ὑπῆρχε πεπερασμένον, ἀποτέλεσμα ὂν πεπερασμένης δυνάμεως. – (σ. 195-302) «ΒΙΒΛΙΟΝ ΤΡΙΤΟΝ Περὶ προορισμοῦ καὶ χάριτος» (ἐρυθρ.). Ἀρχ. Ὁ ἀγαθὸς καὶ ὑπεράγαθος θεὸς ὁ διὰ τὴν ἄκραν ἀγαθότητα. – (σ. 303-456) «… Περὶ φυσικῶν ἰδιωμάτων τοῦ Θεοῦ. ΒΙΒΛΙΟΝ ΤΕΤΑΡΤΟΝ» (ἐρυθρ.). Ἀρχ. Ἐπειδὴ ὅση δύναμις τοῖς προσωπικοῖς θεωρήμασι διητήμασι. – (σ. 457-518) «… ΒΙΒΛΙΟΝ ΠΕΜΠΤΟΝ Περὶ τῆς τῶν ἀγγέλων δημιουργίας» (ἐρυθρ.). Ἀρχ. Περιοδευομένης τῆς περὶ τῶν ἀσωμάτων θεωρίας, ἤδη πρὸς τὴν τῶν ἀσωμάτων οὐσιῶν δεῖν τρέπεσθαι ἔγνωμεν. – (σ. 519-618) «ΒΙΒΛΙΟΝ ΕΚΤΟΝ· Πραγματεία τῶν μυστηρίων διαλαμβάνουσα» (ἐρυθρ.). Ἀρχ. Τινὲς τὸ μυστήριον βούλονται εἶναι αἰσθητὸν σημεῖον ἱεροῦ πράγματος.
2. (σ. 619-733) «Ἀπολογία Γεωργίου Κορεσσίου Θεολόγου τῆς μεγάλης Ἐκκλησίας πρὸς τὸν ἐν τῇ Ἀγγλίᾳ τῶν σοφῶν σύλλογον ὡς ἐκ μέρους τῶν τῆς Κωνσταντινουπόλεως κληρικῶν» (ἐρυθρ.). Ἀρχ. Πρῶτον φὴς μὴ εἶναι ἀναγκαῖον τὴν ἀληθινὴν ἀποδιώκει τὴν οὐσίαν τοῦ σημαίνοντος. Τέλ. δι’ ἣν αἰτίαν καὶ μεσίταις κεχρήμεθα. – Ἀνέκδοτο. Γιὰ τὸ ἔργο καὶ τὰ σωζόμενα χειρόγραφα βλ. Στουπάκης, Γεώργιος Κορέσσιος, σ. 274-278 (βλ. Βιβλ.), ὅπου ὅμως δὲν ἀναφέρεται ὁ παρὼν κώδικας (στὸ ἴδιο, σ. 274). Τὸ ἔργο συνεγραφη τὸ 1631.
3. (σ. 734-769) [ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΟΡΕΣΣΙΟΣ], «Περὶ εὐαγγελικοῦ κήρυκος» (ἐρυθρ.) [Σχεδάσματα ἐκκλησιαστικῶν λόγων]. Ἀρχ. Ὀφείλει ὁ εὐαγγελικὸς κῆρυξ μετὰ τὸ προοίμιον καὶ τὴν προδιήγησιν καὶ τὴν διήγησιν τῆς προκατασκευῆς. Τέλ. πρὸς Ῥωμ.: καὶ ἀδελφοί, 23: τοῦ Ματθαίου, καὶ τὰ ἑξῆς. Μετὰ τὸ πέρας (ἐρυθρ.): Τέλος καὶ τῷ Θεῷ δόξα. – Ἀνέκδοτο. Γιὰ τὸ συγκεκριμένο ἔργο καὶ τὰ σωζόμενα χειρόγραφα βλ. Στουπάκης, Γεώργιος Κορέσσιος, σ. 410-423 (βλ. Βιβλ.), ὅπου ὅμως δὲν ἀναφέρεται ὁ παρὼν κώδικας (στὸ ἴδιο, σ. 410).
Ὁ κώδικας χρονολογεῖται βάσει γραφῆς δ΄ τέταρτο τοῦ 18ου αἰ., καὶ ὄχι στὸν 17ο αἰ., ὅπως τὸν χρονολογεῖ ὁ Σιγάλας (Βιβλ.), ὁ ὁποῖος παρασύρθηκε προφανῶς ἀπὸ τὴ χρονολογία συγγραφῆς τῶν ἔργων (ἔτ. 1631 τὰ δύο πρῶτα)· τὴ χρονολόγηση τοῦ Σιγάλα γιὰ τὸν κώδικα ἀντιγράφει καὶ ὁ Στουπάκης, Γεώργιος Κορέσσιος, σ. 160 (Βιβλ.). Γιὰ τὴ χρονολόγηση τοῦ χειρογράφου βλ. καὶ Γρ.
Παρόμοια κωδικολογικὰ χαρακτηριστικὰ μὲ τὸν κώδ. ΔΒΚ 6.

Κορέσσιος, Γεώργιος 1563-1661

Ευγένιος Βούλγαρης , Φυσική Βούκερερ.

(φ. 1 r -129 v ) Μετάφραση τοῦ Βούλγαρη στὸ ἔργο τοῦ J. F. Wucherer,
Delineatio physicae in usum auditorium publicae luci exposita, Ἰένα 1720. –
Ἀνέκδοτο. Γιὰ τὸ ἔργο καὶ τὰ σωζόμενα χειρόγραφα βλ. Stiernon, «Eugène
Boulgaris», σ. 781. Πβ. καὶ κώδ. ΔΒΚ 11.
(φ. 1 r ) Τίτλος: «Φυσικὴ Ἰωάννου Φριδερίκου Βουκερέρ».
(φ. 1 r -34 v ) «Εἰσηγήσεων τῆς Φυσιολογίας μέρος τὸ κατὰ γένος» (§ α΄-σξθ΄).
Ἀρχ. Τὰς περὶ τῶν φυσικῶν πραγμάτων εἰσηγήσεις ἥκω σοι προτιθέμενος τῷ
ἀναγινώσκοντι. Τέλ. ἤδη δὲ ἐπὶ τὴν εἰδικωτέραν φυσικῆς θεωρίαν μεταβῶμεν.
(φ. 34 v -62 r ) «Φυσικῆς Μέρος δεύτερον, ἤτοι Φυσικῆς κατ’ εἶδος. Περὶ
Οὐρανοῦ» (§ σο΄-υμζ΄]). Ἀρχ. Ἡ τῶν οὐρανίων σωμάτων ἀκριβὴς θεωρία. Τέλ.
ἐπὶ τὴν τῆς γῆς, καὶ τῶν ἐν αὐτῇ σωμάτων κάτειμεν θεωρίαν.
(φ. 62 r -104 v ) «Τῶν τῆς φυσικῆς φιλοσοφίας εἰσηγήσεων τοῦ κατ’ εἶδος
μέρους, τμῆμα β ον . Περὶ γῆς καὶ τῶν ἐν αὐτῇ σωμάτων» (§ υμη΄-χϞδ΄). Ἀρχ.
Ἔστω δὴ πρῶτον περὶ στοιχείων ἡμῶν ὁ λόγος. Τέλ. Ἀλλὰ τούτων ἡ
ἀκριβεστέρα σκέψις τῆς προταθείσης ἐπιτομῆς τοὺς ὅρους ὑπεράλεται.
(φ. 105 r -129 v ) «Τῆς περὶ ἀνθρώπου Διδασκαλίας» (§χϞε΄-ωϞγ΄). Ἀρχ. Ἰτέον
ἄρα ἐπὶ τὴν τιμιωτάτην διδασκαλίαν τὴν περὶ ἀνθρώπου. Τέλ. (κολ.) ἡ
Δευτέρα γάρ ἐστιν ἡ μετὰ τῶν ἄλλων, καὶ μάλιστα ἢν ἄγαθὸς και [πεπαιδ.
Σὲ πολλὰ φύλλα «αὐτιά» σημειώσεων ποὺ προεξέχουν τῶν φύλλων.

Ευγένιος Βούλγαρης

Γεράσιμος Βλάχος, Ρητορική. – Βικέντιος Δαμοδός , Ρητορική.

1. (σ. 1-22) ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΒΛΑΧΟΣ, «Διδασκαλία περὶ τοῦ ἀκραιφνοῦς τρόπου τοῦ
διδάσκειν τὸ θεῖον καὶ ἱερὸν εὐαγγέλιον, ἐκδοθεῖσα παρὰ Γερασίμου
Βλάχου τοῦ Κρητός». Ἀρχ. Προοίμιον ἐν εἴδει χρείας. Πορευθέντες εἰς
τὸν κόσμον ἅπαντα κηρύξατε τὸ εὐαγγέλιόν μου πάσῃ τῇ κτίσῃ. Τέλ.
ἡδοναῖς τισὶ καὶ εὐφροσύναις ἐνέτυχε, τὴν δὲ τούτων αἰτίαν ἐν ἄλλοις
δηλώσωμεν. Ἀκολουθεῖ ἁπλοϊκὸ σχῆμα ἐν εἴδει σχεδιαγράμματος: τῶν
καθ’ ὕπνους φαινομένων. α ον ἐνύπνιον. β ον φάντασμα. γ ον χρηματισμός.
δ ον ὅραμα. ε ον ὄνειρος. – Προηγεῖται τοῦ κειμένου προσφώνηση πρὸς τὸν
Βησσαρίωνα Μακρῆ, βάσει τῆς ὁποίας τεκμαίρεται ὅτι ἡ «Διδασκαλία
ἐκπονήθηκε κατ’ αἴτησιν τοῦ τελευταίου». Ἐπιγραφή: Τῷ
σεβασμιωτάτῳ ἐν πνευματικοῖς πατράσι καὶ λογιωτάτῳ ἐν Διδασκάλοις
κ(υρί)ῳ Βησ-σαρίωνι Μακρῇ, τῷ τῶν Ἰωαννίνων βλαστήματι καὶ
Διδασκάλῳ, Γεράσιμος Βλάχος κοινός, τῶν ἐπιστημῶν διδάσκαλος,
κήρυξ τοῦ ἱεροῦ εὐαγγελίου, καὶ καθηγούμενος τοῦ ἐν Κερκύρᾳ

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΚΟΖΑΝΗΣ

 106 

σεβασμίου μοναστη-ρίου, τῆς ὑπεραγίας Θ(εοτό)κου Παλαιοπόλεως,
εὔχομαι εὖ διάγειν καθεκάτερον τὸν ἄνθρωπον. Ἀρχ. Ζητήσας παρὰ τῆς
ἡμετέρας εὐτελείας, σεβασμιώτατε, τὸν τρόπον τοῦ διδάσκειν τὸ θεῖον
καὶ ἱερὸν εὐαγγέλιον. Τέλ. καὶ διὰ γραμμάτων ἀποδοῦναι τὰς ἀμοιβάς.
Ἔῤῥωσο. –Ἔκδ. Κ. Δυοβουνιώτης, «Γερασίμου Βλάχου τοῦ Κρητός –
Διδασκαλία περὶ τοῦ ἀκραιφνοῦς τρόπου τοῦ διδάσκειν τὸ θεῖον καὶ
ἱερὸν εὐαγ-γέλιον», Ἐκκλησία 16 (1938) 163-165 (μερικὴ ἔκδ.)· Κ.
Κούρκουλας, Ἡ ἀνέκδοτος Ὁμιλητικὴ τοῦ Γερασίμου Βλάχου, Ἀθήνα
1958 (πλήρης ἔκδ.). Σχετικὰ μὲ τὸ ἔργο τοῦ Βλάχου βλ. Γ. Σπυριδάκης,
«Γεράσιμος Βλάχος», Ἐπετηρὶς τοῦ Μεσαιωνικοῦ Ἀρχείου 2 (1940) 70-
106: 258 188 (ΤΑ 31) 86 κ.ἑ.· Β. Τατάκης, Γεράσιμος Βλάχος ὁ Κρής
(1605/7-1685). Φιλόσοφος, Θεολόγος, Φιλόλογος, Βενετία 1973, σ. 44·
Βασιλικὴ Μπόμπου-Σταμάτη, «Παρατηρήσεις στὰ χειρόγραφα τῶν
ἔργων τοῦ Γερασίμου Βλάχου», Ἑλληνικὰ 28 (1975) 375-393: 387-389·
Χατζοπούλου, Κατάλογος χειρογράφων Μπενάκη, σ. 257-258. Γιὰ ἄλλα
χειρόγραφα βλ. https://archivesetmanuscrits.bnf.fr/ark:/12148/cc4290c/ca
112 .
1. (σ. 25-177) ΒΙΚΕΝΤΙΟΣ ΔΑΜΟΔΟΣ, «Ἐγχειρίδιον ῥητορικῆς, ἤτοι μέθοδος, καὶ
διδασκαλία, καὶ τρόπος τοῦ συνθέτειν τὰς διδαχάς» (24 κεφ.). Ἀρχ. Τὸ
πρῶτον, ὁποῦ πρέπει νὰ εἶναι εἰς εἴδησιν ἐκείνου, ὁποῦ θέλει νὰ κάμῃ
τὸ ἔργον τοῦ ἱεροκήρυκα. Τέλ. ἐκ τῶν ὁποίων οἱ ἔξω ῥήτορες ἐδύνοντο
νὰ συνθέσουν σχετικὰ προοίμια. – (σ. 178-181) «Πίναξ τῶν
περιεχομένων εἰς τοὺς ἐξ ἀρχῆς ταύτης τῆς βίβλου τρόπους ὑπὲρ τῶν
ἱεροκηρύκων». Γιὰ τὸ ἔργο βλ. κώδ. ΔΒΚ 24. — Βασιλικὴ Μπόμπου-
Σταμάτη, Ὁ Βικέντιος Δαμοδός. Βιογραφία-Ἐργογραφία 1700-1754,
ἐκδ. ΜΙΕΤ, Ἀθήνα, 1998, σ. 147-148
2. (σ. 183-227) ΒΙΚΕΝΤΙΟΣ ΔΑΜΟΔΟΣ, «Μέθοδος σύντομος πρακτικὴ περὶ
ῥητορικῆς τῶν ἱερῶν λόγων τοῦ δημηγορικοῦ, καὶ ἐπιδεικτικοῦ γένους,
πρὸς τὸν εὐλαβέστατον καὶ λογιώταταν ἐν ἱερεῦσι Πέτρον Μάνεσιν
Κερκυραῖον παρὰ Βικεντίου τοῦ Δαμῳδοῦ τοῦ ἐκ τῆς νήσου
Κεφαληνίας». Ἀρχ. Περὶ τοῦ δημηγορικοῦ λόγου, καὶ περὶ διδαχῆς.
Ὅλη ἡ δυσκολία ὁποῦ δοκιμάζεις, λογιώτατε δέσποτα, εἰς τὴν σύνθεσιν
τοῦ ῥητορικοῦ λόγου. Τέλ. Καὶ ταῦτα περὶ τῆς πραγματείας ταύτης
κατὰ συντομίαν γενομένης. Τέλος· τῷ Θεῷ δ’ ἔστω δόξα. — Βασιλικὴ
Μπόμπου-Σταμάτη, Ὁ Βικέντιος Δαμοδός. Βιογραφία-Ἐργογραφία
1700-1754, ἐκδ. ΜΙΕΤ, Ἀθήνα, 1998, σ. 147-148.

Βλάχος, Γεράσιμος ο Κρής, 1605 ή 7-1685

Αποτελέσματα 21 έως 30 από 539