Βιβλιογραφία, χειρόγραφες σημειώσεις, ποιήματα, φωτογραφίες, φωτοαντίγραφα, μικροφίλμ και ανάτυπο σχετικά με τη δράση του οπλαρχηγού Κωνσταντίνου Γαρέφη στον Μακεδονικό αγώνα.
Ο Καπετάν Κώττας ήταν σλαβόφωνος οπλαρχηγός που πολέμησε για τον Μακεδονικό Αγώνα. Το πραγματικό του όνομα ήταν Κονσταντίν (Κώττας) Χρίστωφ, το οποίο αργότερα εξελλήνισε σε Κώστας Χρήστου. Στον φάκελο υπάρχουν αποκόμματα εφημερίδων και προσωπικές σημειώσεις σχετικά με τη δράση κατά των Οθωμανών δυναστών του Κώστα Χρήστου (Καπετάν Κώστα).
Απόκομμα εφημερίδας, χειρόγραφη σημείωση και εκτύπωση αρχειακού εγγράφου που αφορούν τη δράση του Χρυσόστομου Χρυομαλλίδη (Παπαδράκο) στον Μακεδονικό Αγώνα.
Ο Αργύριος Καραμπατάκης ήταν γνωστός οπλαρχηγός της Ελληνικής Επανάστασης 1821 από τον Κόπανο Ημαθίας. Υπάρχουν αντίγραφο από Μακεδονικό ημερολόγιο και αφιέρωμα στον οπλαρχηγό Αργύριο Καραμπατάκη.
Αποκόμματα εφημερίδων για κλέφτικα τραγούδια που αφορούν τον Παύλο Μελά. Επίσης, περιέχει χειρόγραφες σημειώσεις, αλληλογραφία, φωτοαντίγραφα και φωτογραφίες σχετικά με τις υπηρεσίες του Μακεδονομάχου Παύλου Μελά προς το έθνος και την πατρίδα, οι οποίες χαρακτηρίζονται ανεκτίμητες.
Γίνεται αναφορά στα βουνά της Μακεδονίας στο Μακεδονικό Ημερολόγιο Παμμακεδονικού συλλόγου 1909. Το 1907 τον Ιούνιο η Τουρκική μεραρχία μεταφέρεται στην Κοζάνη. Το 1875 βγήκε διάταγμα από τον Σουλτάνο να πωληθούν τα ιμπλιάκια των Βιτωλίων. Αναφορά στον Gustav Weigand ερευνητής και μελετητής του ιδιώματος των βλάχων, και επισκέφθηκε το 1887 το Βλαχολίβαδο. Στις 6 Σεπτεμβρίου 1885 γίνεται η πραξικοπηματική προσάρτηση της αυτόνομου Ανατολικής Ρωμυλίας, προκάλεσε ταραχή ανάμεσα σε Ελλάδα και Σερβία. Στις 27 Απριλίου 1886 κηρύχθηκε αποκλεισμός των ελληνικών παραλιών με αποτέλεσμα ο πρωθυπουργός Θεόδωρος Δελληγιάννης να υποβάλλει παραίτηση της κυβέρνησης. Τσιφλικοποιήσεις Αλή Πασά 1788-1822 που αναφέρονται στη <<Ιστορία του χωριού Καλλονής>>, Τσοτύλι 1949. Υπάρχουν επίσης φωτογραφίες και φιλμ του Μέγα Αλέξανδρου, το αποτύπωμα της σφραγίδας του Κεντρικού Μακεδονικού Συλλόγου, Φωτογραφία του Καπετάν Γιαγκλή. Ανάτυπο της εφημερίδας <<Αλήθεια>>. Επιστολές και αλληλογραφία του Λυριτζή.
Περιλαμβάνει φάκελο με κείμενο του Γ. Λυριτζή για τη 29η Μαΐου 1453 δημοσιευμένο στην εφημερίδα της Κοζάνης, ανάτυπα από το περιοδικό "Ελιμειακά" με τίτλο "Παιδικές αναμνήσεις από τα χρόνια του Μακεδονικού αγώνα (1985)" και τις διορθώσεις του ανατύπου και βιβλιοκρισία εφημερίδων και περιοδικών, καθώς και ευχαριστήρια επιστολή μετά κρίσεων.
