Εμφανίζει 101 αποτελέσματα

Αρχειακή περιγραφή
Αρχείο Συλλογικού Kαταλόγου Xειρογράφων
Προεπισκόπηση εκτύπωσης Hierarchy Προβολή:
Descending

Νεόφυτος Ιεροδιάκονος <καυσοκαλυβίτης >.

Ἡ χρονολόγηση τοῦ κώδικα βάσει σημ. στὸ 23r (στὸν τίτλο): ͵αψνα΄ μαΐου κη΄· (καὶ παραπλησίως ἐσφαλμένα): 1651 ( 22.
1. (φ. 1r-104αv) «Παράφρασις εἰς τὴν Ἰλιάδα τοῦ Ὁμήρου παρὰ Νεοφύτου 'Ιεροδιακόνου» (σὲ ἁπλὴ γλώσσα). Ἀρχ. Φράσον μοι, ὦ μοσηγέτις θεά, τὴν τοῦ Ἀχιλλέως ὀλεθρίαν ὀργήν. Τέλ. μέσα εἰς τοὺς κονιορτοὺς ἕνα κοντὰ εἰς τὸν ἄλλον. – (φ. 1r, 52r-53v, 2r-11v) Α. – (φ. 11v-20v) – Β. – (φ. 23r-44r), Α. – (φ. 44v-62v) Β. – (φ. 62v-73r) Νηῶν κατάλογος. – (φ. 73v-87v) Γ. – (φ. 88r-104αv) Δ.
2. (φ. 107r-v) «Μεταφυσική, Εἰσηγήσεις τῆς μεταφυσικῆς, μέρος αον Προλεγόμενα. Περὶ τῆς μεταφυσικῆς φύσεώς τε καὶ τῆς ἰδιότητος. Ἀρχ. § 1. Εἰ καί τινες εἰσιν, οἵπερ [διαγρ. μὴ δεῖν] παραδίδοσθαι δεῖν ἀποφάσκουσι τὴν μεταφυσικήν. Τέλ. (κολ.) τὸ τὰς τῶν πραγμάτων κοινὰς καὶ γε[νικω-.
Στὸ φ. 108r διαχωρισμὸς θεῶν τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων:
Θεοί. Ἐπουράνιοι Ὀλύμπιοι· 1. Ζεύς, 2. Ἀπόλλων, 3. Ἄρης, 4. Ἑρμῆς, 5. Κρόνος, 6. Ἄρτεμις, 7. Ἥρα. Ἐπιχθόνιοι, ἐπίγειοι· 1. Δήμητρα, 2. Πᾶν, 3. Π<ρ>ίαπος, 4. Βάκχος, 5. Ἥφαιστος, 6. καὶ Ἀσκληπιός, 7. Ποσειδῶν. Χθόνιοι, ὑποχθόνιοι, καταχθόνιοι· 1. Πλούτων.

Νεόφυτος Ιεροδιάκονος καυσοκαλυβίτης.

Νεμέσιος Έμεσης

Τοῦ αὐτοῦ περιεχομένου ὅπως καὶ τὸ προηγούμενο ΔΒΚ 59, ἀλλὰ νεώτερο ἀντίγραφο.(φ. 1 r -81 r ): Νεμεσίου Ἐπισκόπου Ἐμέσης, περὶ φύσεως ἀνθρώπου Τέλος.
Ἔκδ. M. Morani, Nemesii Emeseni de natura hominis [Bibliotheca
scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana (BT) Leipzig: Teubner,
1987]: 1-136.

Νεμέσιος , Επίσκοπος Εμέσης της Φοινίκης, (4ος/5ος αι.)

Νεμέσιος Έμεσης

(φ. 1 r -116 r ): Νεμεσίου Ἐπισκόπου Ἐμέσης, περὶ φύσεως ἀνθρώπου Τέλος.
Ἔκδ. M. Morani, Nemesii Emeseni de natura hominis [Bibliotheca
scriptorium Graecorum et Romanorum Teubneriana (BT) Leipzig: Teubner,
1987]: 1-136.

Νεμέσιος , Επίσκοπος Εμέσης της Φοινίκης, (4ος/5ος αι.)

Μπαλάνος Βασιλόπουλος , Αφορισμοί Ιπποκράτους .

Οἱ κώδικες ΔΒΚ 13 καὶ 15 ἐμφανίζονται πανοιμοιότυποι ὡς πρὸς τὸ περιεχόμενο, ἐνῶ παρουσιάζουν πολλὰ κοινὰ κωδικολογικὰ στοιχεῖα. Προφανῶς ἔχουν κοινὸ πρότυπα (ὡς ἀπόγραφα), ἢ συνδέονται ἀμεσότερα· πιθανῶς τὸ ἕνα νὰ ἀποτελεῖ ἀπόγραφο ἄμεσο τοῦ ἄλλου.

(φ. 1r-189r) Μετάφραση καὶ σχολιασμὸς τῶν Ἀφορισμῶν τοῦ Ἱπποκράτη σὲ ἁπλὴ νεοελληνική (σὲ ἑπτὰ μέρη).
Ἔκδ. Ὑγιεινὴ ἤτοι ἑρμηνεία εἰς τοὺς ἀφορισμοὺς τοῦ Ἱπποκράτους καὶ Γαληνοῦ, καταστρωθεῖσα ὑπὸ Μπαλάνου Βασιλοπούλου, τύποις Σ. Ἰγνατιάδου, Κωνσταντινούπολη 1875 (Ἠλιοὺ – Πολέμη, τ. Α΄, σ. 913, ἀρ. 1875.791)· ἡ ἔκδοση περιλαμβάνει μόνον τὰ τρία πρῶτα μέρη. Ἡ ὕπαρξη δεύτερης ἔκδοσης τοῦ ἔργου (Κωνσταντινούπολη 1887· Ε. Ἀμυ-γδαλάκη – Α. Παρασκευοπούλου: http://anthemion.phs.uoa.gr/hellinomni mon/index.php/ projects/viographika/details/6/46?format=html) δὲν ἐπιβε-βαιώθηκε, οὔτε ἀναφέρεται ἀπὸ στὸ Ἠλιοὺ – Πολέμη. Τὸ αὐτὸ κείμενο καὶ στὸν κώδ. ΕΒΕ 1486, ἔτ. 1793· βλ. Σακελλίων, Κατάλογος χειρο-γράφων Ἐθνικῆς Βιβλιοθήκης, σ. 266.
(φ. 1r) Τίτλος: «Ἑρμηνεία εἰς τοὺς Ἀφορισμοὺς τοῦ Ἱπποκράτους καταστρωθεῖσα εἰς κοινὴν φράσιν ὑπὸ Μπαλάνου Βασιλοπούλου τοῦ ἐξ Ἰωαννίνων κατὰ τὸν Γαληνόν».
(φ. 1r-18v) «Μέρος Πρῶτον» (ἀφορισμοὶ α΄-κϛ΄). Ἀρχ. Κείμενον: Ὁ βίος βραχύς, ἡ δὲ τέχνη μακρά [...]· Ἑρμηνεία κατὰ λέξιν: Ἡ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ὀλίγη, καὶ ἡ τέχνη τῆς Ἰατρικῆς μεγάλη.
(φ. 19r-43v) «Μέρος Δεύτερον» (ἀφορισμοὶ α΄-νδ΄). Ἀρχ. [Κείμενον]: Ἐν ᾧ νοσήματι ὕπνος πόνον ποιέει [...]· [Ἑρμηνεία] κατὰ λέξιν: Εἰς ἐκείνην τὴν ἀσθένειαν ὁποῦ κάμνει πόνον καὶ βλάβην ὁ ὕπνος.
(φ. 44r-70r) «Μέρος Τρίτον» (ἀφορισμοὶ α΄-λα΄). Ἀρχ. [Κείμενον]: Αἱ μεταβολαὶ τῶν ὡραίων μάλιστα τίκτουσι νουσήματα [...]· [Ἑρμηνεία] κατὰ λέξιν: «ᾙ μεταβολαῖς τῶν καιρῶν γεννῶσι μάλιστα ἀσθένειαις.
(φ. 70v-105r) «Μέρος Τέταρτον» (ἀφορισμοὶ α΄-πγ΄). Ἀρχ. [Κείμενον]: Τὰς κυούσας φαρμακεύειν ἢν ὀργᾷ, τετράμηνα [...]· [Ἑρμηνεία] κατὰ λέξιν: Ταῖς ἐγκαστρωμέναις γυναῖκες ἀνίσως κινῶνται καὶ συγχύζονται οἱ χυμοί, πρέπει νὰ ταῖς ἰατρεύῃ μὲ βότανα εἰς τὸν τέταρτον μῆνα.(φ. 105r-131r) «Μέρος Πέμπτον» (ἀφορισμοὶ α΄-οβ΄). Ἀρχ. [Κείμενον]: Σπασμὸς ἐξ ἐλλεβόρου, θανάσιμον· [Ἑρμηνεία] κατὰ λέξιν: Ὁ γινόμενος σπασμὸς ἀπὸ τὴν σκάρφην, εἶναι θανατηφόρον σημεῖον.
(φ. 131v-154v) «Μέρος Ἕκτον» (ἀφορισμοὶ α΄-ξ΄). Ἀρχ. [Κείμενον]: Ἐν τῇσι χρονίησι λειεντερόῃσιν ὀξυρεγμὶς ἐπιγενομένη [...]· [Ἑρμηνεία] κατὰ λέξιν: Εἰς ταῖς πολυκαιριναῖς λειεντερίαις, ἀκολουθῶνται ὀξυρεγμία, ὁποῦ δὲν ἔγινε πρότερον.
(φ. 154v-173v) «Μέρος Ἕβδομον» (ἀφορισμοὶ α΄-π΄). Ἀρχ. [Κείμενον]: Ἐν τοῖσιν ὀξέσι νουσήμασι ψύξις ἀκρωθηρίων κακόν· [Ἑρμηνεία] κατὰ λέξιν: Εἰς τὰ ὀξέα νοσήματα ἡ ψυχρότης τῶν ἄκρων τοῦ σώματος εἶναι κακόν.
(φ. 174r-189r) Εὑρετήριο ὅρων-φράσεων (ἀλφαβητικά, μὲ παραπομπὴ σὲ ἀρ. Μέρους, ἀφορισμοῦ καὶ ἐδαφίου): «Πίναξ τῶν περιεχομένων ἐν περιλήψει εἰς τὴν ἑρμηνείαν τῶν ἀφορισμῶν κατὰ στοιχεῖον».

Βασιλόπουλος, Μπαλάνος

Μπαλάνος Βασιλόπουλος , Αριθμητική

(φ. Ιr-ΙΙv, σ. 1-181) Σύνοψη ἀριθμητικῆς. Τίτλος (σ. 1): «Συνοπτικὴ ἑρμηνεία καθ’ ἑκατέρα αὐτῆς τὰ μέρη πολλῆς τῆς ἀκριβείας καταστρωθεῖσα παρὰ τοῦ σοφολογιωτάτου καὶ ἐπιστημονικωτάτου κυρίου Μπαλάνου Βασιλοπ(ού)λ(ου) τοῦ πρωτοπαπᾶ καὶ διδασκάλου τῆς πρώτης σχολῆς Ἰωαννίνων». – Ὁ τίτλος μετὰ τὸ σοφολογιωτάτου ἀπὸ διόρθωση τοῦ χ2· μετὰ τὸ σοφολογιωτάτου διαγραμμένο τὸ ἀρχικὸ κείμενο τοῦ τίτλου, ποὺ ἦταν γραμμένο ἀπὸ χ1: ἐν ἱεροδιδασκάλοις κυρίου κὺρ Μπαλάνου πρωτοπαπᾶ. – Ἔκδ. Μπαλᾶνος Βασιλόπουλος Ἔκθεσις ἀκριβεστάτη τῆς Ἀριθμητικῆς, Βενετία 1803· Ἠλιοὺ Α΄, σ. 86-87, ἀρ. 1803.76 (ἐκδότης ὁ Κοσμᾶς Μπαλᾶνος, γιὸς τοῦ Μπαλάνου Βασιλοπούλου).
(σ. 1-128) Ἀριθμητική, Πρακτικὸ μέρος.
(σ. 1-56) Βιβλίο Α΄ (ἀπὸ χ2): «Καὶ πρῶτον περὶ τοῦ πρακτικοῦ μέρους αὐτῆς» [ἀρχικὸς τίτλος ἀπὸ χ1, διαγραμμένος: Περὶ ἀριθμητικῆς πρακτικῆς]. Ἀρχ. Τὸ μὲν δὴ ζητεῖν [δὴ ζητεῖν add. sl. χ2] εἰ ἐστὶν ἐν τοῖς οὖσιν [ζητεῖν del. χ2] ἐπὶ τῶν καθ’ αὑτὸ γνωρίμων καὶ πᾶσιν ὁμολογουμένων. Τέλ. ὅτου χάριν καὶ ἡμεῖς συντομίας ἕνεκα πέρας τοῦ αου βιβλίου ἐνταῦθα δεδώκαμεν.
(σ. 57-100) Βιβλίο Β΄: «Περὶ κλασμάτων, τί τε ἐστὶ τὸ κλάσμα, καὶ ὅπως γράφεται». Ἀρχ. Κεφ. αον. Πληρωθέντος ἤδη τοῦ αου βιβλίου τῆς παρούσης πραγματείας, καὶ τῶν ταύτῃ χρειωδεστέρων. Τέλ. ὡς καὶ ἐν τῷ ϛῳ ὑπετέθη τοῦ προτέρου προβλήματι (εἶτα ἀκολουθεῖ, τό, τοιαύτη μὲν οὖν ἡ τῶν κλασμάτων χρῆσις, σελ.).
(σ. 101-110) «Περὶ Γεωμετρικῆς [διορθωμένο ἀπό: Ἀστρονομικῆς] ψηφοφορίας». Ἀρχ, Ψηφοφορία, ἥτις καὶ ψηφηφορία μεταλήψει τοῦ στοιχείου παρά τισι λέγεται. Τέλ. Τοιαύτην γάρ τινα πρὸς ἄλληλα τὰ λεπτὰ ἀναλογίαν τηροῦσιν ἐν τῷ γράφεσθαι.
(σ. 111-128) «Περὶ Ἀστρονομικῆς ψηφοφορίας». Ἀρχ, Ἀστρονομικὴ δὲ ψηφηφορία ἐστίν, ᾗπερ οἱ τῶν ἀστρονόμων παῖδες ἐπὶ τῶν κινήσεων τῶν οὐρανίων σφαιρῶν καὶ ἀστέρων χρῶνται. Τέλ. σαφεστέρα γενήσεται [διαγραμμένο: ἡ περὶ αὐτῶν ἑρμηνεία] ἐπί τε τῆς τῶν γεωμετρικῶν καὶ ἀστρονομικῶν προβλημάτων πραγματείας.
(σ. 129-178) Ἀριθμητική, Θεωρητικὸ μέρος. «Περὶ τοῦ θεωρητικοῦ τῆς ἀριθμητικῆς μέρους. Βιβλίον Α΄. Προοίμιον». Ἀρχ. Τοῦ αου τῆς ἀριθμητικῆς πληρωθέντος μέρους εἰς χρῆσιν ἀνήκοντος τῶν ἀριθμῶν, ἑπόμενόν ἐστι διαλαβεῖν καὶ περὶ τοῦ βου ταύτης μέρους. Τέλ. (σ. 176) ἵνα δὲ σαφεστέρα ἡ τούτων γένηται ἑρμηνεία, ταχθήτω καὶ ταῦτα εὐτάκτως, συστοιχοῦντα τοῖς παρ’ Ἕλλησιν ἀριθμητικοῖς χαρακτῆρσι. – Ἀκολουθοῦν (σ. 176-178) οἱ χαρακτῆρες τῶν ἀρχαιοελληνικῶν ἀριθμῶν καὶ ἀριθμητικῶν.
Στὰ φ. Ιr-ΙΙv καὶ στὶς σ. 35α-β, 82α-β, 129α-β, 179-181, σημειώσεις σχετικὰ μὲ τὸ κείμενο, μὲ παραπομπὲς σὲ ἀντίστοιχες σελίδες. Στὴ σ. 181α δοκίμια κονδυλίου καὶ ἀριθμητικὲς πράξεις.

Βασιλόπουλος, Μπαλάνος

Μιχαήλ Περδικάρης – Ευκλείδης – <Μεθόδιος Ανθρακίτης>

Ὁ κώδικας ἀποτελεῖται ἀπὸ τεύχη ποὺ συσταχώθηκαν πιθανῶς ἀπὸ κάποιον μαθητὴ στὶς ἀρχὲς τοῦ 19ου αἰώνα.

1. (φ. 1r-12v) ΜΙΧΑΗΛ ΠΕΡΔΙΚΑΡΗΣ, «Περὶ θεωρίας ἰατρικῆς σύνοψις». Ἀρχ. Εἰ ἰδίως ἡ τέχνη τῆς ἰατρικῆς οὐκ ἔστιν ἕτερον ἢ δύναμίς τις δι’ ἧς ἰατρεύονται τὰ νοσήματα τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος, καὶ φυλάττεται ἡ ὑγεία. Τέλ. τοῖς δὲ στυφοῦσας ἔχουσας κοιλίας ὡς τὴν βούγλωσσον, καὶ μαλάχην, σεύτλων, σπαναχίων, καὶ τῶν ὁμοίων. Τέλος καὶ τῷ θεῷ δόξα.
Περιλαμβάνει τὰ κεφάλαια: – (1r-v) «Περὶ θεωρίας ἰατρικῆς σύνοψις». – (1v-2r) «Περὶ τῶν μὴ φυσικῶν». – (2r-3r) «Περὶ τῶν παρὰ φύσιν». – (3r-v) «Περὶ τῆς αἰτίας τῆς νόσου». – (3v-4r) «Περὶ τῶν συμπτωμάτων τῆς νόσου». – (4r-v) «Περὶ σφιγμῶν καὶ τῶν διαφορῶν αὐτοῦ». – (4v-5v) «Περὶ οὔρων διαγνώσεως». – (5v-6v) «Περὶ κρίσεων καὶ κρισίμων ἡμερῶν». – (6v) «Περὶ τῶν τεσσάρων καθόλου καιρῶν τῶν νοσημάτων». – (7r-8v) «Περὶ προγνώσεων κανόνες». (8v-9r) «Περὶ τῶν τεσσάρων καιρῶν τοῦ χρόνου». – (9r-10v) «Περὶ τῶν εἰδῶν τῶν θεραπειῶν κατὰ γένος». – (10v-11r) «Περὶ συκειάσεως». – (11r-12r) «Περὶ βδελλῶν». – (12v) «Περὶ διαίτης». – Μετὰ τὸ πέρας τοῦ κειμένου, σημείωμα τοῦ γραφέα: Ἐκφωνηθέντα μοι παρὰ τοῦ ἐξοχωτάτου κυρίου Μιχαὴλ τοῦ Πρεδηκάρη. Θεὸς δὲ αὐτῷ τάχος ὄλβια δώσει. Ἀνέκδοτο.
Στὸ φ. 13r-v πέντε συνταγές «διὰ κτικιάρους».
Στὸ φ. 15r (ἴδιο χέρι) «Περὶ τῶν σφιγμῶν τῶν ἀσθενούντων». Ἀρχ. Ὅταν προσέλθῃς τῷ νοσοῦντι, κράτησον τὸν σφιγμὸν αὐτοῦ πρὸς ὀλίγον.
2. (φ. 23r-83v) ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ, Στοιχεῖα (Βιβλία 1-6). Τίτλος: «Εὐκλείδου<ς> στοιχεῖον 1ον. Ἐκ τῶν τοῦ Θέωνος συνουσιῶν ὅροι». Ἀρχ. αον. Σημεῖον ἐστίν, οὗ μέρος οὐθέν. Τέλ. οὕτως καὶ ἡ γωνία πρὸς τὴν γωνίαν. Ἐν τοῖς ἴσοις κύκλοις κ(αὶ τὰ τοιαῦτα). Τέλος τοῦ ϛ΄ βιβλίου τοῦ Εὐκλείδους. Μεγάλη ὁμοιότητα κειμένου μὲ τὴν ἔκδοση: [Μεθόδιος Ἀνθρακίτης – Μπαλάνος Βασιλόπουλος], Ὁδὸς μαθηματικῆς, Βενετία 1749, σ. 7-171. Γιὰ τὴν ἔκδοση τοῦ Εὐκλείδη βλ. Euclidis, Elementa, post I. L. Heiberg edidit E.S. Stamatis, ἐκδ. Teubner, 21969. Στὰ περιθώρια, σὲ κάθε σελίδα, γεωμετρικὰ σχήματα.
3. (φ. 84r-132r) <ΜΕΘΟΔΙΟΣ ΑΝΘΡΑΚΙΤΗΣ>, Λογικὴ Πραγματεία.
(φ. 84r-106v) Τίτλος: «Εἰσαγωγὴ τῆς Λογικῆς <πραγματείας>». Ἀρχ. Τὸ μέσον δι’ οὗ ἕκαστος ἐν ἁπάσῃ ἐπιστήμῃ καὶ τέχνῃ διαλέγεσθαι δύναται. Τέλ. δεῖ δὲ ἐν τοῖς τοιούτοις μὴ ἁπλῶς ἀπαντᾶν, ἀλλὰ διαιρέσει, τὰ μὲν ξυγχωροῦντες τὰ δὲ ἀναιροῦντες. Τέλος καὶ τῷ θεῷ δόξα. – Τὸ αὐτὸ κείμενο, μὲ ἀπόδοση στὸν Ἀνθρακίτη, καὶ στὸν κώδ. British Library 8227, φ. 4r-42r, τοῦ ἔτους 1726, μὲ τίτλο: «Εἰσαγωγὴ τῆς Λογικῆς Πραγματείας»· βλ. Κ. Θ. Πέτσιος, «Ἡ διδασκαλία τῆς Λογικῆς κατὰ τὴν περίοδο τοῦ νεοελληνικοῦ Διαφωτισμοῦ», Πρακτικὰ Συνεδρίου “Nεοελληνικὸς Διαφωτισμός”, Kοζάνη 8-10.11.1996, [Ἰνστ. Bιβλίου καὶ Ἀνάγνωσης], Κοζάνη 1999, σ. 369-370. Τὸ κείμενο ἐπίσης στὸν κώδ. Πατρ. Ἱεροσολύμων 107.4 καὶ πιθανῶς στὸν κώδ. Μονῆς Σπηλαίου 101 (olim)· βλ. Παπαδόπουλος-Κεραμεύς, ΙΒ, τ. 1, σ. 201 (ἀνώνυμα), καὶ N. A. Bees, Verzeichnis der griechischen Handschriften des peloponnesischen Klosters Mega Spileon, τ. 1, Λειψία 1915, σ. 96 (μὲ ἐσφαλμένη ἀπόδοση στὸ Γεώργιο Σουγδουρή).
(φ. 107r-116r) Τίτλος: «Ζητήματα τῆς Λογικῆς πρὸς ἄσκησιν τῶν λογικευoμένων». Ἀρχ. Ζήτημα α΄. Διάλεξις α΄. Πότερον ἀναγκαία ἐστὶν ἡ λογικὴ πρὸς τὴν τῶν ἐπιστημῶν ἐπίκτησιν. Διχῶς ἡ λογική, ἡ μὲν φυσική, ἡ δ’ ἔντεχνος. Τέλ. καὶ ὅπερ ἡ λογικὴ συνεσταλμένως, τοῦτο ἡ ῥητορικὴ διεξοδικωτέρως διαλαμβάνει. Μετὰ τὸ πέρας: Τέλος τῆς λογικῆς τέχνης, ἐφ’ ἑξῆς δὲ περὶ τῶν καθόλου. – Τὸ αὐτὸ κείμενο καὶ στὸν κώδ. British Library 8227, φ. 42v-63r, τοῦ ἔτους 1726, καθὼς καὶ στὸν κώδ. ΔΒΚ 45, φ. 106r-113v.
(φ. 118r-132r) Τίτλος: «Κοινῶς περὶ τῶν καθόλου». Ἀρχ. Εἴρηται τὰς ἐπιστήμας περὶ τῶν καθόλου καταγίνεσθαι, τὴν δὲ λογικὴν ὄργανον τούτων εἶναι. Τέλ. καὶ ὅτε αἱ φύσεις γινώσκονται ὡς μία, τότε οὐκ εἰσὶ καθ’ ἑαυτὰς χωρισταί. Τέλος.
– Τὸ αὐτὸ κείμενο καὶ στὸν κώδ. British Library 8227, φ. 63r-88r, ὅπου ὅμως τὸ κείμενο περαιτοῦται ὡς: ἑτερότης οὐ δίδοται ἐσωτερικῶς ὡς δέδεικται, καθὼς ὁ κώδ, ΔΒΚ 41 περιέχει καὶ μικρὸ κεφάλαιο (24 ἀράδες) ὑπὸ τὸν τίτλο: «Ἀνασκευὴ τῶν καθόλου μετὰ τὰ πολλά». Ἀρχ. Δοξάζουσι τινὲς τὸ καθόλου οὐκ ἐκ μέρους τοῦ πράγματος ἐντελῶς. Τὸ κείμενο ἐπίσης στὸν κώδ. Πατρ. Ἱεροσολύμων 107.5 (ἀνώνυμα), καὶ στὸν κώδ. Μονῆς Σπηλαίου 101 (olim)· βλ. Παπαδόπουλος-Κεραμεύς, ΙΒ, τ. 1, σ. 201, καὶ N. A. Bees, Verzeichnis der griechischen Handschriften des peloponnesischen Klosters Mega Spileon, τ. 1, Λειψία 1915, σ. 96 (μὲ ἐσφαλμένη ἀπόδοση στὸ Γεώργιο Σουγδουρή). Βλ. καὶ κώδ, ΔΒΚ 45, φ. 113v-114r.
4. (φ. 134r-182r) ΑΔΗΛΟΣ, «Περὶ φυσικῆς» (ἀτελές). Ἀρχ. Μέρος α΄. Κεφάλαιον α΄. Τί φυσικὴ καὶ τίνα τὰ παρ’ αὐτῆς θεωρούμενα. Τῷ τῆς φυσικῆς ὀνόματι τὴν τῶν φυσικῶν πραγμάτων ὡς οἷόν τε ἐπιστήμην ἀρχάς τε καὶ λόγους χορηγοῦσαν. Τέλ. ὁ γὰρ ἰατρὸς τὴν τοῦ φαρμάκου δύναμιν, οὐ δύναται προορῶν [ .
5. (φ. 184r-202v) <ΜΕΘΟΔΙΟΣ ΑΝΘΡΑΚΙΤΗΣ>, [Φιλοσοφικὸ τετράδιο] (κολ.). Τίτλος: «Ὅπως διὰ τῆς ἀψευδοῦς γνώσεως ἣν ἕκαστος ἔχει περὶ αὑτοῦ δύναται βαθμηδὸν ἐλθεῖν ἐφ’ ἑτέρας καθόλου». Ἀρχ. Οὐκ οἶδ’ ὅπως τῶν πάλαι τινὲς τῷ τῆς φιλοσοφίας οὐκ εἰκότως τιμηθέντες ὀνόματι. Τέλ. (κολ.) οὐ δύνανται, ὡς ἐστὶν ἐν τῷ θείῳ νοῒ ἀληθῶς;
Τὸ ἴδιο ἔργο περιέχεται καὶ στὸν κώδ. ΕΒΕ 1331, φ. 101r-168v, μὲ Τέλ. καὶ ταῦτα μὲν ἅλις περὶ τούτων· ἐφεξῆς δὲ ῥητέον περὶ τῶν ἐν σώματι θεωρουμένων αἰσθήσεων (http://dacalbo.hpdst.gr/archive/item/722?lang=en, ὅπου περιγραφὴ καὶ ψηφιακὸ ἀντίγραφο τοῦ κώδικα). Τὸ πέρας τοῦ κειμένου στὸν κώδ. ΔΒΚ 41 ἀντιστοιχεῖ στὸ τέλος τοῦ φ. 136r στὸν ΕΒΕ 1331. Τὸ αὐτὸ ἔργο καὶ στὸν κώδ. ΕΒΕ 1324, φ. 1r-20r (http://dacalbo.hpdst.gr/archive/item/754?lang=en, ὅπου περιγραφὴ καὶ ψηφιακὸ ἀντίγραφο τοῦ κώδ.), τὸν κώδ. Πατρ. Ἱεροσολύμων 117.6 (ἀνώνυμα) καὶ τὸν κώδ. Μονῆς Σπηλαίου 101 (olim)· βλ. Καράς, Οἱ ἐπιστῆμες στὴν Τουρκοκρατία, τ. 2, σ. 326-327, 559 (χωρὶς ἀπόδοση σὲ κάποιον συγγραφέα), Παπαδόπουλος-Κεραμεύς, ΙΒ, τ. 1, σ. 201, καὶ N. A. Bees, Verzeichnis der griechischen Handschriften des peloponnesischen Klosters Mega Spileon, τ. 1, Λειψία 1915, σ. 96 (μὲ ἐσφαλμένη ἀπόδοση στὸ Γεώργιο Σουγδουρή).
Ἡ ταύτιση στὸ Κ. Θ. Πέτσιος, «Μεθόδιος Ἀνθρακίτης: Ἐργοβιογραφικὴ ἀνασυγκρότηση. Ἕνα ἄγνωστο φιλοσοφικὸ ‘Τετράδιο’: Ἡ Φυσική». Ἡ Λογιοσύνη τοῦ Ἀνατολικοῦ Ζαγορίου. Α΄ Πανελλήνιο ἐπιστημονικό συνέδριο, [Πανεπ. Ἰωαννίνων. Τομέας Φιλοσοφίας], Ἰωάννινα 2002, σ. 69-120. – Ὁ Σοφοκλῆς Κ. Οἰκονόμος ἀποδίδει τὸ ἔργο ἐσφαλμένα στὸν Γεράσιμο Βλάχο, βάσει σύγκρισης τοῦ ὕφους τοῦ ἀνωτέρω κειμένου, ποὺ σωζόταν σὲ χειρόγραφο τῆς προσωπικῆς του βιβλιοθήκης, μὲ τὰ σχόλια τοῦ Βλάχου στὰ Μετεωρολογικὰ τοῦ Ἀριστοτέλη· βλ. Γ. Κ. Σπυριδάκης, «Γεράσιμος Βλάχος», ΕΜΑ 2 (1940)101 καὶ σημ. 2. Τὸ χειρόγραφο τοῦ Οἰκονόμου ταυτίζεται μὲ τὸν κώδ. ΕΒΕ 1324· βλ. Βασιλικὴ Μπόμπου-Σταμάτη, «Παρατηρήσεις στὰ χειρόγραφα τῶν ἔργων τοῦ Γερασίμου Βλάχου», Ἑλληνικὰ 28/2 (1975) 384-385, ἡ ὁποία ἐπίσης τὸ ἀποδίδει στὸν Βλάχο.

Ευκλείδης

ΜΑΤΘΑΙΟΣ ΒΛΑΣΤΑΡΗΣ, ΝΟΜΙΜΟΝ

φ. 1-518: (φ. 1-27) Νόμιμον. Θεῖος καὶ ἱερὸς νόμος ἤγουν τέχνη τοῦ καλοῦ
ἔργου καὶ σωφρονισμοῦ τῶν θελόντων καὶ μὴ θελόντων. Νόμιμον.
Λέγεται δὲ νόμος, ἐπειδὴ καὶ νὰ δίνει τοῦ καθ᾽ ἑνὸς τὸ δίκαιον αὐτοῦ·
μετὰ πίνακος πάντων τῶν κεφαλαίων τῶν ἐν τῷ περιεχομένῳ
γεγραμμένων εἰς χίλιους ἑπτακόσιους σαράντα ἕξη. ἐν χωρίῳ
Σανίστα. Πίναξ τοῦ παρόντος νομίμου πάντων τῶν αὐτοῦ κεφαλαίων
διὰ ψηφίων. (φ. 29-518) Κείμενο τοῦ Νομίμου.

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ – ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ

1. (φ. 1 r -68 r ) ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ, Στοιχεῖα (Βιβλία 1-6). Τίτλος (φ. 9 r ): «ΕΥ̓κλείδους
στοιχεῖον α ον ἐκ τῶν Θέωνος συνουσιῶν ὅροι». Ἀρχ. Σημεῖον ἐστίν, ᾖ
μέρος οὐθέν. – (φ. 1 r -7 r ) Περιεχόμενα. – (φ. 9 r -20 r ) Βιβλίο α΄. – (φ. 21 r -
26 r ) Βιβλίο β΄. – (φ. 26 v -38 r ) Βιβλίο γ΄. – (φ. 38 v -42 v ) Βιβλίο δ΄. – (φ.
43 r -55 v ) Βιβλίο ε΄. – (φ. 57 r -68 r ) Βιβλίο ϛ΄. Μεγάλη ὁμοιότητα κειμένου
μὲ τὴν ἔκδοση: [Μεθόδιος Ἀνθρακίτης – Μπαλάνος Βασιλόπουλος],
Ὁδὸς μαθηματικῆς, Βενετία 1749, σ. 7-171. Γιὰ τὴν ἔκδοση τοῦ
Εὐκλείδη βλ. Euclidis, Elementa, post I. L. Heiberg edidit E.S. Stamatis,
ἐκδ. Teubner, 2 1969.
2. (φ. 71 r -102 r ) ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ ΕΚ ΒΙΘΥΝΙΑΣ, Σφαιρικά. (φ. 71 r ) Τίτλος: «Περὶ
σφαιρικῶν κατὰ τὸν Θεοδόσιον». Ἀρχ. Σφαίρα ἐστὶ σχῆμα στερεὸν ὑπὸ
μιᾶς ἐπιφανείας περιεχόμενη. – (φ. 71 r -77 v ) Βιβλίο α΄. – (φ. 78 r -87 v )
Βιβλίο β΄. Ἔκδ. Ernestus Nizze, Βερολίνο 1852.
3. (φ. 89 r -102 v ) ΑΔΗΛΟΣ, «Καθόλου περὶ τῆς τοῦ παντὸς σφαίρας». Ἀρχ. Τῷ
τῆς σφαίρας ὀνόματι ὁ πᾶς αἰσθητὸς οὗτος κόσμος. Τέλ. Ἡ Νέα
Γουϊνέα, αἱ νῆσοι τοῦ Σολομῶντος, ἡ γῆ τοῦ Κενίρ, ἡ Νέα Τολαύδα.4. (φ. 105 r -230 v ) ΑΔΗΛΟΣ, «Σύντομος θεωρία καὶ πράξις ἀριθμητικῆς». Ἀρχ.
Οὐκ ὀλίγοι ἐοίκασι κοινῶς περὶ ἀριθμητικῆς γεγραφέναι. – (φ. 130 v -
140 r ) «Περὶ κλασμάτων ἀριθμοῦ». – (φ. 140 v -147 r ) «Περὶ τῆς τῶν ῥιζῶν
ἐξαγωγῆς». – (φ. 148 r -154 r ) «Περὶ τῆς κυβικῆς ῥίζης». – (φ. 154 r -156 v )
«Περὶ γεωμετρικῆς ψηφηφορίας». – (φ. 157 r -162 v ) «Περὶ ἀστρονομικῆς
ψηφηφορίας». – (φ. 167 r -188 v ) «Περὶ τριγωνομετρίας». – (φ. 189 r -195 v )
«Περὶ λογαρίθμων». – (φ. 197 r -208 r ) «Περὶ χρήσεως τῶν λογαρίθμων ἐν
τῇ γραμμικῇ τριγωνομετρίᾳ». – (φ. 208 v -224 r ) «Περὶ σφαιρικῆς
τριγωνομετρίας». – (φ. 227 r -230 v ) «Πρᾶξις τριγωνομετρίας ἐπί τινων
ἀστρονομικῶν προβλημάτων».
5. (φ. 238 r -464 v ) ΑΔΗΛΟΣ, «Περὶ πρακτικῆς Γεωμετρίας». Ἀρχ. Ἓξ εἰσὶ τὰ τῆς
πρακτικῆς γεωμετρίας μέρη.
6. (φ. 469 r -496 v ) ΑΔΗΛΟΣ, «Περὶ εὑρέσεως τῆς περιμέτρου τοῦ μεγίστου περὶ
τὴν γῆν κύκλου». Ἀρχ. Ἡ τοῦ μεγίστου κύκλου περίμετρος τῆς γῆς. –
Στὴ συνέχεια τὸ κείμενο (φ. 496 v ) «Περὶ ἐτησίων ἀνέμων». Ἀρχ. Οἱ
ἐτλησιοι ἄνεμοι διχῶς διαιροῦνται. Τέλ. Τῆς χειμερινῆς τροπῆς
ἄρχονται πνεῖν, τοῦ ἡλίου ὄντος ἐν ἰχθύσι.
7. (φ. 497 r -503 v ) ΑΔΗΛΟΣ, «Περὶ Γεωμετρίας τῆς ἐν ἐπιπέδῳ ἐνεργουμένης
ἄνευ ὀργάνου». Ἀρχ. Παρά τινος δοθέντος σημείου ἐπί τινος δοθείσης
γραμμῆς.
Σὲ ὅλο τὸ χειρόγραφο ἀναδιπλούμενα φύλλα στὸ ἔξω περιθώριο μὲ
γεωμετρικὰ σχήματα.

ΜΑΘΗΜΑΤΑΡΙΟ

(σ. 1-54) Στοιχεῖα ἐκ διαφόρων ποιητῶν.
(σ. 55-56) Στίχοι εἰς τὸν Φωκυλίδην.
(σ. 56-74) Φωκυλίδου ποίημα νουθετικόν.
(σ. 75-103) Κάτωνος ρωμαίου γνῶμαι.
(σ. 107-115) Ἰσοκράτους πρὸς Δημόνικον παραινέσεις λόγος α, ἐξηγηθεὶς ἐκ
τῆς ἑλληνίδος διαλέκτου εἰς ἡμετέραν διάλεκτον, παρὰ τοῦ σοφωτάτου τε
καὶ λογιωτάτου κυρίου κυρίου σεβαστοῦ τοῦ ἐκ Τραπεζοῦντος καὶ
ἐπιπόνου Εὐσταθείου Λάμβρου τοῦ ἐξ Ἰωαννίνων. Ἀρχ. Ἡμεῖς, ὦ Δημόνικε,
ἐξετάζοντες τὰ ἤθη. Τέλ. Οὔτε ἂν ἴσως θέλῃς νὰ ὀμόσῃς ἀληθῶς πάλιν νὰ
μὴν ὀμόσῃς.
(σ. 129-137) Πρὸς τὸν εἰπόντα «Προμηθεὺς εἶ ἐν λόγοις».
(σ. 138-173) Πρὸς Νιγρῖνον ἐπιστολή. Νιγρῖνος ἢ περὶ φιλοσόφου ἤθους.
(σ. 174-240) Δίκη φωνηέντων. Ἐπὶ ἄρχοντος Ἀριστάρχου Φαληρέως.
(σ. 240-247) Ἀλκυὼν ἢ περὶ μεταμορφώσεως.
(σ. 248-269) Προμηθεὺς ἢ καύκασος.

Μαθηματάριο

1. (φ. 1r) Τμῆμα κειμένου εκκλησιαστικοῦ περιεχομένου: Καὶ ἡ ποίμνη πρὸς τὸν ποιμένα τῶν σχετικῶν ἐστὶ ... ἐν τῷ ἱερῷ κώδικι τῆς τοῦ χριστοῦ μεγάλης ἐκκλησίας. ἐν ἔτει σωτηρίῳ ᾳχξβ´ μηνὶ ἰουλίῳ (ν;) ἰνδικτιῶνος ιε´
2. (φ. 6v-178 r) Συνεσίου Κυρήνης, Μητροπολίτου Πτολεμαΐδος. Ἐπιστολαί. Ἀρχ. Ἔστι δὲ οὗτος ὁ Συνέσιος τὴν φρᾶσιν ὑψηλός.
3. (φ. 179r-218r) 'Ιουλιανοῦ αὐτοκράτορος Ἐπιστολαί.
4. (φ. 221r-238v) Βασιλείου τοῦ μεγάλου, Πρὸς τοὺς νέους.
5. (φ. 239r-261r) Τοῦ αὐτοῦ, Εἰς Εὐαγόραν ἐγκώμιον.
6. (φ. 263r-291v) Πλουτάρχου, Περὶ παίδων ἀγωγῆς.
7. (φ. 292r-309v) Προς Νιγρῖνον ἢ περὶ φιλοσόφου ἤθους.
8. (φ. 312r-318r) «Περὶ πένθους λόγος ιβ.» Ἄξιόν γε παρατηρεῖν τὰ ὑπὸ
τῶν πολλῶν ἐν τοῖς πένθεσι γιγνόμενα καὶ λεγόμενα. Τέλ. διὰ τὸ τοὺς πολλοὺς τῶν κακών τι μέγιστον τὸν θάνατον ὁρᾶσθαι.
9. (φ. 319r-372v) Εὐριπίδου, Ἑκάβη.
10. (φ. 375r-400r) Ἰλιάδος Α.
11. (φ. 402r-416r) Κάτωνος, Γνῶμαι παραινετικαὶ δ', Ἀναπολήσας ἐγὼ κατὰ νοῦν, ὡς oἱ πλεῖστοι . . . Τέλ. διπλοῖς τοῦτο δὲ νοῦν βραχύτις δρᾷ μὲν δύο ταῦτα τιθεῖσα.
12. (φ. 417r-439v) Λόγοι διάφοροι ἐπὶ τοῦ Εὐαγγελίου εἰς ἁπλῆν
γλῶσσαν. Βίβλος γενέσεως Ἰησοῦ Χριστοῦ υἱοῦ Δαβίδ, υἱοῦ Ἀβραάμ. Κ(εφάλαι)ον
πρῶτον τοῦ Ματθαίου. Οὐδὲ καμμίαν ἄλλην φορὰν φαίνεται νὰ ἔλαβεν ὁ κόσμος
οὗτος οὔτε βιβλιον πλέον εὐφρόσυνον ἀπὸ τὸ σημερινόν, οὔτε μάθημα πλέον
εὐφρόσυνον ἀπὸ τὸ σημερινόν, οὔτε μάθημα πλέον ὑψηλότερον. Τέλ, ἐγὼ διὰ
νὰ σᾶς εὐγάλω καὶ ἀπὸ αὐτὸν τὸν κόπον σᾶς λέγω, ὦ ἀκροαταί, οἱ ἀπόστολοι ἐφώναζαν εἰς τοὺς προπάτοράς σας τὸν παλαιὸν καιρὸν πίστιν, πίστιν, ἐγὼ τώρα φωνάζω εἰς ἐσᾶς ἔργα, ἔργα.
(φ. 444r) + τὰ ἐναντία τῶν βρεττανῶν καὶ εἰς μερικὰ ζητήματα ὁποῦ θέλουσι συγκατάβασιν καὶ εἰς μερικὰ ὁποῦ διστάζουσι.
13. (φ. 444v) Ἀντίγραφον ἐπιστολῆς. Ὁ Ἀδριανουπόλεως ὑπέρτιμος
καὶ ἔξαρχος ... Τὸ τέλος ἐπὶ τῆς ἐσωτερικῆς πλευρᾶς τοῦ ὀπισθίου περιβλήματος, ὅπου ὑπάρχουν καὶ ἄλλες μεταγενέστερες σημειώσεις.
Αποτελέσματα 31 έως 40 από 101