Εμφανίζει 7 αποτελέσματα

Αρχειακή περιγραφή
Αρχείο Συλλογικού Kαταλόγου Xειρογράφων Φιλοσοφία
Προεπισκόπηση εκτύπωσης Hierarchy Προβολή:

Δωρόθεος, εξήγηση στον περί βασιλείας λόγο Συνέσιου .

(φ. 1r-50 «Δωροθέου Ἐξήγησις εἰς τὸν περὶ βασιλείας λόγον Συνεσίου πρὸς τὸν Αὐτοκράτορα Ἀρκάδιον» (ἐρυθρογραφία) σὲ ἁπλὴ γλώσσα, Ἀρχ. (φ. 1r) Τάχα ὡς ἔοικε, καθὼς φαίνεται, ἀνίσως καὶ κανένας διδάσκαλος φιλόσοφος. Τέλ. (φ. 50r) καὶ ὁ Ὑφικράτης καὶ ὁ Περι<κλῆς> οἱ στρατηγοί […].

Δωρόθεος

Ευγένιος Βούλγαρης

1. (φ. 2r-165r) Τὰ ἀρέσκοντα τοῖς φιλοσόφοις. – Τίτλος (φ. 2r) «Τὰ ἀρέσκοντα τοῖς φιλοσόφοις ἤτοι Τὰ περὶ τῶν φύσει ὄντων φιλοσοφούμενα, ἐπιτετμημένως μέν, σαφῶς δὲ ὡς οἷόν τε τοῖς φιλοσοφίας ἐρασταῖς ἐκ διαφόρων φιλοσόφων ἀωτευόμενα». – (φ. 2r-165r) «Ὁ σκοπὸς τοῦ πονήματος». Ἀρχ. Τὰ ἀρέσκοντα τοῖς φιλοσόφοις ἀναλεξαμένῳ. – Ἔκδ. Βιέννη 1805 (Ἠλιοὺ Α΄, σ. 159, ἀρ. 1805.94· πβ. καὶ ἀρ. 1804.93). Πιθανῶς τὸ κείμενο στὸ χειρόγραφο ἀντεγράφη ἀπὸ τὴν ἔκδοση.
Σὲ ἀρκετὰ φύλλα σχήματα καὶ μακροσκελεῖς παρασελίδιες σημειώσεις (στὸ φ. 61r καλυμμένο ὅλο τὸ περιθώριο περιμετρικά), ποὺ ἀποδεικνύουν ἔντονη χρήση τοῦ χειρογράφου. Τίτλος (πλὴν συγγραφέα, χορηγοῦ, τόπου-χρόνου κ.λπ.), κείμενο καὶ ὑποσημειώσεις πανομοιότυπα μὲ τὴν ἔκδοση. Ἀπὸ τὸ χειρόγραφο λείπουν τὰ τελευταῖα κεφάλαια τῆς ἔκδοσης, ΚΕ΄-ΛΑ΄ [στὴν ἔκδοση κεφ. Λ΄ λόγω τυπογραφικοῦ λάθους] (σ. 363-432 τῆς ἔκδοσης). Λείπει ἐπίσης ὁ πίνακας περιεχομένων (σ. v-vi τῆς ἔκδοσης). Τὰ σχήματα καὶ οἱ παραστάσεις, οἱ ὁποῖες τίθενται στὴν ἔκδοση στὸ τέλος, ἔχουν ἐνσωματωθεῖ στὸ χειρόγραφο ἐντὸς τοῦ κειμένου.
2. (φ. 169r-230r) Περὶ συστήματος τοῦ παντός (14 κεφ.). – (φ. 169r) Τίτλος: «Περὶ συστήματος τοῦ παντός». Ἀρχ. Κεφ. Α΄. § α. Παράλλαξις ἀκούει τοῖς ἀστρονομοῦσιν ἡ τῶν τόπων τοῦ αὐτοῦ ἀστέρος Α διαφορά. – Ἔκδ. Βιέννη 1805 (Ἠλιοὺ Α΄, σ. 154-155, ἀρ. 1805.83). Πιθανῶς τὸ κείμενο στὸ χειρό-ραφο ἀντεγράφη ἀπὸ τὴν ἔκδοση. Στὸ φ. 196, μετὰ τὸ πέρας τοῦ κεφ. Ε΄: Τέλος τοῦ περὶ συστἠματος τοῦ παντός· τὸ κείμενο ὅμως συνεχίζεται κανονικὰ ὣς τὸ τέλος.
Σὲ ἀρκετὰ φύλλα σχήματα καὶ παρασελίδιες σημειώσεις. Τίτλος (πλὴν συγγραφέα, χορηγοῦ, τόπου-χρόνου κ.λπ.), κείμενο καὶ ὑποσημειώσεις πανομοιότυπα μὲ τὴν ἔκδοση. Ἀπὸ τὸ χειρόγραφο λείπει ὁ πίνακας περιεχομένων (στὴν ἀρχὴ τῆς ἔκδοσης). Τὰ σχήματα καὶ οἱ παραστάσεις, οἱ ὁποῖες τίθενται στὴν ἔκδοση στὸ τέλος, ἔχουν ἐνσωματωθεῖ στὸ χειρόγραφο ἐντὸς τοῦ κειμένου.

Κωσταντίνος Κούμας , Σύνταγμα Φιλοσοφίας.

Βλ. καὶ κώδ. ΔΒΚ 70, ὁ ὁποῖος ἀποτελεῖ τὸ α΄ μέρος τοῦ ἔργου. Βάσει τοῦ
ἀνωτέρω χειρογράφου, ποὺ φέρει χρονολογία 1812, χρονολογεῖται καὶ ὁ
παρὼν κώδ. 47 περὶ τὸ ἔτος 1812, καὶ πρέπει νὰ ἀντιγράφηκε στὴ Σμύρνη.
(Α σ. 1-148· Β, 1-88) Σύνταγμα Φιλοσοφίας, κολοβό.
Α (σ. 1-148) Μεταφυσική. – (σ. 1) Τίτλος: «Φιλοσοφίας Μέρος Τέταρτον.
Μεταφυσική». – (σ. 2) χωρίο ἀπὸ τὰ Μετὰ τὰ Φυσικὰ τοῦ Ἀριστοτέλη,

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΩΔΙΚΩΝ 1-100

 91 

ἐλαφρῶς παραλλαγμένο [996b8-12]: οὐδαμῶς ἔχειν λόγον ἑκάστη τῶν
ἐπιστημῶν … τὰς ἄλλας ἐπιστήμας δίκαον τοιαύτη.
– (σ. 3-7) «Εἰσαγωγή. § α΄». Ἀρχ. Μεταφυσικὴ εἶναι ἐπιστήμη τῶν ἀρχικῶν
νόμων τοῦ ἀνθρωπίνου νοός. Τέλ. ὑποσυνάπτομεν κεφαλαιωδῶς τὰ μέρη, εἰς
τὰ ὁποῖα πάλιν ὑποδιαιρεῖται καθέν. – (σ. 7-65) «Μεταφυσικῆς μέρος
πρῶτον. Καθαρὰ Μεταφυσική, Ὀντολογία». – (σ. 65-95) «Μεταφυσικῆς
μέρος δεύτερον. Ἐφηρμοσμένη Μεταφυσική». – (σ. 96-109) «Ἐφηρμοσμένης
Μεταφυσικῆς τμῆμα δεύτερον. Μεταφυσική, ’Οργανολογία». – (σ. 110-116)
«Ἐφηρμοσμένης Μεταφυσικῆς τμῆμα τρίτον. Μεταφυσικὴ Τελεολογία». – (σ.
117-118) «Ἐφηρμοσμένης Μεταφυσικῆς τμῆμα δεύτερον. Μεταφυσικῆς τῶν
ὑπὲρ αἴσθησιν. Ὑψηλοτέρα Μεταφυσική». – (σ. 118-129) «Ὑψηλοτέρας
Μεταφυσικῆς τμῆμα πρῶτον. Λογικὴ Ψυχολογία». – (σ. 129-139)
«Ὑψηλοτέρας Μεταφυσικῆς τμῆμα δεύτερον. Λογικὴ Κοσμολογία». – (σ.
139-148) «Ὑψηλοτέρας Μεταφυσικῆς τμῆμα τρίτον. Λογικὴ Θεολογία». –
Ἔκδ. Κ. Κούμας, Σύνταγμα φιλοσοφίας, τ. 3, Βιέννη 1819, σ. 1-149. Τὸ
χειρόγραφο ἀκολουθεῖ γενικῶς τὴν ἔκδοση, ἀλλὰ μὲ παραλείψεις, ἐνίοτε
παραφρασμένο κείμενο, μικρὲς διαφορὲς στοὺς ὅρους, ἀλλὰ καὶ διαφορετικὴ
ἀρίθμηση ταῶν παραγράφων. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ δὲν εἶναι βέβαιο ὅτι
ἀντιγράφηκε ἀπὸ τὴν ἔκδοση.
Β (σ. 1-88) Αἰσθητική (κολοβό). – (σ. 1) Τίτλος: «Φιλοσοφίας Μέρος
Πέμπτον. Αἰσθητική». – (σ. 2) χωρίο ἀπὸ τὸ Ἱππίας μείζων τοῦ Πλάτωνος
[128a1-6]: Οἵ τε καλοὶ ἄνθρωποι και τὰ ποικίλματα πάντα … καλὸν ἄρα ἐστὶ
τὸ δι’ ἀκοῆς τε καὶ δι' ὄψεως ἡδύ.
– (σ. 3-6) «Εἰσαγωγή. § α΄». Ἀρχ. Ἡ Αἰσθητικὴ εἶναι ἐπιστήμη τῶν ἀρχικῶν
νόμων τοῦ νοὸς τοῦ ἀνθρώπου. Τέλ. ἀπὸ τὰ νεώτερα συγγράμματα τῶν εἰς
ταύτην τὴν ὕλην ἀγωνισθέντων Γερμανῶν φιλοσόφων. – (σ. 6-78) «Αἰσθητικῆς
μέρος πρῶτον. Καθαρὰ Αἰσθητική». – (σ. 79-88) «Ἐφηρμοσμένης Αἰσθητικῆς
τμῆμα Α΄. Γενικὴ Καλλιτεχνία». Τέλ. (κολ.) [§ πϛ΄] διὰ τοῦτο διαιρεῖται τὸ
δαιμόνιον εἰς καθόλου καὶ μερικόν· ἀλλ’ ἐὰν εὑρίσκεται ἄνθρωπος ἔχων. –
Ἔκδ. Κ. Κούμας, Σύνταγμα φιλοσοφίας, τ. 3: Περιέχων Μεταφυσικὴν καὶ
Αἰσθηματικήν, Βιέννη 1819, σ. 153-242 (στὴν ἔκδοση § ΡΜΖ)· βλ. καὶ καὶ
ἀμέσως ἀνωτέρω, στὸ Α΄ μέρος (Μεταφυσική).

Κούμας, Κωνσταντίνος Μ., (1777-1836)

Λουκιανός με διάστιχη ερμηνεία.

(φ. 1r-27v, σ. 1-54) «Λουκιανοῦ τοῦ Σαμοσατέως, Περὶ τοῦ μὴ ῥαδίως πιστεύειν τῇ διαβολῇ», μὲ (ἀνώνυμες) διάστιχες ἑρμηνευτικὲς σημειώσεις (γλῶσσες). Ἔκδ. A. M. Harmon, Lucian, vol. 1, Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1913 (ἀνατ. 1961), σ. 360-392. Ἀρχ. Δεινόν γε ἡ ἄγνοια καὶ πολλῶν κακῶν ἀνθρώποις αἰτία. Τέλ. ὡς ἂν πεφωτισμένων τῶν πραγμάτων ὑπὸ τῆς ἀληθείας.

Λουκιανός

Μιχαήλ Περδικάρης – Ευκλείδης – <Μεθόδιος Ανθρακίτης>

Ὁ κώδικας ἀποτελεῖται ἀπὸ τεύχη ποὺ συσταχώθηκαν πιθανῶς ἀπὸ κάποιον μαθητὴ στὶς ἀρχὲς τοῦ 19ου αἰώνα.

1. (φ. 1r-12v) ΜΙΧΑΗΛ ΠΕΡΔΙΚΑΡΗΣ, «Περὶ θεωρίας ἰατρικῆς σύνοψις». Ἀρχ. Εἰ ἰδίως ἡ τέχνη τῆς ἰατρικῆς οὐκ ἔστιν ἕτερον ἢ δύναμίς τις δι’ ἧς ἰατρεύονται τὰ νοσήματα τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος, καὶ φυλάττεται ἡ ὑγεία. Τέλ. τοῖς δὲ στυφοῦσας ἔχουσας κοιλίας ὡς τὴν βούγλωσσον, καὶ μαλάχην, σεύτλων, σπαναχίων, καὶ τῶν ὁμοίων. Τέλος καὶ τῷ θεῷ δόξα.
Περιλαμβάνει τὰ κεφάλαια: – (1r-v) «Περὶ θεωρίας ἰατρικῆς σύνοψις». – (1v-2r) «Περὶ τῶν μὴ φυσικῶν». – (2r-3r) «Περὶ τῶν παρὰ φύσιν». – (3r-v) «Περὶ τῆς αἰτίας τῆς νόσου». – (3v-4r) «Περὶ τῶν συμπτωμάτων τῆς νόσου». – (4r-v) «Περὶ σφιγμῶν καὶ τῶν διαφορῶν αὐτοῦ». – (4v-5v) «Περὶ οὔρων διαγνώσεως». – (5v-6v) «Περὶ κρίσεων καὶ κρισίμων ἡμερῶν». – (6v) «Περὶ τῶν τεσσάρων καθόλου καιρῶν τῶν νοσημάτων». – (7r-8v) «Περὶ προγνώσεων κανόνες». (8v-9r) «Περὶ τῶν τεσσάρων καιρῶν τοῦ χρόνου». – (9r-10v) «Περὶ τῶν εἰδῶν τῶν θεραπειῶν κατὰ γένος». – (10v-11r) «Περὶ συκειάσεως». – (11r-12r) «Περὶ βδελλῶν». – (12v) «Περὶ διαίτης». – Μετὰ τὸ πέρας τοῦ κειμένου, σημείωμα τοῦ γραφέα: Ἐκφωνηθέντα μοι παρὰ τοῦ ἐξοχωτάτου κυρίου Μιχαὴλ τοῦ Πρεδηκάρη. Θεὸς δὲ αὐτῷ τάχος ὄλβια δώσει. Ἀνέκδοτο.
Στὸ φ. 13r-v πέντε συνταγές «διὰ κτικιάρους».
Στὸ φ. 15r (ἴδιο χέρι) «Περὶ τῶν σφιγμῶν τῶν ἀσθενούντων». Ἀρχ. Ὅταν προσέλθῃς τῷ νοσοῦντι, κράτησον τὸν σφιγμὸν αὐτοῦ πρὸς ὀλίγον.
2. (φ. 23r-83v) ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ, Στοιχεῖα (Βιβλία 1-6). Τίτλος: «Εὐκλείδου<ς> στοιχεῖον 1ον. Ἐκ τῶν τοῦ Θέωνος συνουσιῶν ὅροι». Ἀρχ. αον. Σημεῖον ἐστίν, οὗ μέρος οὐθέν. Τέλ. οὕτως καὶ ἡ γωνία πρὸς τὴν γωνίαν. Ἐν τοῖς ἴσοις κύκλοις κ(αὶ τὰ τοιαῦτα). Τέλος τοῦ ϛ΄ βιβλίου τοῦ Εὐκλείδους. Μεγάλη ὁμοιότητα κειμένου μὲ τὴν ἔκδοση: [Μεθόδιος Ἀνθρακίτης – Μπαλάνος Βασιλόπουλος], Ὁδὸς μαθηματικῆς, Βενετία 1749, σ. 7-171. Γιὰ τὴν ἔκδοση τοῦ Εὐκλείδη βλ. Euclidis, Elementa, post I. L. Heiberg edidit E.S. Stamatis, ἐκδ. Teubner, 21969. Στὰ περιθώρια, σὲ κάθε σελίδα, γεωμετρικὰ σχήματα.
3. (φ. 84r-132r) <ΜΕΘΟΔΙΟΣ ΑΝΘΡΑΚΙΤΗΣ>, Λογικὴ Πραγματεία.
(φ. 84r-106v) Τίτλος: «Εἰσαγωγὴ τῆς Λογικῆς <πραγματείας>». Ἀρχ. Τὸ μέσον δι’ οὗ ἕκαστος ἐν ἁπάσῃ ἐπιστήμῃ καὶ τέχνῃ διαλέγεσθαι δύναται. Τέλ. δεῖ δὲ ἐν τοῖς τοιούτοις μὴ ἁπλῶς ἀπαντᾶν, ἀλλὰ διαιρέσει, τὰ μὲν ξυγχωροῦντες τὰ δὲ ἀναιροῦντες. Τέλος καὶ τῷ θεῷ δόξα. – Τὸ αὐτὸ κείμενο, μὲ ἀπόδοση στὸν Ἀνθρακίτη, καὶ στὸν κώδ. British Library 8227, φ. 4r-42r, τοῦ ἔτους 1726, μὲ τίτλο: «Εἰσαγωγὴ τῆς Λογικῆς Πραγματείας»· βλ. Κ. Θ. Πέτσιος, «Ἡ διδασκαλία τῆς Λογικῆς κατὰ τὴν περίοδο τοῦ νεοελληνικοῦ Διαφωτισμοῦ», Πρακτικὰ Συνεδρίου “Nεοελληνικὸς Διαφωτισμός”, Kοζάνη 8-10.11.1996, [Ἰνστ. Bιβλίου καὶ Ἀνάγνωσης], Κοζάνη 1999, σ. 369-370. Τὸ κείμενο ἐπίσης στὸν κώδ. Πατρ. Ἱεροσολύμων 107.4 καὶ πιθανῶς στὸν κώδ. Μονῆς Σπηλαίου 101 (olim)· βλ. Παπαδόπουλος-Κεραμεύς, ΙΒ, τ. 1, σ. 201 (ἀνώνυμα), καὶ N. A. Bees, Verzeichnis der griechischen Handschriften des peloponnesischen Klosters Mega Spileon, τ. 1, Λειψία 1915, σ. 96 (μὲ ἐσφαλμένη ἀπόδοση στὸ Γεώργιο Σουγδουρή).
(φ. 107r-116r) Τίτλος: «Ζητήματα τῆς Λογικῆς πρὸς ἄσκησιν τῶν λογικευoμένων». Ἀρχ. Ζήτημα α΄. Διάλεξις α΄. Πότερον ἀναγκαία ἐστὶν ἡ λογικὴ πρὸς τὴν τῶν ἐπιστημῶν ἐπίκτησιν. Διχῶς ἡ λογική, ἡ μὲν φυσική, ἡ δ’ ἔντεχνος. Τέλ. καὶ ὅπερ ἡ λογικὴ συνεσταλμένως, τοῦτο ἡ ῥητορικὴ διεξοδικωτέρως διαλαμβάνει. Μετὰ τὸ πέρας: Τέλος τῆς λογικῆς τέχνης, ἐφ’ ἑξῆς δὲ περὶ τῶν καθόλου. – Τὸ αὐτὸ κείμενο καὶ στὸν κώδ. British Library 8227, φ. 42v-63r, τοῦ ἔτους 1726, καθὼς καὶ στὸν κώδ. ΔΒΚ 45, φ. 106r-113v.
(φ. 118r-132r) Τίτλος: «Κοινῶς περὶ τῶν καθόλου». Ἀρχ. Εἴρηται τὰς ἐπιστήμας περὶ τῶν καθόλου καταγίνεσθαι, τὴν δὲ λογικὴν ὄργανον τούτων εἶναι. Τέλ. καὶ ὅτε αἱ φύσεις γινώσκονται ὡς μία, τότε οὐκ εἰσὶ καθ’ ἑαυτὰς χωρισταί. Τέλος.
– Τὸ αὐτὸ κείμενο καὶ στὸν κώδ. British Library 8227, φ. 63r-88r, ὅπου ὅμως τὸ κείμενο περαιτοῦται ὡς: ἑτερότης οὐ δίδοται ἐσωτερικῶς ὡς δέδεικται, καθὼς ὁ κώδ, ΔΒΚ 41 περιέχει καὶ μικρὸ κεφάλαιο (24 ἀράδες) ὑπὸ τὸν τίτλο: «Ἀνασκευὴ τῶν καθόλου μετὰ τὰ πολλά». Ἀρχ. Δοξάζουσι τινὲς τὸ καθόλου οὐκ ἐκ μέρους τοῦ πράγματος ἐντελῶς. Τὸ κείμενο ἐπίσης στὸν κώδ. Πατρ. Ἱεροσολύμων 107.5 (ἀνώνυμα), καὶ στὸν κώδ. Μονῆς Σπηλαίου 101 (olim)· βλ. Παπαδόπουλος-Κεραμεύς, ΙΒ, τ. 1, σ. 201, καὶ N. A. Bees, Verzeichnis der griechischen Handschriften des peloponnesischen Klosters Mega Spileon, τ. 1, Λειψία 1915, σ. 96 (μὲ ἐσφαλμένη ἀπόδοση στὸ Γεώργιο Σουγδουρή). Βλ. καὶ κώδ, ΔΒΚ 45, φ. 113v-114r.
4. (φ. 134r-182r) ΑΔΗΛΟΣ, «Περὶ φυσικῆς» (ἀτελές). Ἀρχ. Μέρος α΄. Κεφάλαιον α΄. Τί φυσικὴ καὶ τίνα τὰ παρ’ αὐτῆς θεωρούμενα. Τῷ τῆς φυσικῆς ὀνόματι τὴν τῶν φυσικῶν πραγμάτων ὡς οἷόν τε ἐπιστήμην ἀρχάς τε καὶ λόγους χορηγοῦσαν. Τέλ. ὁ γὰρ ἰατρὸς τὴν τοῦ φαρμάκου δύναμιν, οὐ δύναται προορῶν [ .
5. (φ. 184r-202v) <ΜΕΘΟΔΙΟΣ ΑΝΘΡΑΚΙΤΗΣ>, [Φιλοσοφικὸ τετράδιο] (κολ.). Τίτλος: «Ὅπως διὰ τῆς ἀψευδοῦς γνώσεως ἣν ἕκαστος ἔχει περὶ αὑτοῦ δύναται βαθμηδὸν ἐλθεῖν ἐφ’ ἑτέρας καθόλου». Ἀρχ. Οὐκ οἶδ’ ὅπως τῶν πάλαι τινὲς τῷ τῆς φιλοσοφίας οὐκ εἰκότως τιμηθέντες ὀνόματι. Τέλ. (κολ.) οὐ δύνανται, ὡς ἐστὶν ἐν τῷ θείῳ νοῒ ἀληθῶς;
Τὸ ἴδιο ἔργο περιέχεται καὶ στὸν κώδ. ΕΒΕ 1331, φ. 101r-168v, μὲ Τέλ. καὶ ταῦτα μὲν ἅλις περὶ τούτων· ἐφεξῆς δὲ ῥητέον περὶ τῶν ἐν σώματι θεωρουμένων αἰσθήσεων (http://dacalbo.hpdst.gr/archive/item/722?lang=en, ὅπου περιγραφὴ καὶ ψηφιακὸ ἀντίγραφο τοῦ κώδικα). Τὸ πέρας τοῦ κειμένου στὸν κώδ. ΔΒΚ 41 ἀντιστοιχεῖ στὸ τέλος τοῦ φ. 136r στὸν ΕΒΕ 1331. Τὸ αὐτὸ ἔργο καὶ στὸν κώδ. ΕΒΕ 1324, φ. 1r-20r (http://dacalbo.hpdst.gr/archive/item/754?lang=en, ὅπου περιγραφὴ καὶ ψηφιακὸ ἀντίγραφο τοῦ κώδ.), τὸν κώδ. Πατρ. Ἱεροσολύμων 117.6 (ἀνώνυμα) καὶ τὸν κώδ. Μονῆς Σπηλαίου 101 (olim)· βλ. Καράς, Οἱ ἐπιστῆμες στὴν Τουρκοκρατία, τ. 2, σ. 326-327, 559 (χωρὶς ἀπόδοση σὲ κάποιον συγγραφέα), Παπαδόπουλος-Κεραμεύς, ΙΒ, τ. 1, σ. 201, καὶ N. A. Bees, Verzeichnis der griechischen Handschriften des peloponnesischen Klosters Mega Spileon, τ. 1, Λειψία 1915, σ. 96 (μὲ ἐσφαλμένη ἀπόδοση στὸ Γεώργιο Σουγδουρή).
Ἡ ταύτιση στὸ Κ. Θ. Πέτσιος, «Μεθόδιος Ἀνθρακίτης: Ἐργοβιογραφικὴ ἀνασυγκρότηση. Ἕνα ἄγνωστο φιλοσοφικὸ ‘Τετράδιο’: Ἡ Φυσική». Ἡ Λογιοσύνη τοῦ Ἀνατολικοῦ Ζαγορίου. Α΄ Πανελλήνιο ἐπιστημονικό συνέδριο, [Πανεπ. Ἰωαννίνων. Τομέας Φιλοσοφίας], Ἰωάννινα 2002, σ. 69-120. – Ὁ Σοφοκλῆς Κ. Οἰκονόμος ἀποδίδει τὸ ἔργο ἐσφαλμένα στὸν Γεράσιμο Βλάχο, βάσει σύγκρισης τοῦ ὕφους τοῦ ἀνωτέρω κειμένου, ποὺ σωζόταν σὲ χειρόγραφο τῆς προσωπικῆς του βιβλιοθήκης, μὲ τὰ σχόλια τοῦ Βλάχου στὰ Μετεωρολογικὰ τοῦ Ἀριστοτέλη· βλ. Γ. Κ. Σπυριδάκης, «Γεράσιμος Βλάχος», ΕΜΑ 2 (1940)101 καὶ σημ. 2. Τὸ χειρόγραφο τοῦ Οἰκονόμου ταυτίζεται μὲ τὸν κώδ. ΕΒΕ 1324· βλ. Βασιλικὴ Μπόμπου-Σταμάτη, «Παρατηρήσεις στὰ χειρόγραφα τῶν ἔργων τοῦ Γερασίμου Βλάχου», Ἑλληνικὰ 28/2 (1975) 384-385, ἡ ὁποία ἐπίσης τὸ ἀποδίδει στὸν Βλάχο.

Ευκλείδης

Νικόλας Βαρκόσης Μετάφραση τής λογικής του Fr. Chr. Baumeister

Πβ. κώδ. ΔΒΚ 72, ὁ ὁποῖος περιέχει τὴ Μετάφραση τῆς Μεταφυσικῆς τοῦ
Baumeister ἀπὸ τὸν Βάρκοση, ἀπὸ τὸν ἴδιο γραφέα.
Πρόκειται γιὰ μετάφραση ἢ παράφραση σὲ ἀρχαΐζουσα ἀπὸ τὸν Ν. Βάρκοση
τοῦ ἔργου: Friedrich Christian Baumeister, Institutiones philosophiae rationalis
methodo Wolfii conscriptae, Wittenberg 1735. Ἡ ἑλληνικὴ μετάφραση
ἐκδόθηκε 40 χρόνια μετὰ τὴν ἀντιγραφὴ τοῦ κώδ. ΔΒΚ 50: Φριδερίκου
Χριστιανοῦ Βαϋµαϊστέρου Λογική· Ξυνυφανθεῖσα µὲν ὑπ’ αὐτοῦ Λατινιστὶ
Μεθόδῳ Μαθηµατικῇ κατὰ Βόλφιον· Μεταφρασθεῖσα δὲ ἀπὸ τῆς Λατινίδος
εἰς τὴν Ἑλλάδα φωνὴν παρὰ τοῦ Σοφολογιωτάτου Διδασκάλου Κυρίου
Νικολάου Βάρκοση τοῦ ἐξ Ἰωαννίνων· Τύποις ἐκδοθεῖσα ἀναλώµασιν
Ἀθανασίου Γεωργίου Μανούση Τοῦ ἐκ Σιατίστης. Δι’ ἐπιµελείας καὶ
ἀκριβοῦς διορθώσεως σπουδαίου τινὸς περὶ τὰ ἐνταῦθα φιλοσοφικὰ
Μαθήµατα ἐνασχολουµένου. Ἐν Βιέννῃ τῆς Ἀουστρίας 1795. Ἐν τῇ Ἑλληνικῇ
Τυπογραφίᾳ Γεωργίου Βενδότη. Γιὰ τὴν πρώτη μορφὴ τῆς ἔκδοσης ἀπὸ τὸν
Ἀθανάσιο Ψαλίδα βλ. Ἠλίας Τεμπέλης, «‘Διδασκαλάκια ὅσα εὐγενίζουν’: Η
αντιπαράθεση του Αθανασίου Ψαλίδα με τον Σιατιστινό λόγιο Μιχαήλ
Παπαγεωργίου», Ἁλιάκμονος ῥοῦς 1 (2017) 53-72. Σημειωτέον, στὸ φ. 159 r ,
τοῦ κώδ. ΔΒΚ 50 (τελευταία σελίδα) ὁ ἀντιγραφέας Κ. Σακελλάριος
ἀναγράφει ἐντὸς τοῦ κειμένου τὴ χρονολογικὴ ἔνδειξη 1742, ἡ ὁποία εἶναι
ὀρθογραφικὸ λάθος (ὀρθό: 1722). Τὸ χειρόγραφο ἀντιγράφτηκε στὴν Κοζάνη
ἀπὸ τὸν Κων. Σακελλάριο ὡς μαθητὴ τοῦ Ν. Βάρκοση, οἰκιακοῦ διδασκάλου
τοῦ οἴκου Σακελλαρίου, ἐνῶ στὴ συνέχεια ταὶο χειρόγραφο πέρασε στὴν
κατοχἠ τοῦ γιοῦ του Κωνσταντίνου, Γεωργίου Σακελλαρίου.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΩΔΙΚΩΝ 1-100

 97 

(φ. 1 r -159 r ) «Προπύλαιον φιλοσοφίας» (κεφ. α΄-ι΄, § α΄-φκη΄). Ἀρχ. Κεφ. α ον .
Περὶ φιλοσοφίας ἐν γένει. Παράγραφος α η . Λογικήν τε καὶ λοιπὰ μέρη τὰ τῆς
φιλοσοφίας μέρη τοῖς ἐμοῖς ἀκροαταῖς ἀναπτύξοντι, λυσιτελέστατον ἔδοξέ
μοι. Τέλ. ἤπερ, ταύτης ἀμελουμένης ἄνευ λόγου νεωτερίζειν. Ἡ μετάφραση
συμφωνεῖ μὲ ταὴν ἔκδοση τοῦ 1795. – Αὐτιὰ σημειώσεων σὲ πολλὰ φύλλα.
Στὸ 27 r ἐπικολλημένο στὸ περιθώριο τεμάχιο χάρτου μὲ σημείωση (χέρι
γραφέα).
Στὰ φ. 160 v -161 r σημειώσεις λογικῆς (τόποι σχημάτων) ἀπὸ ἄλλο χέρι.
Στὸ φ. 168 r διάγραμμα λογικῆς.

Βαρκόσης, Νικόλαος

Πλούταρχος

(σ. 1-92) Τίτλος: ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ ΧΑΙΡΩΝΕΩΣ, Περὶ παίδων ἀγωγῆς· μὲ (ἀνώνυμες) διάστιχες ἑρμηνευτικὲς σημειώσεις (γλῶσσες). (ἔκδ. F. C. Babbitt, Plutarch's moralia, vol. 1, Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1927 (ἐπανέκδ. 1969), 4-68). Ἀρχ. (σ. 1) Τί τις ἂν ἔχοι εἰπεῖν περὶ τῆς τῶν ἐλευθέρων παίδων αγωγῆς. Τέλ. (σ. 92) ἀνυστὸν δ' οὖν ἀνθρωπίνῃ φύσει καθέστηκεν.