1. (φ. 2 r -85 r ) Τίτλος (φ. 2 r ): «Ἡρωδιανοῦ τῆς μετὰ Μάρκον βασιλείας
ἱστοριῶν». – (φ. 2 r -16 r ) Βιβλίο α΄. Ἀρχ. Οἱ πλεῖστοι τῶν περὶ
συγκομιδὴν ἱστορίας ἀσχοληθέντων. – (φ. 16 r -29 v ) Βιβλίο β΄. – (φ. 30 r -
42 r ) Βιβλίο γ΄. – (φ. 42 r -52 r ) Βιβλίο δ΄. – (φ. 52 v -59 v ) Βιβλίο ε΄. – (φ. 59 v -
67 r ) Βιβλίο ϛ΄. – (φ. 67 v -77 v ) Βιβλίο ζ΄. – (φ. 78 r -85 r ) Βιβλίο η΄. – (φ. 2 r -
85 r ) Βιβλίο η΄. Ἔκδ. K. Stavenhagen, Herodiani ab excessu divi Marci
libri octo, ἐκδ. Teubner, Λειψία 1922 (ἀνατύπ. 1967). Πιθανῶς
ἀντίγραφο τοῦ κώδ. ΔΒΚ 65.

Δωρεά

Πβ. κώδ. ΔΒΚ 50, ὁ ὁποῖος περιέχει τὴ μετάφραση τῆς Λογικῆς τοῦ Baumeister ἀπὸ τὸν
Βάρκοση, ἀπὸ τὸν ἴδιο γραφέα. Τὸ χειρόγραφο ἀντιγράφηκε κατὰ τὰ μαθήματα κατ’
οἶκον τοῦ Νικολάου Βάρκοση στὸν Κ. Σακελλάριο. Στὴ συνέχεια, κατὰ τὸ τέλος τοῦ 18ου
αἰ., τὸ χειρόγραφο περιῆλθε στὴν κατοχὴ τοῦ υἱοῦ τοῦ Κωνσταντίνου, τοῦ Γεωργίου, ὁ
ὁποῖος διδάχθηκε τὸ 1785 (βλ. φ. 14 v ), βάσει αὐτοῦ, μαθήματα μεταφυσικῆς.(φ. 15 r -287 r ) ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΑΡΚΟΣΗΣ, Μετάφραση τοῦ Friedrich Christian
Baumeister, Institutiones metaphysicae: ontologiam, cosmologiam,
psychologiam, theologiam denique naturalem complexae, Wittenberg &
Zerbst 1738. Ἀνέκδοτη μετάφραση.
– (φ. 14 r ) Πίνακας περιεχομένων ἀπὸ τὸ χέρι τοῦ ἰατροφιλοσόφου Γεωργίου
Σακελλαρίου, υἱοῦ τοῦ Κωνσταντίνου.
– (φ. 15 r -18 v ) «ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗΣ ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ. Τί ἐστι μεταφυσική, καὶ τίς ἡ
ἐνδοτέρα ταύτης φύσις καὶ ἐπίσημος χρῆσις». Ἀρχ. Τῇ αὐτῇ μεθόδῳ, καθ’ ἣν τὰ τῇ λογικῇ φιλοσοφούμενα ἀνήκοντα πέρυσιν ἔφθην
συγγεγραφώς. § α΄-ζ΄
– (φ. 19 r -132 v ) «Ὀντολογίας ἤτοι τῆς πρώτης φιλοσοφίας προλεγόμενα». Ἀρχ.
Τὸ πρῶτον τῆς μεταφυσικῆς μέρος τῆς ὀντολογίας συνιστώσης. Κεφ. α΄-
ιη΄, § θ΄-τπζ΄.
– (φ. 133 r -162 r ) «Μεταφυσικῆς μέρος β΄. Κοσμολογία Γενική». Ἀρχ. Οὐδὲν
ἄλλο ἡ Γενικὴ Κοσμολογία ἐστιν, ἢ ἐπιστήμη τοῦ κόσμου ἐν γένει. Κεφ.
τπη΄-ζ΄, § θ΄-υοα΄.
– (φ. 162 v -287 r ) «Πνευματολογία, τήν τε Ψυχολογίαν καὶ τὴν Φυσικὴν
περιέχουσα Θεολογίαν». – (φ. 162 v -246 v ) «Ψυχολογία. Προπύλαιον
περὶ πνεύματος ἐν γένει». Ἀρχ. Ἐκ πολλοῦ ἤδη οἱ πάλαι ἐπὶ τὴν
μεταφυσικὴν τὴν πνευματολογίαν, ἤτοι τὴν περὶ πνευμάτων
διδασκαλίαν, ἀνέφερον. – (φ. 164 v -212 r ) Ψυχολογία ἐμπειρική. § υοβ΄-
χπη.΄– (φ. 212 r -246 v ) Ψυχολογία Λογική. § χπθ΄-ψογ΄. – (φ. 15 r -287 r ).
Θεολογία Φυσική. § ψοδ΄-Ϡβ΄.
– Στὸ φ. 33 r σημείωση 8 ἀράδων ἀπὸ τὸ χέρι τοῦ Γεωργίου Σακελλαρίου:
ἐπίστασθαι δὲ στόματα ἕκαστον ἁπλῶς … ἐνδεχόμενον γὰρ καὶ οὐκ
ἀναγκαῖον. – Στὸ φ. 289 r σημείωση 4 ἀράδων ἀπὸ τὸ χέρι τοῦ ἰδίου: οὐδὲ ὂν
ἄνευ ἀποχρῶντος λόγου … καὶ ἀρχὴ τῆς ὑπάρξεως. Ἀπὸ κάτω, μὲ τὸ χέρι τοῦ
Κωνσταντίνου, σημείωση δέκα ἀράδων: τὸ τὴν ἀρχὴν τῆς ἀντιφάσκεως …
ἀδύνατον εἶναι τὸ αὐτὸ ἅμα εἶναι καὶ μὴ εἶναι κτ. μετ[άφρασις ;] γερμανική.
– (φ. 299 v -300 v ) Ὑποσχετικό/ὁμολογία μοναζουσῶν τοῦ μονυδρίου τῆς Ἁγίας
Παρασκευῆς τῆς Ι. Μ. Ἀγίου Διονυσίου τοῦ ἐν Ὀλύμπῳ (ἀχρον.). Ἀρχ.
Οὐδὲ Ἀπελλῆς. ἢ Τίμας, ἢ Πραξιτέλης, οἱ ἐμπειρότατοι ζωγράφοι τὴν
καλλίστην τῆς ψυχῆς ὡραιότητα ἐδυνήθησαν ζωγραφίσαι. Τέλ. Διὰ νὰ
ἔχουν τὴν στερέωσιν καὶ τὴν κύρωσιν μέχρι συντελείας αἰῶνος.
– Στὸ φ. 301 v δύο παραθέματα ἀπὸ τὸ ἔργο τοῦ Ἰωάννη Δαμασκηνοῦ
Ἔκδοσις ἀκριβὴς τῆς ὀρθοδόξου πίστεως / Expositio accurata fidei
orthodoxae: α) Εἰ δὲ λέγομεν τὸν Πατέρα ἀρχὴν εἶναι τοῦ Υἱοῦ καὶ
μείζονα … καὶ τὸν Υἱὸν ἑτέρας, ἀλλὰ μιᾶς καὶ τῆς αὐτῆς. Ἔκδ. PG 94,
820· Johannes von Damaskus, Die Schriften, τ. 2: Expositio fidei, ἐπιμ.
P. Bonifatius Kotter O. S. B., ἐκδ. De Gruyter, Βερολίνο – Νέα Ὑόρκη
1973, σ. 24-25, στ. 147-156. β) διαφέρουσι γὰρ ἀλλήλων τὰ τῆς
θεότητος πρόσωπα οὐ κατὰ τὴν οὐσίαν ἀλλὰ κατὰ τὸν τῆς ὑπάρξεως
τρόπον … οὐ φύσει διαφέρουσιν ἀλλήλων· ἄνθρωποι γὰρ εἰσίν· ἀλλὰ τῷ
τῆς ὑπάρξεως τρόπῳ. Ἔκδ. PG 94, 817· Johannes von Damaskus, Die
Schriften, τ. 2, σ. 23, στ. 118-123.

1. (φ. 3 r -60 r ) ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΚΟΡΥΔΑΛΛΕΑΣ, Ἐπιστολικοὶ τύποι. (φ. 3 r ) Τίτλος: «Τοῦ
σοφωτάτου κυρίου Θεοφίλου τοῦ Κορυδαλέως, τοῦ ὕστερον διὰ τοῦ
θείου καὶ μοναχικοῦ σχήματος, Θεοδοσίου μετονομασθέντος, ἔκθεσις
περὶ τῶν ἐπιστολικῶν τύπων». Ἀρχ. Τῆς ἐπιστολῆς ἡδὺ μὲν τὸ
δημοτικόν, ἐπίχαρι δὲ τὸ κομψόν. Τέλ. Ἀλλ’ ἐπαινῶ τὸν εἰπόντα κρινεῖ
φίλους ὁ καιρὸς ὡς χρυςὸν τὸ πῦρ. Ἔκδ. Θεόφιλος Κορυδαλεύς, Περὶ
τῶν ἐπιστολικῶν τύπων, Λονδίνο 1625, σ. 1-59.
2. (φ. 61 r -170 v ) ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΛΕΜΜΥΔΗΣ, Ἐπιτομὴ Λογικῆς. (φ. 3 r ) Τίτλος:
«ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΒΛΕΜΜΙΔΟΥ ἐπιτομὴ λογικῆς Προοίμιον». Ἀρχ. Ἐπειδήπερ ἡ
λογικὴ ἐπιστήμη πρὸς τὴν ἱερὰν γραφήν, καὶ πάντας τοὺς τῆς ἀληθείας
λόγους. Ἔκδ. PG 142, 688C1-725Β9. Ἔκδ. Νικηφόρος Βλεμμίδης,
Ἐπιτομὴ Λογικῆς, ἐκδ. Θωμὰς Μανδακάσης, Λειψία 1784, σ. 1-21
(ΘΠ, ἀρ. 1383).
– Στὸ φ. 175 r-v σημειώσεις δογματικοῦ περιεχομένου· Ἀρχ. Αὐτὴν τὴν
ἔγγραφον ὁμολογίαν αὐτὸ τὸ ἔγγραφον σύ[μβο]λον ὁποῦ ἔδωκεν ὁ
μέγας Ἀθασνάσιος εἰς τὸν βασιλέα [Ἰο]βιανόν. Στὸ (ἄνω ὤα): 1819
μαρτίου 31: Ἠλίας Μανουὴλ ἀν[..]χο. Πιθανῶς τὸ ἀνωτέρω κείμενο
σχετίζεται μὲ τὶς σημειώσεις στὸ φ. 2 r-v (ἀπόσπασμα μὲ διαγραφὲς καὶ
διορθώσεις).

1. (φ. 1 r -68 r ) ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ, Στοιχεῖα (Βιβλία 1-6). Τίτλος (φ. 9 r ): «ΕΥ̓κλείδους
στοιχεῖον α ον ἐκ τῶν Θέωνος συνουσιῶν ὅροι». Ἀρχ. Σημεῖον ἐστίν, ᾖ
μέρος οὐθέν. – (φ. 1 r -7 r ) Περιεχόμενα. – (φ. 9 r -20 r ) Βιβλίο α΄. – (φ. 21 r -
26 r ) Βιβλίο β΄. – (φ. 26 v -38 r ) Βιβλίο γ΄. – (φ. 38 v -42 v ) Βιβλίο δ΄. – (φ.
43 r -55 v ) Βιβλίο ε΄. – (φ. 57 r -68 r ) Βιβλίο ϛ΄. Μεγάλη ὁμοιότητα κειμένου
μὲ τὴν ἔκδοση: [Μεθόδιος Ἀνθρακίτης – Μπαλάνος Βασιλόπουλος],
Ὁδὸς μαθηματικῆς, Βενετία 1749, σ. 7-171. Γιὰ τὴν ἔκδοση τοῦ
Εὐκλείδη βλ. Euclidis, Elementa, post I. L. Heiberg edidit E.S. Stamatis,
ἐκδ. Teubner, 2 1969.
2. (φ. 71 r -102 r ) ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ ΕΚ ΒΙΘΥΝΙΑΣ, Σφαιρικά. (φ. 71 r ) Τίτλος: «Περὶ
σφαιρικῶν κατὰ τὸν Θεοδόσιον». Ἀρχ. Σφαίρα ἐστὶ σχῆμα στερεὸν ὑπὸ
μιᾶς ἐπιφανείας περιεχόμενη. – (φ. 71 r -77 v ) Βιβλίο α΄. – (φ. 78 r -87 v )
Βιβλίο β΄. Ἔκδ. Ernestus Nizze, Βερολίνο 1852.
3. (φ. 89 r -102 v ) ΑΔΗΛΟΣ, «Καθόλου περὶ τῆς τοῦ παντὸς σφαίρας». Ἀρχ. Τῷ
τῆς σφαίρας ὀνόματι ὁ πᾶς αἰσθητὸς οὗτος κόσμος. Τέλ. Ἡ Νέα
Γουϊνέα, αἱ νῆσοι τοῦ Σολομῶντος, ἡ γῆ τοῦ Κενίρ, ἡ Νέα Τολαύδα.4. (φ. 105 r -230 v ) ΑΔΗΛΟΣ, «Σύντομος θεωρία καὶ πράξις ἀριθμητικῆς». Ἀρχ.
Οὐκ ὀλίγοι ἐοίκασι κοινῶς περὶ ἀριθμητικῆς γεγραφέναι. – (φ. 130 v -
140 r ) «Περὶ κλασμάτων ἀριθμοῦ». – (φ. 140 v -147 r ) «Περὶ τῆς τῶν ῥιζῶν
ἐξαγωγῆς». – (φ. 148 r -154 r ) «Περὶ τῆς κυβικῆς ῥίζης». – (φ. 154 r -156 v )
«Περὶ γεωμετρικῆς ψηφηφορίας». – (φ. 157 r -162 v ) «Περὶ ἀστρονομικῆς
ψηφηφορίας». – (φ. 167 r -188 v ) «Περὶ τριγωνομετρίας». – (φ. 189 r -195 v )
«Περὶ λογαρίθμων». – (φ. 197 r -208 r ) «Περὶ χρήσεως τῶν λογαρίθμων ἐν
τῇ γραμμικῇ τριγωνομετρίᾳ». – (φ. 208 v -224 r ) «Περὶ σφαιρικῆς
τριγωνομετρίας». – (φ. 227 r -230 v ) «Πρᾶξις τριγωνομετρίας ἐπί τινων
ἀστρονομικῶν προβλημάτων».
5. (φ. 238 r -464 v ) ΑΔΗΛΟΣ, «Περὶ πρακτικῆς Γεωμετρίας». Ἀρχ. Ἓξ εἰσὶ τὰ τῆς
πρακτικῆς γεωμετρίας μέρη.
6. (φ. 469 r -496 v ) ΑΔΗΛΟΣ, «Περὶ εὑρέσεως τῆς περιμέτρου τοῦ μεγίστου περὶ
τὴν γῆν κύκλου». Ἀρχ. Ἡ τοῦ μεγίστου κύκλου περίμετρος τῆς γῆς. –
Στὴ συνέχεια τὸ κείμενο (φ. 496 v ) «Περὶ ἐτησίων ἀνέμων». Ἀρχ. Οἱ
ἐτλησιοι ἄνεμοι διχῶς διαιροῦνται. Τέλ. Τῆς χειμερινῆς τροπῆς
ἄρχονται πνεῖν, τοῦ ἡλίου ὄντος ἐν ἰχθύσι.
7. (φ. 497 r -503 v ) ΑΔΗΛΟΣ, «Περὶ Γεωμετρίας τῆς ἐν ἐπιπέδῳ ἐνεργουμένης
ἄνευ ὀργάνου». Ἀρχ. Παρά τινος δοθέντος σημείου ἐπί τινος δοθείσης
γραμμῆς.
Σὲ ὅλο τὸ χειρόγραφο ἀναδιπλούμενα φύλλα στὸ ἔξω περιθώριο μὲ
γεωμετρικὰ σχήματα.

1. (φ. 1 r -13 v ) ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ, Λόγος περὶ τοῦ κατὰ
Μωϋσέως ὄφεως, ὃν ἐσταύρωσεν ἐv τῇ ἐρήμῳ καὶ περὶ τῆς ἀχράντου
καὶ παναγίας Τριάδος, Ἀρχ. Χθὲς ἡμῖν ὁ λόγος πρός τε τὴν αἱρετικήν.
Τέλ. διαιροῦν ἰδίᾳ ἑκάστῳ καθὼς βούλεται.
2. (φ. 14 r -22 r ) ΜΕΓΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, Ἀθανασίου τον μεγάλου, Εἰς τὸν
Εὐαγγελισμόν. Ἀρχ. Τοὺς θείους ἱεροκήρυκας. Τέλ. ὅτι ἐξ ἡμῶν οὔτε
και ὁ ἐκ σοῦ τεχθεις ... σαρκοφόρος θεὸς ἡμῶν.
3. (φ. 22 r -29 r ) Τοῦ αὐτοῦ, Εἰς τὸ ρητὸν τοῦ Εὐαγγελίου, ὃς ἂν εἴπη
λόγον κατὰ τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου. Τέλ. ἐρχόμενοι δὲ ἥξουσιν ἐν
ἀγαλλιάσει αἵροντες τὰ δράγματα.

(φ. 3 r -26 r ) Ἰωάννου Χρυσοστόμου, Ἡ θεία λειτουργία.
(φ. 29 r -65 v ) Βασιλείου τοῦ μεγάλου, Ἡ θεία λειτουργία.
(φ. 67 r – 79 v ) Ἡ θεία λειτουργία τῶν προηγιασμένων δώρων.
(φ. 81 r -98 v ) «Τάξις γινομένη ἐπὶ χειροτονίᾳ Ἀναγνώστου, Ὑποδιακόνου,
Διακόνου, Πρεσβυτέρου, Ἐπισκόπου».
(φ. 99 r ) ΦΗΜΕΣ ΙΕΡΑΡΧΩΝ: Φήμη τοῦ παναγιωτάτου καὶ λογιωτάτου
Ἀρχιερέως τῆς ἁγιωτάτης Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης ὑπερτίμου καὶ
ἐξάρχου πάσης θετταλίας καὶ τὸν τόπον ἐπέχοντος τοῦ Καισαρίας
Καπαδοκίας πολλὰ τὰ ἔτη. + Διονυσίου τοῦ θεοφιλεστάτου καὶ λογιωτάτου
Ἐπισκόπου τῆς ἁγιωτάτης Ἐπισκοπῆς Πλαταμῶνος καὶ Λυκοστομίου ἡμῶν
δὲ αὐθέντος καὶ δεσπότου, πολλὰ τὰ ἔτη.
(φ. 99 v -100 r ) «Εὐχὴ συγχωρητική, ἣν λέγει ὁ ἀρχιερεύς: Κ(ύρι)ε Ἰ(ησο)ῦ
Χ(ριστ)ὲ ὁ θ(εὸ)ς ἡμῶν».

Το περιεχόμενο
τοῦ κώδικα συμπίπτει μέχρι φ. 52 μὲ τὸ ΔΒΚ 88 φ. 1-80.
(φ. 1 r -16 v ) Ἰωάννου Χρυσοστόμου, Ἡ θεία λειτουργία.
(φ. 17 r -40 r ) Βασιλείου τοῦ μεγάλου, Ἡ θεία λειτουργία.
(φ. 41 r –51 v ) Ἡ θεία λειτουργία τῶν προηγιασμένων δώρων.
(φ. 52 r -68 v ) ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΕΣ
ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ, Τίτλος «Ἀποστολοευάγγελα τῆς ἑβδομάδος καὶ εἰς διαφόρους
ἁγίους».
(φ. 68 v ) ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΕΥΧΕΣ, Τίτλος «Εὐχαὶ τοῦ Λυχνικοῦ Ἑσπέρας». (φ.
71 v -77 r ) «Εὐχαὶ ἑωθιναί». (77 r -82 r ) ΑΛΛΕΣ ΕΥΧΕΣ
(φ. 83 r -90 r ) Ἀκολουθία τοῦ μικροῦ ἁγιασμοῦ.
(φ. 90 v -97 v ) Ἀκολουθία (τοῦ Μ. Ἁγιασμοῦ) τῶν ἁγίων Θεοφανίων. κολοβή.

(σ. 1-54) Στοιχεῖα ἐκ διαφόρων ποιητῶν.
(σ. 55-56) Στίχοι εἰς τὸν Φωκυλίδην.
(σ. 56-74) Φωκυλίδου ποίημα νουθετικόν.
(σ. 75-103) Κάτωνος ρωμαίου γνῶμαι.
(σ. 107-115) Ἰσοκράτους πρὸς Δημόνικον παραινέσεις λόγος α, ἐξηγηθεὶς ἐκ
τῆς ἑλληνίδος διαλέκτου εἰς ἡμετέραν διάλεκτον, παρὰ τοῦ σοφωτάτου τε
καὶ λογιωτάτου κυρίου κυρίου σεβαστοῦ τοῦ ἐκ Τραπεζοῦντος καὶ
ἐπιπόνου Εὐσταθείου Λάμβρου τοῦ ἐξ Ἰωαννίνων. Ἀρχ. Ἡμεῖς, ὦ Δημόνικε,
ἐξετάζοντες τὰ ἤθη. Τέλ. Οὔτε ἂν ἴσως θέλῃς νὰ ὀμόσῃς ἀληθῶς πάλιν νὰ
μὴν ὀμόσῃς.
(σ. 129-137) Πρὸς τὸν εἰπόντα «Προμηθεὺς εἶ ἐν λόγοις».
(σ. 138-173) Πρὸς Νιγρῖνον ἐπιστολή. Νιγρῖνος ἢ περὶ φιλοσόφου ἤθους.
(σ. 174-240) Δίκη φωνηέντων. Ἐπὶ ἄρχοντος Ἀριστάρχου Φαληρέως.
(σ. 240-247) Ἀλκυὼν ἢ περὶ μεταμορφώσεως.
(σ. 248-269) Προμηθεὺς ἢ καύκασος.

1. (σ. 1-160) ΑΔΗΛΟΣ, «Λογική». Ἀρχ. Λογικὴ εἶναι ἡ ἐπιστήμη ἡ ἐξετάζουσα
τοὺς νόμους καὶ (ἀναπτύσσουσα) τοὺς κανόνας τῆς διανοήσεως. Τέλ.
Τὰ ὁποῖα σκοτίζουσι τὸ φῶς τοῦ λόγου, ἑπομένως ἐμποδίζεται ἡ
γνῶσις τῆς ἀληθείας.
2. (σ. 161-338) «Κουβαρᾶς Στοιχειολογίας». Ἀρχ. Τμῆμα Α΄. Περὶ τῶν
θεμελιωδῶν νόμων τῆς διανοήσεως. Ἡ νόησις ἀντικείμενον τινὸς γίνεται
διὰ παραστάσεων τινων. Τέλ. Ἐκ τοῦ συνόλου τῶν ὁποίων γεννᾶται ἡ
[……] αὐτῶν [……] αὐτῶν.3. (σ. 339-342) Σχέδιο ἐπιστολῆς Γεωργίου (Κωνσταντινίδη;) πρὸς ἄδηλη
κυρία. Ἀρχ. Πλήρης χαρᾶς καὶ εὐφροσύνης ἦλθον εἰς τὴν ἁγίαν Μονὴν
τῆς Γωνίας, ὅπως σὲ ἐνατενίσω ἀκόμη ἅπαξ ἐκ τοῦ πλησίον. Τέλ. Καὶ
θέλω σὲ προσφέρει τὴν καρδίαν μουὡς ἀντάλλαγμα τοῦ πρός με
ἔρωτός σου.
4. (σ. 343-345 κάλυμμα τέλ.) Σημειώσεις Λογικῆς.