Εμφανίζει 101 αποτελέσματα

Αρχειακή περιγραφή
Αρχείο Συλλογικού Kαταλόγου Xειρογράφων
Προεπισκόπηση εκτύπωσης Hierarchy Προβολή:
Descending

ΛΟΓΙΚΗ

1. (σ. 1-160) ΑΔΗΛΟΣ, «Λογική». Ἀρχ. Λογικὴ εἶναι ἡ ἐπιστήμη ἡ ἐξετάζουσα
τοὺς νόμους καὶ (ἀναπτύσσουσα) τοὺς κανόνας τῆς διανοήσεως. Τέλ.
Τὰ ὁποῖα σκοτίζουσι τὸ φῶς τοῦ λόγου, ἑπομένως ἐμποδίζεται ἡ
γνῶσις τῆς ἀληθείας.
2. (σ. 161-338) «Κουβαρᾶς Στοιχειολογίας». Ἀρχ. Τμῆμα Α΄. Περὶ τῶν
θεμελιωδῶν νόμων τῆς διανοήσεως. Ἡ νόησις ἀντικείμενον τινὸς γίνεται
διὰ παραστάσεων τινων. Τέλ. Ἐκ τοῦ συνόλου τῶν ὁποίων γεννᾶται ἡ
[……] αὐτῶν [……] αὐτῶν.3. (σ. 339-342) Σχέδιο ἐπιστολῆς Γεωργίου (Κωνσταντινίδη;) πρὸς ἄδηλη
κυρία. Ἀρχ. Πλήρης χαρᾶς καὶ εὐφροσύνης ἦλθον εἰς τὴν ἁγίαν Μονὴν
τῆς Γωνίας, ὅπως σὲ ἐνατενίσω ἀκόμη ἅπαξ ἐκ τοῦ πλησίον. Τέλ. Καὶ
θέλω σὲ προσφέρει τὴν καρδίαν μουὡς ἀντάλλαγμα τοῦ πρός με
ἔρωτός σου.
4. (σ. 343-345 κάλυμμα τέλ.) Σημειώσεις Λογικῆς.

ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΚΟΡΥΔΑΛΛΕΑΣ, Ἐπιστολικοὶ τύποι

(φ. 1 r -56 v ) «Τοῦ σοφωτάτου κυρίου Θεοφίλου τοῦ Κορυδαλέως, τοῦ ὕστερον
διὰ τοῦ θείου καὶ μοναχικοῦ σχήματος, Θεοδοσίου μετονομασθέντος, ἔκθεσις
περὶ ἐπιστολικῶν τύπων. Ἀρχ. Τῆς ἐπιστολῆς ἡδὺ μὲν τὸ δημοτικόν, ἐπίχαρι
δὲ τὸ κομψὸν ἐν ἁπλότητι. Ἔκδ. Ἔκδ. Θεόφιλος Κορυδαλεύς, Περὶ τῶν
ἐπιστολικῶν τύπων, Λονδίνο 1625, σ. 1-59.

ΧΑΡΙΣΙΟΣ ΜΕΓΔΑΝΗΣ, Λύχνος Διογένους

(φ. 2 r -7 v , σ. 1-317) Τίτλος: (2 r ): «ΛΥΧΝΟΣ ΤΟΥ ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ Ἢ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ ΗΘΙΚΟΙ
παρὰ τοῦ δημητρίου Μεγδάνου τοῦ ἐκ Κοζάνης. Πρὸς χρῆσιν, καὶ ὠφέλειαν
τῆς νεολαίας εἰσαγομένης εἰς τὴν συνδιατριβὴν τοῦ κοινωνικοῦ [!] βίου, ὅπως
προειδοποιουμένη περὶ τῶν ἐλαττωμάτων τῆς κακοηθείας διαθέττηται [!] εἰς
ἀποχήν των, καὶ οἰκονομῆται πρὸς τὰς ἐκ τούτων προσγινομένας ἐπηρείας,
καὶ ἐνοχλήσεις». Ἔκδ. Βιέννη 1818 (ὁ τίτλος ἐλαφρῶς διαφοροποιημένος).
Τὸ χειρόγραφο πρέπει ἀντιγράφηκε ἀπὸ τὴν ἔκδοση, ὅπως προκύπτει ἀπὸ
σφάλμα ἀντιγραφῆς (ὁμοιοτέλευτο) τοῦ συγγραφέα στὴν αὐτόγραφη
ἀφιερωτικὴ ἐπιστολή του πρὸς τὸν χορηγό. Ἀπὸ τὸ χειρόγραφο λείπει ἡ
ἐπιστολὴ τῶν τυπογράφων ἀδελφῶν Καπετανάκη πρὸς τὸν συγγραφέα. Ὁ
Μεγδάνης κατέγραψε στὸν παρόντα κώδικα τὸν τίτλο, τὴν ἀφιερωτικὴ
ἐπιστολὴ πρὸς τὸν χορηγὸ Γ. Τακιατζή, καθὼς καὶ τὸν Πίνακα τῶν
κεφαλαίων. Στὴ συνέχεια πρέπει να παρέδωσε τὸ κείμενο πρὸς ἀντιγραφὴ σὲ
κάποιον γραφέα, ὄχι ὅμως καλλιγράφο.
– (φ. 3 r -5 r ) Ἀφιερωτικὴ ἐπιστολὴ πρὸς τὸν Γεώργιο Κ. Τακιατζή, χορηγὸ τῆς
ἔκδοσης. Ἀρχ. Ἡ φυσική σου χρηστότης, ἡ διὰ τὰς κτητὰς χάριτας τῆς καλῆς
παιδείας στο εὐγένεια τῆς ψυχῆς σου. – Μετὰ τὸ πέρας τῆς ἐπιστολῆς: ἐν
Κοζάνῃ 1817: αὐγούστου 21: – ὁ ἐν ἱερεῦσι Χαρίσιος Δημητρίου ὁ Μεγδάνης
(ὅπως καὶ στὴν ἔκδοση). – (φ. 6 r -7 r ) Πίνακας περιεχομένων (κεφαλαίων). –
(σ. 1-317) Κείμενο. Ἀρχ. Ἡ ὑπερηφανία εἶναι μία καταφρόνησις ὅλων τῶν
ἄλλων, ἐκτὸς μόνου τοῦ ἑαυτοῦ του. Τέλ. Καὶ χωρὶς νὰ δέχηται πάλιν
ὀρθώτερα δόγματα καὶ φρονήματα.

Κωσταντίνος Κούμας , Σύνταγμα Φιλοσοφίας.

Βλ. καὶ κώδ. ΔΒΚ 70, ὁ ὁποῖος ἀποτελεῖ τὸ α΄ μέρος τοῦ ἔργου. Βάσει τοῦ
ἀνωτέρω χειρογράφου, ποὺ φέρει χρονολογία 1812, χρονολογεῖται καὶ ὁ
παρὼν κώδ. 47 περὶ τὸ ἔτος 1812, καὶ πρέπει νὰ ἀντιγράφηκε στὴ Σμύρνη.
(Α σ. 1-148· Β, 1-88) Σύνταγμα Φιλοσοφίας, κολοβό.
Α (σ. 1-148) Μεταφυσική. – (σ. 1) Τίτλος: «Φιλοσοφίας Μέρος Τέταρτον.
Μεταφυσική». – (σ. 2) χωρίο ἀπὸ τὰ Μετὰ τὰ Φυσικὰ τοῦ Ἀριστοτέλη,

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΩΔΙΚΩΝ 1-100

 91 

ἐλαφρῶς παραλλαγμένο [996b8-12]: οὐδαμῶς ἔχειν λόγον ἑκάστη τῶν
ἐπιστημῶν … τὰς ἄλλας ἐπιστήμας δίκαον τοιαύτη.
– (σ. 3-7) «Εἰσαγωγή. § α΄». Ἀρχ. Μεταφυσικὴ εἶναι ἐπιστήμη τῶν ἀρχικῶν
νόμων τοῦ ἀνθρωπίνου νοός. Τέλ. ὑποσυνάπτομεν κεφαλαιωδῶς τὰ μέρη, εἰς
τὰ ὁποῖα πάλιν ὑποδιαιρεῖται καθέν. – (σ. 7-65) «Μεταφυσικῆς μέρος
πρῶτον. Καθαρὰ Μεταφυσική, Ὀντολογία». – (σ. 65-95) «Μεταφυσικῆς
μέρος δεύτερον. Ἐφηρμοσμένη Μεταφυσική». – (σ. 96-109) «Ἐφηρμοσμένης
Μεταφυσικῆς τμῆμα δεύτερον. Μεταφυσική, ’Οργανολογία». – (σ. 110-116)
«Ἐφηρμοσμένης Μεταφυσικῆς τμῆμα τρίτον. Μεταφυσικὴ Τελεολογία». – (σ.
117-118) «Ἐφηρμοσμένης Μεταφυσικῆς τμῆμα δεύτερον. Μεταφυσικῆς τῶν
ὑπὲρ αἴσθησιν. Ὑψηλοτέρα Μεταφυσική». – (σ. 118-129) «Ὑψηλοτέρας
Μεταφυσικῆς τμῆμα πρῶτον. Λογικὴ Ψυχολογία». – (σ. 129-139)
«Ὑψηλοτέρας Μεταφυσικῆς τμῆμα δεύτερον. Λογικὴ Κοσμολογία». – (σ.
139-148) «Ὑψηλοτέρας Μεταφυσικῆς τμῆμα τρίτον. Λογικὴ Θεολογία». –
Ἔκδ. Κ. Κούμας, Σύνταγμα φιλοσοφίας, τ. 3, Βιέννη 1819, σ. 1-149. Τὸ
χειρόγραφο ἀκολουθεῖ γενικῶς τὴν ἔκδοση, ἀλλὰ μὲ παραλείψεις, ἐνίοτε
παραφρασμένο κείμενο, μικρὲς διαφορὲς στοὺς ὅρους, ἀλλὰ καὶ διαφορετικὴ
ἀρίθμηση ταῶν παραγράφων. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ δὲν εἶναι βέβαιο ὅτι
ἀντιγράφηκε ἀπὸ τὴν ἔκδοση.
Β (σ. 1-88) Αἰσθητική (κολοβό). – (σ. 1) Τίτλος: «Φιλοσοφίας Μέρος
Πέμπτον. Αἰσθητική». – (σ. 2) χωρίο ἀπὸ τὸ Ἱππίας μείζων τοῦ Πλάτωνος
[128a1-6]: Οἵ τε καλοὶ ἄνθρωποι και τὰ ποικίλματα πάντα … καλὸν ἄρα ἐστὶ
τὸ δι’ ἀκοῆς τε καὶ δι' ὄψεως ἡδύ.
– (σ. 3-6) «Εἰσαγωγή. § α΄». Ἀρχ. Ἡ Αἰσθητικὴ εἶναι ἐπιστήμη τῶν ἀρχικῶν
νόμων τοῦ νοὸς τοῦ ἀνθρώπου. Τέλ. ἀπὸ τὰ νεώτερα συγγράμματα τῶν εἰς
ταύτην τὴν ὕλην ἀγωνισθέντων Γερμανῶν φιλοσόφων. – (σ. 6-78) «Αἰσθητικῆς
μέρος πρῶτον. Καθαρὰ Αἰσθητική». – (σ. 79-88) «Ἐφηρμοσμένης Αἰσθητικῆς
τμῆμα Α΄. Γενικὴ Καλλιτεχνία». Τέλ. (κολ.) [§ πϛ΄] διὰ τοῦτο διαιρεῖται τὸ
δαιμόνιον εἰς καθόλου καὶ μερικόν· ἀλλ’ ἐὰν εὑρίσκεται ἄνθρωπος ἔχων. –
Ἔκδ. Κ. Κούμας, Σύνταγμα φιλοσοφίας, τ. 3: Περιέχων Μεταφυσικὴν καὶ
Αἰσθηματικήν, Βιέννη 1819, σ. 153-242 (στὴν ἔκδοση § ΡΜΖ)· βλ. καὶ καὶ
ἀμέσως ἀνωτέρω, στὸ Α΄ μέρος (Μεταφυσική).

Κούμας, Κωνσταντίνος Μ., (1777-1836)

<ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΟΥΜΑΣ, Σύνταγμα Φιλοσοφίας> Βλ. καὶ κώδ. ΔΒΚ 47, ὁ ὁποῖος ἀποτελεῖ τὸ β΄ μέρος τοῦ ἔργου.

(φ. 2 r -139 v ) Φιλοσοφία. – (φ. 2 r ) Τίτλος: «Φιλοσοφίας συνοπτικῶς πρὸς
χρῆσιν τοῦ κατὰ τὴν Σμύρνην φιλολογικοῦ γυμνασίου ἐκτεθείσης ΜΕΡΟΣ
ΠΡΩΤΟΝ Ἐμπειρικὴ Ψυχολογία. Ἐν Σμύρνῃ ˏαωιβ΄ [1812]». Κεφ. α΄-θ΄, § α΄-σθ΄.
– (φ. 3 r-v ) «Σκοπὸς τοῦ πονήματος». Ἀρχ. Ἡ σύνταξις τοῦ πονήματος τούτου
σκοπὸν ἄλλον δὲν ἔχει εἰ μὴ τὴν εἰς τὰ τῆς φιλοσοφίας ἀνάτωρα χειραγωγίαν.
– (φ. 4 r -61 v ) «Προδιοίκησις. Τί εἶναι φιλοσοφία καὶ περὶ τῶν αὐτῆς μερῶν.
Α΄». Ἀρχ. Κατὰ τοὺς πρώτους χρόνους τῆς τοῦ κόσμου γεννέσεως
μετεχειρίσθησαν οἱ ἄνθρωποι τὰς ψυχικὰς αὐτῶν δυνάμεις. – (φ. 62 r -69 v )
«Κρηπὶς φιλοσοφίας». Ἀρχ. [Κεφ. Α΄, § α΄] Ἀρχόμενος νὰ φιλοσοφήσω
ὑποθέτω ἐμαυτὸν ἀμαθῆ. Κεφ. α΄-ε΄, § α΄-νϛ΄. – (φ. 70 r -139 v ) «Φιλοσοφίας
Μέρος Δεύτερον. Λογική». «Προδιοίκησις. Τί εἶναι λογικὴ καὶ πόσα αὐτῆς τὰ
μέρη. Α΄». Ἀρχ. Λογικὴ εἶναι ἐπιστήμη τῶν γενικῶν καὶ ἀναγκαίων κανόνων
τοῦ συλλογίζεσθαι. Τέλ. Ἀναποσπάστως ἀκολουθεῖ ἡ ἡμερότης· ἅπαντας ἡ
μάθησις ἡμέρους ποιεῖ. Ἔκδ. Κ. Μ. Κούμας, Σύνταγμα φιλοσοφίας, τ. 1:
Περιέχων Ἐμπειρικὴν Ψυχολογίαν καὶ Κρηπίδα τῆς Φιλοσοφίας, Βιέννη 1818,
τ. 2: Περιέχων Λογικήν, καὶ ἐπίμετρον αὐτῆς τὴν καθολικὴν Γραμματικήν,
Βιέννη 1818.
Στὰ φ, 8 r , 63 r , 72 r (δεξιὸ περιθώριο) ἐπικολλημένο τεμάχιο χάρτου μὲ
συμπλήρωμα κειμένου (ἄγραο τὸ verso).

Παπαδική, αναστασιματάριον Πέτρου Πελοποννήσιου .

(φ. 1r, σ. α) ΠΡΟΘΕΩΡΙΑ ΠΑΠΑΔΙΚΗΣ «Ἀρχὴ σὺν θεῷ ἁγίῳ τῶν σημαδίων τῆς ψαλτικῆς τέχνης. Τῶν ἀνιόντων καὶ κατιόντων σωμάτων τε καὶ πνευμάτων καὶ πάσης ἄλλης χειρονομίας τε καὶ ἀκολουθείας, συντεθημένης εἰς αὐτόν, παρὰ τῶν κατὰ καιροὺς ἀναδειχθέντων ποιητῶν, παλαιῶν τε καὶ νέων».
(φ. 5v, σ. ι) Τεχνολογικὸν χάριν τῶν ἀρχαρίων μαθητῶν κατ' ἐρωταπόκρισιν.
(φ. 8r, σ. ιε) ΑΝΑΣΤΑΣΙΜΑΤΑΡΙΟΝ ΠΕΤΡΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΟΥ «Ἀρχὴ σὺν θεῷ ἁγίῳ τὸ ἀναστασιματάριον συντεθὲν κατὰ τὸ ὕφος τῆς τοῦ Χ(ριστο)ῦ μεγάλης ἐκκλησίας παρὰ τοῦ μουσικολογιωτάτου Λαμπαδαρίου κὺρ Πέτρου Πελοποννησίου διὰ προσταγῆς τοῦ πανιερωτάτου Μητροπολίτου ἁγίου Προῦσης κνρίου κὺρ Μελετίου, διὰ ψυχικὸν μνημόσυνον τῆς αὐτοῦ Πανιερότητος».
Ἀρχὴ – ἦχος α´ (φ. 8r-14v, σ. ιε-κη): ἦχος α΄
(φ. 14v-21r, σ. κη-μα): ἦχος β΄.
(φ. 21r-27r, σ. μα-νγ) ἦχος γ΄.
(φ. 27v-35r, σ. νδ-ξθ) ἦχος δ΄.
(φ. 35r-43r, σ. ξθ-πε) ἦχος πλ. α΄.
(φ. 43r-49v, σ. πε-Ϟη) ἦχος πλ. β΄.
(φ. 49v-55r, σ. Ϟη-ρθ) ἦχος βαρύς.
(φ. 55r-60v, σ. ρθ-ρκ) ἦχος πλ. δ΄. τέλος τῆς ὀκτωήχου.
(φ. 61r-66r, σ. ρκα-ρλα) «Ἀρχὴ σὺν θεῷ ἁγίῳ τὰ ἕνδεκα ἑωθινὰ συνοπτικὰ ποιήματα τοῦ αὐτοῦ κὺρ Πέτρου δομεστίκου». Ἦχος α΄.
(φ. 66r, σ. ρλα): τέλος καὶ τῷ Θεῷ δόξα.
(φ. 64v, σ. ρκη): Τὸ παρὸν ἑωθινὸν εἶναι τοῦ διονυσίου ἐπὶ τῆς μεγάλης ἐκκλησίας.

Πέτρος Πελοποννήσιος

ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ, Μετάφραση Μεταφυσικής Ant. Genovesi

Πρόκειται γιὰ τὸ ἔργο: Γενουηνσίου Στοιχεῖα τῆς Μεταφυσικῆς
ἐξελληνισθέντα μὲν ἐκ τῆς λατινίδος φωνῆς ὑπὸ … Εὐγενίου τοῦ Βουλγάρεως,
ἔκδοση τῶν Ζωσιμάδων, Βιέννη 1806· βλ. Ἠλιοὺ Α΄, 1806.13, καὶ Stiernon,
«Eugène Boulgaris», σ. 764, ἀρ. 53. Ἀποτελεῖ μετάφραση τοῦ ἔργου: Antonio
Genovesi, Disciplinarum metaphysicarum elementa, mathematicum in morem
adornata, τ. I-IV, Νάπολη 1747. Τὸ χειρόγραφο ἀκολουθεῖ πιστὰ τὴν ἔκδοση,
ὥστε προφανῶς ἀποτελεῖ ἀπόγραφό της.
(φ. 4 r ) Τίτλος: «Μεταφυσικὴ Ἀντωνίου Γεννουηνσίου ἐκλεκτικοῦ φιλοσόφου,
μεταφρασθεῖσα εἰς τὴν ἑλληνικὴν διάλεκτον ἀπὸ τῆς λατινίδος παρὰ
Εὐγενίου». Στὸ χειρόγραφο σχόλια marginalia. – (φ. 4 r ) «Στοιχεῖα τῆς
Μεταφυσικῆς. Πρόλογος». Ἀρχ. Τὴν μεταφυσικὴν εἰς δύο οἱ σοφοὶ
διαιροῦντες, δίχα αὖθις εκάτερον τῶν μερῶν ὑποτέμνουσι. – (φ. 4 r -47 v ) «Τῆς
Μεταφυσικῆς. Μέρος Α΄ περιέχον τὰς ἀρχὲς τῆς Ὀντοσοφίας, καὶ
Κοσμοσοφίας». Ἀρχ. Ὀντοσοφίαν ἀποκαλοῦμεν ἐπιστήμην καθόλου περί τε
τὸ ὄν, καὶ τὸ κατὰ γένος. Τέλ. Τὸ ἄρα μηδὲν ἐξεῖναι εἰδέναι, παιδιά ἐστιν, ἢ
μανία: Ἀρχὴ δε τοι τὸ ἥμισυ παντός. – (φ. 48 r -133 r ) «Τῶν Στοιχείων τῆς
Μεταφυσικῆς Μέρος Β΄. Προδιοίκησις». Ἀρχ. Τὸ περὶ ψυχῆς, καὶ ἀγγέλων,
καὶ θεοῦ τοῦ ὑπερτάτου πραγματευόμενον τῆς μεταφυσικῆς ἐν γένει. Τέλ. Eἰ
μέλλει κατ’ ἀρετὴν μορφωθῆναι καὶ αὐτοῖς τοῖς ἐξ ἐθνῶν μεμαρτύρητο. –
Κάποια φύλλα μὲ προεξοχὲς;σημειώσεων στὸ περιθώριο (αὐτιά).

Ευγένιος Βούλγαρης , Μετάφραση Μεταφυσικής Ant. Genovesi.

Πρόκειται γιὰ τὸ ἔργο: Γενουηνσίου Στοιχεῖα τῆς Μεταφυσικῆς ἐξελληνισθέντα μὲν ἐκ τῆς λατινίδος φωνῆς ὑπὸ … Εὐγενίου τοῦ Βουλγάρεως, ἔκδοση τῶν Ζωσιμάδων, Βιέννη 1806· βλ. Ἠλιοὺ Α΄, 1806.13, καὶ Stiernon, «Eugène Boulgaris», σ. 764, ἀρ. 53. Ἀποτελεῖ μετάφραση τοῦ ἔργου: Antonio Genovesi, Disciplinarum metaphysicarum elementa, mathematicum in morem adornata, τ. I-IV, Νάπολη 1747. Τὸ χειρόγραφο ἀκολουθεῖ πιστὰ τὴν ἔκδοση, ὥστε προφανῶς ἀποτελεῖ ἀπόγραφό της.
(σ. 3) Τίτλος: «Μεταφυσικὴ Ἀντωνίου Γεννουηνσείου ἐκλεκτικοῦ φιλοσόφου, μεταφρασθεῖσα εἰς τὴν ἑλληνικὴν διάλεκτον ἀπὸ τῆς λατινίδος παρὰ Εὐγενίου». Στὸ χειρόγραφο ἐλάχιστα σχόλια marginalia
(σ. 3-4) «Στοιχεῖα τῆς Μεταφυσικῆς. Πρόλογος». Ἀρχ. Τὴν μεταφυσικὴν εἰς δύο οἱ σοφοὶ διαιροῦντες, δίχα αὖθις εκάτερον τῶν μερῶν ὑποτέμνουσι.
(σ. 4-115) «Τῆς Μεταφυσικῆς. Μέρος Α΄ περιέχον τὰς ἀρχὲς τῆς Ὀντοσοφίας, καὶ Κοσμοσοφίας». Ἀρχ. Ὀντοσοφίαν ἀποκαλοῦμεν ἐπιστήμην καθόλου περί τε τὸ ὄν, καὶ κατὰ γένος. Τέλ. Τὸ ἄρα μηδὲν ἐξεῖναι εἰδέναι, παιδιά ἐστιν, ἢ μανία: Ἀρχὴ δε τοι τὸ ἥμισυ παντός.
(φ. 117-322) «Τῶν Στοιχείων τῆς Μεταφυσικῆς Μέρος Β΄. Προδιοίκησις». Ἀρχ. Τὸ περὶ ψυχῆς, καὶ ἀγγέλων, καὶ θεοῦ τοῦ ὑπερτάτου πραγματευόμενον τῆς μεταφυσικῆς ἐν γένει. Τέλ. εἰ μέλλει κατ’ ἀρετὴν μορφωθῆναι καὶ αὐτοῖς τοῖς ἐξ ἐθνῶν μεμαρτύρητο.

Ευγένιος Βούλγαρης

Ευγένιος Βούλγαρης

1. (φ. 2r-165r) Τὰ ἀρέσκοντα τοῖς φιλοσόφοις. – Τίτλος (φ. 2r) «Τὰ ἀρέσκοντα τοῖς φιλοσόφοις ἤτοι Τὰ περὶ τῶν φύσει ὄντων φιλοσοφούμενα, ἐπιτετμημένως μέν, σαφῶς δὲ ὡς οἷόν τε τοῖς φιλοσοφίας ἐρασταῖς ἐκ διαφόρων φιλοσόφων ἀωτευόμενα». – (φ. 2r-165r) «Ὁ σκοπὸς τοῦ πονήματος». Ἀρχ. Τὰ ἀρέσκοντα τοῖς φιλοσόφοις ἀναλεξαμένῳ. – Ἔκδ. Βιέννη 1805 (Ἠλιοὺ Α΄, σ. 159, ἀρ. 1805.94· πβ. καὶ ἀρ. 1804.93). Πιθανῶς τὸ κείμενο στὸ χειρόγραφο ἀντεγράφη ἀπὸ τὴν ἔκδοση.
Σὲ ἀρκετὰ φύλλα σχήματα καὶ μακροσκελεῖς παρασελίδιες σημειώσεις (στὸ φ. 61r καλυμμένο ὅλο τὸ περιθώριο περιμετρικά), ποὺ ἀποδεικνύουν ἔντονη χρήση τοῦ χειρογράφου. Τίτλος (πλὴν συγγραφέα, χορηγοῦ, τόπου-χρόνου κ.λπ.), κείμενο καὶ ὑποσημειώσεις πανομοιότυπα μὲ τὴν ἔκδοση. Ἀπὸ τὸ χειρόγραφο λείπουν τὰ τελευταῖα κεφάλαια τῆς ἔκδοσης, ΚΕ΄-ΛΑ΄ [στὴν ἔκδοση κεφ. Λ΄ λόγω τυπογραφικοῦ λάθους] (σ. 363-432 τῆς ἔκδοσης). Λείπει ἐπίσης ὁ πίνακας περιεχομένων (σ. v-vi τῆς ἔκδοσης). Τὰ σχήματα καὶ οἱ παραστάσεις, οἱ ὁποῖες τίθενται στὴν ἔκδοση στὸ τέλος, ἔχουν ἐνσωματωθεῖ στὸ χειρόγραφο ἐντὸς τοῦ κειμένου.
2. (φ. 169r-230r) Περὶ συστήματος τοῦ παντός (14 κεφ.). – (φ. 169r) Τίτλος: «Περὶ συστήματος τοῦ παντός». Ἀρχ. Κεφ. Α΄. § α. Παράλλαξις ἀκούει τοῖς ἀστρονομοῦσιν ἡ τῶν τόπων τοῦ αὐτοῦ ἀστέρος Α διαφορά. – Ἔκδ. Βιέννη 1805 (Ἠλιοὺ Α΄, σ. 154-155, ἀρ. 1805.83). Πιθανῶς τὸ κείμενο στὸ χειρό-ραφο ἀντεγράφη ἀπὸ τὴν ἔκδοση. Στὸ φ. 196, μετὰ τὸ πέρας τοῦ κεφ. Ε΄: Τέλος τοῦ περὶ συστἠματος τοῦ παντός· τὸ κείμενο ὅμως συνεχίζεται κανονικὰ ὣς τὸ τέλος.
Σὲ ἀρκετὰ φύλλα σχήματα καὶ παρασελίδιες σημειώσεις. Τίτλος (πλὴν συγγραφέα, χορηγοῦ, τόπου-χρόνου κ.λπ.), κείμενο καὶ ὑποσημειώσεις πανομοιότυπα μὲ τὴν ἔκδοση. Ἀπὸ τὸ χειρόγραφο λείπει ὁ πίνακας περιεχομένων (στὴν ἀρχὴ τῆς ἔκδοσης). Τὰ σχήματα καὶ οἱ παραστάσεις, οἱ ὁποῖες τίθενται στὴν ἔκδοση στὸ τέλος, ἔχουν ἐνσωματωθεῖ στὸ χειρόγραφο ἐντὸς τοῦ κειμένου.

Χαρίσιος Μεγδάνης , Φαρμακολογία και Φαρμακοποιία.

(φ. 13r) Τίτλος: «Ἀκεσὼ ἢ Ἑνωμένη Φαρμακοποιΐα καὶ Φαρμακολογία· ἐρανισθεῖσα μὲν παρὰ τοῦ ἐν ἱερεῦσι Χαρισίου Δημητρίου Μεγδάνου, τοῦ ἐκ Κοζάνης· ἐπιθεωρηθεῖσα δέ, καὶ διορθωθεῖσα παρὰ τοῦ ἐν ἰατροῖς ἀρίστου κυρίου Γεωργίου τοῦ Σακελλαρίου». – Ἔκδ. Μεγδάνης, Φαρμακολογία (βλ. Βιβλ.).
(φ. 5r-12v) Εὑρετήριο φαρμακευτικῶν-ἰατρικῶν ὅρων.
(φ. 13r-210v) Τὸ κείμενο τῆς Φαρμακολογίας καὶ Φαρμακοποιΐας σὲ 229 παραγράφους. Ἀρχ. Ἀβρότονον. Εἶναι ἀρωματικόν, ὅμως ὀλίγον ἐν χρήσει. Τέλ. κολ. (§ 229) … Εἰς ἐλαφρά, καὶ μόλις ἐρεθίζοντα ἡπείως γαργαρίσματα καὶ καταπλά[σματα].
Ὅπως προκύπτει καὶ ἀπὸ τὸν τίτλο (χέρι Μεγδάνη), ὁ ἰατροφιλόσοφος Γεώργιος Σακελλάριος διάβασε τὸ χειρόγραφο, ἐνῶ προσέθεσε αὐτόγραφες ὑποσημειώσεις στὸ κείμενο, εἴτε σὲ σχέση μὲ τὶς φαρμακευτικὲς οὐσίες εἴτε περιστατικὰ ἀπὸ τὴν ἐμεπιρία του ὡς ἰατροῦ. Ὡς πρὸς τὸν τίτλο, ὁ Σακελλάριος πρότεινε ἀλλαγὴ στὴν ἀκολουθία τῶν λέξεων Φαρμακοποιΐα καὶ Φαρμακολογία, θέτοντας ἐπὶ τῆς πρώτης τὸ γράμμα β, ἐνῶ ἐπὶ τῆς δευτέρας τὸ γράμμα α, ὥστε κατ’ αὐτὸν ἡ ὀρθὴ ἀκολουθία εἶναι: Φαρμακολογία καὶ Φαρμακοποιΐα. Εἶναι βέβαια λογικότερο, καθὼς ἡ θεωρία προηγεῖται τῆς πράξεως. Ὁ συμβολικὸς τίτλος «Ἀκεσώ» παραπέμπει στὴ μυθικὴ θυγατέρα τοῦ Ἀσκληπιοῦ.
Ὡς πρὸς τὴ χρονολόγηση, στὸ φ. (ν.ἀρ.) 120v (παλαιὰ 174v) ἀναφέρεται περιστατικὸ αἱμόπτυσης νέου τὸ ἔτος 1803, ὥστε αὐτὸ τὸ ἔτος νὰ ἀποτελεῖ terminus post quem γιὰ τὴ συγγραφὴ τοῦ κειμένου· βλ. καὶ Μεγδάνης, Φαρμακολογία, σ. ΙΙ καὶ 142 (Βιβλ.).

Χαρίσιος Μεγδάνης

Αποτελέσματα 1 έως 10 από 101