Item Χ47 - Κωσταντίνος Κούμας , Σύνταγμα Φιλοσοφίας.

Βλ. καὶ κώδ. ΔΒΚ 70, ὁ ὁποῖος ἀποτελεῖ τὸ α΄ μέρος τοῦ ἔργου. Βάσει τοῦ
ἀνωτέρω χειρογράφου, ποὺ φέρει χρονολογία 1812, χρονολογεῖται καὶ ὁ
παρὼν κώδ. 47 περὶ τὸ ἔτος 1812, καὶ πρέπει νὰ ἀντιγράφηκε στὴ Σμύρνη.
(Α σ. 1-148· Β, 1-88) Σύνταγμα Φιλοσοφίας, κολοβό.
Α (σ. 1-148) Μεταφυσική. – (σ. 1) Τίτλος: «Φιλοσοφίας Μέρος Τέταρτον.
Μεταφυσική». – (σ. 2) χωρίο ἀπὸ τὰ Μετὰ τὰ Φυσικὰ τοῦ Ἀριστοτέλη,

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΩΔΙΚΩΝ 1-100

 91 

ἐλαφρῶς παραλλαγμένο [996b8-12]: οὐδαμῶς ἔχειν λόγον ἑκάστη τῶν
ἐπιστημῶν … τὰς ἄλλας ἐπιστήμας δίκαον τοιαύτη.
– (σ. 3-7) «Εἰσαγωγή. § α΄». Ἀρχ. Μεταφυσικὴ εἶναι ἐπιστήμη τῶν ἀρχικῶν
νόμων τοῦ ἀνθρωπίνου νοός. Τέλ. ὑποσυνάπτομεν κεφαλαιωδῶς τὰ μέρη, εἰς
τὰ ὁποῖα πάλιν ὑποδιαιρεῖται καθέν. – (σ. 7-65) «Μεταφυσικῆς μέρος
πρῶτον. Καθαρὰ Μεταφυσική, Ὀντολογία». – (σ. 65-95) «Μεταφυσικῆς
μέρος δεύτερον. Ἐφηρμοσμένη Μεταφυσική». – (σ. 96-109) «Ἐφηρμοσμένης
Μεταφυσικῆς τμῆμα δεύτερον. Μεταφυσική, ’Οργανολογία». – (σ. 110-116)
«Ἐφηρμοσμένης Μεταφυσικῆς τμῆμα τρίτον. Μεταφυσικὴ Τελεολογία». – (σ.
117-118) «Ἐφηρμοσμένης Μεταφυσικῆς τμῆμα δεύτερον. Μεταφυσικῆς τῶν
ὑπὲρ αἴσθησιν. Ὑψηλοτέρα Μεταφυσική». – (σ. 118-129) «Ὑψηλοτέρας
Μεταφυσικῆς τμῆμα πρῶτον. Λογικὴ Ψυχολογία». – (σ. 129-139)
«Ὑψηλοτέρας Μεταφυσικῆς τμῆμα δεύτερον. Λογικὴ Κοσμολογία». – (σ.
139-148) «Ὑψηλοτέρας Μεταφυσικῆς τμῆμα τρίτον. Λογικὴ Θεολογία». –
Ἔκδ. Κ. Κούμας, Σύνταγμα φιλοσοφίας, τ. 3, Βιέννη 1819, σ. 1-149. Τὸ
χειρόγραφο ἀκολουθεῖ γενικῶς τὴν ἔκδοση, ἀλλὰ μὲ παραλείψεις, ἐνίοτε
παραφρασμένο κείμενο, μικρὲς διαφορὲς στοὺς ὅρους, ἀλλὰ καὶ διαφορετικὴ
ἀρίθμηση ταῶν παραγράφων. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ δὲν εἶναι βέβαιο ὅτι
ἀντιγράφηκε ἀπὸ τὴν ἔκδοση.
Β (σ. 1-88) Αἰσθητική (κολοβό). – (σ. 1) Τίτλος: «Φιλοσοφίας Μέρος
Πέμπτον. Αἰσθητική». – (σ. 2) χωρίο ἀπὸ τὸ Ἱππίας μείζων τοῦ Πλάτωνος
[128a1-6]: Οἵ τε καλοὶ ἄνθρωποι και τὰ ποικίλματα πάντα … καλὸν ἄρα ἐστὶ
τὸ δι’ ἀκοῆς τε καὶ δι' ὄψεως ἡδύ.
– (σ. 3-6) «Εἰσαγωγή. § α΄». Ἀρχ. Ἡ Αἰσθητικὴ εἶναι ἐπιστήμη τῶν ἀρχικῶν
νόμων τοῦ νοὸς τοῦ ἀνθρώπου. Τέλ. ἀπὸ τὰ νεώτερα συγγράμματα τῶν εἰς
ταύτην τὴν ὕλην ἀγωνισθέντων Γερμανῶν φιλοσόφων. – (σ. 6-78) «Αἰσθητικῆς
μέρος πρῶτον. Καθαρὰ Αἰσθητική». – (σ. 79-88) «Ἐφηρμοσμένης Αἰσθητικῆς
τμῆμα Α΄. Γενικὴ Καλλιτεχνία». Τέλ. (κολ.) [§ πϛ΄] διὰ τοῦτο διαιρεῖται τὸ
δαιμόνιον εἰς καθόλου καὶ μερικόν· ἀλλ’ ἐὰν εὑρίσκεται ἄνθρωπος ἔχων. –
Ἔκδ. Κ. Κούμας, Σύνταγμα φιλοσοφίας, τ. 3: Περιέχων Μεταφυσικὴν καὶ
Αἰσθηματικήν, Βιέννη 1819, σ. 153-242 (στὴν ἔκδοση § ΡΜΖ)· βλ. καὶ καὶ
ἀμέσως ἀνωτέρω, στὸ Α΄ μέρος (Μεταφυσική).

Ὕλη Χαρτὶ ὑπόλευκο, μετρίως λεπτό-σκληρό-τραχύ. – Χαράκωση: Δυσδιάκριτη στὸ
verso· σχῆμα μᾶλλον Leroy 00D1. – Ὑδατόσημα: α) trois chapeau· β) πτηνό, ἀπὸ
κάτω γράμματα G B.
Τχ 1´1 (Ι), 26´8 (σ. Β 79/80), 1´8–3 (σ. Β 87/88· τὸ 6ο-8ο φύλ. ἀπεκόπησαν μὲ
ἀπώλεια κειμ.). Δὲν ἀριθμοῦνται τεύχη. «Παραπομπές» στὸ verso, κάτω δεξιὸ
περιθώριο. – Ἀρίθμηση φύλλων. Σελιδαρίθμηση ἀπὸ γραφέα μὲ μελάνι κειμένου, σὲ
ἕκαστο recto-verso (ἄνω δεξιά-ἀριστερὴ γωνία), μὲ ἀραβ. στοιχεῖα δυτ. τύπου (Α 1-
148· Β 1-88). – Ἄγραφα: φ. Ι r-v .

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΚΟΖΑΝΗΣ

 92 

Στχ. Ἀστάχωτο. Πρόχειρα καλυμμένο μὲ ἐξώφυλλα ἀπὸ πράσινο χαρτόνι (ἔτ. 1916· πβ.
ταξινόμηση τοῦ Ἀναγνωστηρίου Κοζάνης). Διακρίνονται τρία νεῦρα στὴ ράχη. Ἐπὶ
τῶν ἐξωφύλλων καὶ τῆς ράχης (κάτω μέρος), σὲ ὅλο τὸ πλάτος, διαφανὴς κολλητικὴ
ταινία, περαιουμένη στὰ ἔσω ἐξώφυλλα (ταξινόμηση 2004). Στὸ κάτω μέρος τῆς
ράχης (ἐξώφυλλο) λευκὴ ἐτικέτα (ταξινόμηση 2004): Χ 47. Ἀπὸ παλαιότερη ἐτικέτα,
ὅπως στὴ συνέχεια: στὸ ἔσω πρόσθιο κάλυμμα (ἄνω) ἐπικολλημένη ἐτικέτα:
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ | ΚΟΖΑΝΗΣ | Χ ἀριθ. 48 (Χ καὶ 48 μὲ μελάνι, τὰ λοιπὰ
στοιχεῖα ἔντυπα) [ἴδια μὲ τὴν καλυφθεῖσα ἀπὸ τὴ νέα ταξινόμηση ἐτικέτα τῆς
ράχης]. Στὸ φ. Ι v (ἐρυθρὸ στυλό): 48.
Κατ. Καλή (πλὴν στάχωσης).