Εμφανίζει 101 αποτελέσματα

Αρχειακή περιγραφή
Αρχείο Συλλογικού Kαταλόγου Xειρογράφων
Προεπισκόπηση εκτύπωσης Hierarchy Προβολή:
Ascending

ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΛΕΜΜΥΔΗΣ, Λογικὴ

(σ. 2-155) Τίτλος (σ. 1): «ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΒΛΕΜΜΙΔΟΥ ἐπιτομῆς λογικῆς
Προοίμιον». Ἀρχ. Ἐπειδήπερ ἡ λογικὴ ἐπιστήμη πρὸς τὴν ἱερὰν γραφὴν
καὶ πάντας τοὺς τῆς ἀληθείας λόγους. Ἔκδ. PG 142, 688C1-725Β9.
Ἔκδ. Νικηφόρος Βλεμμίδης, Ἐπιτομὴ Λογικῆς, ἐκδ. Θωμὰς
Μανδακάσης, Λειψία 1784, σ. 1-21 (ΘΠ, ἀρ. 1383).

<ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΟΥΜΑΣ, Σύνταγμα Φιλοσοφίας> Βλ. καὶ κώδ. ΔΒΚ 47, ὁ ὁποῖος ἀποτελεῖ τὸ β΄ μέρος τοῦ ἔργου.

(φ. 2 r -139 v ) Φιλοσοφία. – (φ. 2 r ) Τίτλος: «Φιλοσοφίας συνοπτικῶς πρὸς
χρῆσιν τοῦ κατὰ τὴν Σμύρνην φιλολογικοῦ γυμνασίου ἐκτεθείσης ΜΕΡΟΣ
ΠΡΩΤΟΝ Ἐμπειρικὴ Ψυχολογία. Ἐν Σμύρνῃ ˏαωιβ΄ [1812]». Κεφ. α΄-θ΄, § α΄-σθ΄.
– (φ. 3 r-v ) «Σκοπὸς τοῦ πονήματος». Ἀρχ. Ἡ σύνταξις τοῦ πονήματος τούτου
σκοπὸν ἄλλον δὲν ἔχει εἰ μὴ τὴν εἰς τὰ τῆς φιλοσοφίας ἀνάτωρα χειραγωγίαν.
– (φ. 4 r -61 v ) «Προδιοίκησις. Τί εἶναι φιλοσοφία καὶ περὶ τῶν αὐτῆς μερῶν.
Α΄». Ἀρχ. Κατὰ τοὺς πρώτους χρόνους τῆς τοῦ κόσμου γεννέσεως
μετεχειρίσθησαν οἱ ἄνθρωποι τὰς ψυχικὰς αὐτῶν δυνάμεις. – (φ. 62 r -69 v )
«Κρηπὶς φιλοσοφίας». Ἀρχ. [Κεφ. Α΄, § α΄] Ἀρχόμενος νὰ φιλοσοφήσω
ὑποθέτω ἐμαυτὸν ἀμαθῆ. Κεφ. α΄-ε΄, § α΄-νϛ΄. – (φ. 70 r -139 v ) «Φιλοσοφίας
Μέρος Δεύτερον. Λογική». «Προδιοίκησις. Τί εἶναι λογικὴ καὶ πόσα αὐτῆς τὰ
μέρη. Α΄». Ἀρχ. Λογικὴ εἶναι ἐπιστήμη τῶν γενικῶν καὶ ἀναγκαίων κανόνων
τοῦ συλλογίζεσθαι. Τέλ. Ἀναποσπάστως ἀκολουθεῖ ἡ ἡμερότης· ἅπαντας ἡ
μάθησις ἡμέρους ποιεῖ. Ἔκδ. Κ. Μ. Κούμας, Σύνταγμα φιλοσοφίας, τ. 1:
Περιέχων Ἐμπειρικὴν Ψυχολογίαν καὶ Κρηπίδα τῆς Φιλοσοφίας, Βιέννη 1818,
τ. 2: Περιέχων Λογικήν, καὶ ἐπίμετρον αὐτῆς τὴν καθολικὴν Γραμματικήν,
Βιέννη 1818.
Στὰ φ, 8 r , 63 r , 72 r (δεξιὸ περιθώριο) ἐπικολλημένο τεμάχιο χάρτου μὲ
συμπλήρωμα κειμένου (ἄγραο τὸ verso).

ΑΝΑΝΙΑΣ ΑΝΤΙΠΑΡΙΟΣ, Σπλάγχνον γραμματικῆς ἢ περὶ μορίων

(σ. 1-314) Τίτλος (σ. 1): «Ἀνανίου ἐκ τῶν συνουσιῶν Δωροθέου τοῦ
φιλοσόφου σπλάγχνον γραμματικῆς ὴ περὶ μορίων περὶ τῆς πρὸς τὸ ὄνομα
συνεπείας τοῦ ὑποτακτικοῦ ἄρθρου». Ἀρχ. Οὐ μόνος ἕπεται τῷ ὀνόματι,
ἀλλὰ καὶ ἡγεῖται αὐτοῦ. Τέλ. Ἐπὶ Σεραφεὶμ μετὰ τὸ ἐπιβῆναι τὴν ἤδη
ἑκατοντάδα Πατριάρχου δευτέρου, πυανεψιῶνος ἑβδόμῃ ἐπὶ δέκα. – (σ. 319-
331) «Πίναξ τοῦ τῆς τοῦ Ἀνανίου Γραμματικῆς σπλάγχνου». Ἔκδ. Ἀνανίας
Ἀντιπάριος, Σπλάγχνον Γραμματικῆς ἢ Περὶ μορίων, Βενετία 1764. σ. 1-309
(πέρας τοῦ χειρογράφου μὲ τὸ κεφ. «Οὕτω τῇ γε Πτώσει το, τε Μέτρον καὶ
τὸ Μετρούμενον ἔχει πρὸς ἄλληλα»). Πιθανότατα τὸ χειρόγραφο ἀντεγράφη
ἀπὸ τὴν ἔκδοση, ὥστε ἡ ἀντιγραφὴ μπορεῖ νὰ χρονολογηθεῖ μετὰ τὸ ἔτ. 1764.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΑΡΚΟΣΗΣ

Πβ. κώδ. ΔΒΚ 50, ὁ ὁποῖος περιέχει τὴ μετάφραση τῆς Λογικῆς τοῦ Baumeister ἀπὸ τὸν
Βάρκοση, ἀπὸ τὸν ἴδιο γραφέα. Τὸ χειρόγραφο ἀντιγράφηκε κατὰ τὰ μαθήματα κατ’
οἶκον τοῦ Νικολάου Βάρκοση στὸν Κ. Σακελλάριο. Στὴ συνέχεια, κατὰ τὸ τέλος τοῦ 18ου
αἰ., τὸ χειρόγραφο περιῆλθε στὴν κατοχὴ τοῦ υἱοῦ τοῦ Κωνσταντίνου, τοῦ Γεωργίου, ὁ
ὁποῖος διδάχθηκε τὸ 1785 (βλ. φ. 14 v ), βάσει αὐτοῦ, μαθήματα μεταφυσικῆς.(φ. 15 r -287 r ) ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΑΡΚΟΣΗΣ, Μετάφραση τοῦ Friedrich Christian
Baumeister, Institutiones metaphysicae: ontologiam, cosmologiam,
psychologiam, theologiam denique naturalem complexae, Wittenberg &
Zerbst 1738. Ἀνέκδοτη μετάφραση.
– (φ. 14 r ) Πίνακας περιεχομένων ἀπὸ τὸ χέρι τοῦ ἰατροφιλοσόφου Γεωργίου
Σακελλαρίου, υἱοῦ τοῦ Κωνσταντίνου.
– (φ. 15 r -18 v ) «ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗΣ ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ. Τί ἐστι μεταφυσική, καὶ τίς ἡ
ἐνδοτέρα ταύτης φύσις καὶ ἐπίσημος χρῆσις». Ἀρχ. Τῇ αὐτῇ μεθόδῳ, καθ’ ἣν τὰ τῇ λογικῇ φιλοσοφούμενα ἀνήκοντα πέρυσιν ἔφθην
συγγεγραφώς. § α΄-ζ΄
– (φ. 19 r -132 v ) «Ὀντολογίας ἤτοι τῆς πρώτης φιλοσοφίας προλεγόμενα». Ἀρχ.
Τὸ πρῶτον τῆς μεταφυσικῆς μέρος τῆς ὀντολογίας συνιστώσης. Κεφ. α΄-
ιη΄, § θ΄-τπζ΄.
– (φ. 133 r -162 r ) «Μεταφυσικῆς μέρος β΄. Κοσμολογία Γενική». Ἀρχ. Οὐδὲν
ἄλλο ἡ Γενικὴ Κοσμολογία ἐστιν, ἢ ἐπιστήμη τοῦ κόσμου ἐν γένει. Κεφ.
τπη΄-ζ΄, § θ΄-υοα΄.
– (φ. 162 v -287 r ) «Πνευματολογία, τήν τε Ψυχολογίαν καὶ τὴν Φυσικὴν
περιέχουσα Θεολογίαν». – (φ. 162 v -246 v ) «Ψυχολογία. Προπύλαιον
περὶ πνεύματος ἐν γένει». Ἀρχ. Ἐκ πολλοῦ ἤδη οἱ πάλαι ἐπὶ τὴν
μεταφυσικὴν τὴν πνευματολογίαν, ἤτοι τὴν περὶ πνευμάτων
διδασκαλίαν, ἀνέφερον. – (φ. 164 v -212 r ) Ψυχολογία ἐμπειρική. § υοβ΄-
χπη.΄– (φ. 212 r -246 v ) Ψυχολογία Λογική. § χπθ΄-ψογ΄. – (φ. 15 r -287 r ).
Θεολογία Φυσική. § ψοδ΄-Ϡβ΄.
– Στὸ φ. 33 r σημείωση 8 ἀράδων ἀπὸ τὸ χέρι τοῦ Γεωργίου Σακελλαρίου:
ἐπίστασθαι δὲ στόματα ἕκαστον ἁπλῶς … ἐνδεχόμενον γὰρ καὶ οὐκ
ἀναγκαῖον. – Στὸ φ. 289 r σημείωση 4 ἀράδων ἀπὸ τὸ χέρι τοῦ ἰδίου: οὐδὲ ὂν
ἄνευ ἀποχρῶντος λόγου … καὶ ἀρχὴ τῆς ὑπάρξεως. Ἀπὸ κάτω, μὲ τὸ χέρι τοῦ
Κωνσταντίνου, σημείωση δέκα ἀράδων: τὸ τὴν ἀρχὴν τῆς ἀντιφάσκεως …
ἀδύνατον εἶναι τὸ αὐτὸ ἅμα εἶναι καὶ μὴ εἶναι κτ. μετ[άφρασις ;] γερμανική.
– (φ. 299 v -300 v ) Ὑποσχετικό/ὁμολογία μοναζουσῶν τοῦ μονυδρίου τῆς Ἁγίας
Παρασκευῆς τῆς Ι. Μ. Ἀγίου Διονυσίου τοῦ ἐν Ὀλύμπῳ (ἀχρον.). Ἀρχ.
Οὐδὲ Ἀπελλῆς. ἢ Τίμας, ἢ Πραξιτέλης, οἱ ἐμπειρότατοι ζωγράφοι τὴν
καλλίστην τῆς ψυχῆς ὡραιότητα ἐδυνήθησαν ζωγραφίσαι. Τέλ. Διὰ νὰ
ἔχουν τὴν στερέωσιν καὶ τὴν κύρωσιν μέχρι συντελείας αἰῶνος.
– Στὸ φ. 301 v δύο παραθέματα ἀπὸ τὸ ἔργο τοῦ Ἰωάννη Δαμασκηνοῦ
Ἔκδοσις ἀκριβὴς τῆς ὀρθοδόξου πίστεως / Expositio accurata fidei
orthodoxae: α) Εἰ δὲ λέγομεν τὸν Πατέρα ἀρχὴν εἶναι τοῦ Υἱοῦ καὶ
μείζονα … καὶ τὸν Υἱὸν ἑτέρας, ἀλλὰ μιᾶς καὶ τῆς αὐτῆς. Ἔκδ. PG 94,
820· Johannes von Damaskus, Die Schriften, τ. 2: Expositio fidei, ἐπιμ.
P. Bonifatius Kotter O. S. B., ἐκδ. De Gruyter, Βερολίνο – Νέα Ὑόρκη
1973, σ. 24-25, στ. 147-156. β) διαφέρουσι γὰρ ἀλλήλων τὰ τῆς
θεότητος πρόσωπα οὐ κατὰ τὴν οὐσίαν ἀλλὰ κατὰ τὸν τῆς ὑπάρξεως
τρόπον … οὐ φύσει διαφέρουσιν ἀλλήλων· ἄνθρωποι γὰρ εἰσίν· ἀλλὰ τῷ
τῆς ὑπάρξεως τρόπῳ. Ἔκδ. PG 94, 817· Johannes von Damaskus, Die
Schriften, τ. 2, σ. 23, στ. 118-123.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ, Βίος Βαρλαὰμ καὶ Ἰωάσαφ

(σ. 1) Τίτλος (ἐρυθρόγραφος): «Ἱστορία ψυχωφελὴς ἐκ τῆς ἐνδοτέρας τῶν
Αἰθιόπων χώρας τῶν Ἰνδῶν λεγομένης μετενεχθεῖσα διὰ Ἰωάννου μοναχοῦ
μονῆς τοῦ ἁγίου Σάββα». Ἀρχ. Ὅσοι Πνεύματι Θεοῦ ἄγονται, οὗτοι εἰσιν
υἱοὶ Θεοῦ, φησὶν ὁ θεῖος Ἀπόστολος. Τέλ. Τὸν ἀεὶ συνεργοῦντα τοῖς
ἀγαπῶσιν αὐτόν, καὶ μεγίσταις τούτους ἀμειβόμενον δωρεαῖς. BHG 224 καὶ
224a / CPG 8120. Ἔκδ. Historia animae utilis de Barlaam et Ioasaph (spuria),
ἐπιμ. R. Volk, [Die Schriften des Johannes von Damaskos, VI/2], ἐκδ. De
Gruyter, Βερολίνο – Νέα Ὑόρκη 2006, σ. 1-404. Ἀπὸ τὸν παρόντα κώδικα
λείπει ὁ Ἐπίλογος (στὸ ἴδιο, σ. 404-405): Ἕως ἐδῶ τὸ πέρας τοῦ παρόντος
λόγου … σὺν τῷ πατρὶ καὶ τῷ ἁγίῳ πνεύματι, νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς
αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν. Γιὰ τὶς δημώδεις παραλλαγὲς τοῦ Βίου βλ. Γ.
Κεχαγιόγλου (επιμ.), Η παλαιότερη πεζογραφία μας. Από τις αρχές της ως
τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Τ. Β1: 15ος αιώνας – 1830, εκδ. Σοκόλης,
Αθήνα 1999, σ. 290-323. Σημειωτέον, ὁ τίτλος ἀρχικὰ στὸ φ. ΙΙΙ r , ἀλλὰ
ἐπαναλήφθηκε στὴ σ. 1, ὅπου ἄρχεται τὸ κείμενο.

<ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΟΤΑΡΑΣ,

<ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΟΤΑΡΑΣ, μεταφραστὴς τοῦ Stanislaw Herakliusz
Lubomirski, De vanitate conciliorum liber unus, in quo vanitas et veritas
rerum humanarum politicis et moralibus rationibus clarè demonstratur, et
dialogicè exhibitur, Βαρσοβία 1700.>, Περὶ τῆς τῶν συμβουλιῶν
ματαιότητος.(φ. 3 r -58 r ) φ. 3 r Τίτλος: «Περὶ ματαιότητος (μετανοίας, Σιγάλας) Περὶ τῆς
τῶν συμβουλιῶν ματαιότητος». Ἀρχ. α. ματαιότης τὸ ὡραιότατον τῶν
πραγμάτων. Τέλ. καὶ ἀπὸ αὐτὴν τὴν τῶν πραγμάτων καταλλαγήν. φ. 2 v
:σύντομες σημειώσεις μεταγενέστερες. Ἀνέκδοτο· βλ. Δ. Γ. Ἀποστολόπουλος,
«“Περὶ τῆς τῶν συμβουλίων ματαιότητος”, Ἕνα ἀκόμα φαναριώτικο
ἐγχειρίδιο Πολιτικῆς», Ἐρανιστὴς 21 (1997) 31-42. (σ. 32) «Τὸ πρωτότυπο
τοῦ “Περὶ τῆς τῶν συμβουλίων ματαιότητος”», Ἐρανιστὴς 22 (1999) 251-
252.

ΣΥΜΜΙΚΤΟΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΣ

(σ. 1-112) ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΝΑΖΙΑΝΖΗΝΟΣ, Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, Κατὰ
Ἰουλιανοῦ τοῦ Παραβάτου. Ἐξήγησις. Ἀρχ. Ὅλα τὰ ἔθνη ἀκούσατε. Τέλ.
τίποτε ἄξιον ἀπὸ τὴν μεγαλόνοιαν τοῦ Θεοῦ.
(σ. 113-227) Τοῦ αὐτοῦ, Λόγος ἀπολογητικὸς διὰ τὴν φυγὴν ὅπου ἔκαμεν
εἰς τὴν μαύρην Θάλασσαν. Ἀρχ.Ὦ ἄνδρες ἐνικήθηκα καὶ ὁμολογῶ τὴν νίκην.
Τέλ.ὁποῦ νὰ υψώνωμεν δόξαν καὶ λαμπρότητα τῆς θεότητος.
(σ. 228-307) Τοῦ αὐτοῦ, Εἰς τὰ ἅγια φῶτα τῶν ἐπιφανείων. Ἀρχ. Πάλιν
πανηγυρίζεται καὶ δοξάζεται. Τέλ. μὲ τὴν βοήθειαν τοῦ Χρίστου τοῦ κυρίου
ἡμῶν, εἰς τὸν ὁποῖον κτλ.
(σ. 309-345) Συναγωγὴ καὶ ἐξήγησις, ὧν ἐμνήσθη ἱστοριῶν ὁ ἐν ἁγίοις
πατὴρ ἡμῶν Γρηγόριος ὁ Θεολόγος τῶν ἐν τῷ πρώτῳ στηλυτικών. Ἀρχ.
Ψόγος ἐστὶ τῶν Ἰουλιανῷ πεπραγμένων. Τέλ. θεοὶ πάντες ἕπονται.
(σ. 357 - 476) Ἐξηγήσεις σὲ διάφορους ἀσματικοὺς κανόνες: α´ (σ. 357-365)
τοῦ τιμίου Σταυροῦ, β´ (σ. 365-381) εἰς τὴν Χριστοῦ γέννησιν, γ´ (σ. 381-
396) εἰς τὰ Θεοφάνεια, δ´ (σ. 397-403) εἰς τὸν Εὐαγγελισμόν, ε´ (σ. 404-410)
εἰς τὰ Βάϊα, ς´ (σ. 411-419) εἰς τὸ μέγα Σαββάτῳ, ζ´ (σ. 419-424), Πάσχα, η´
(σ. 425-430) Θωμᾶ, θ´ (σ. 431-441) εἰς τὴν Ἀνάληψιν, ι´ (σ. 442-455) εἰς τὴν
Πεντηκοστήν, ια´ (σ. 455-465) εἰς τὴν Μεταμόρφωσιν , ιβ´ (σ. 466-476) εἰς
τὴν Μετάστασιν τῆς Θεοτόκου.
σ. 476 Πίναξ περιεχομένων.
(σ. 481-538) Δημοσθένους, Ὀλυνθιακοί.
(σ. 538-566) Δημοσθένους, Φιλιππικοί.
(σ. 571-726) Συνεσίου, Εἰς τὸν αὐτοκράτορα Ἀρκαδιον, Περὶ βασιλείας.
Ἀρχ. Ἄρα εἰ μή τις ἐκ πόλεως ἥκοι μεγάλης τε καὶ πλουτούσης. Εἰς τὸν
αὐτοκράτορα Ἀρκάδιον περὶ βασιλείας. Ἔκδοση στό: PG 66, 1053-1108·
Lamoureux, Synésios, τ. 5, σ. <84>-141.

ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΚΟΡΥΔΑΛΛΕΑΣ – ΜΙΧΑΗΛ ΨΕΛΛΟΣ

Τὸ φιλοσοφικὸ χειρόγραφο ἀντιγράφηκε στὰ Βρανιανὰ τῶν Ἀγράφων ἀπὸ
τὸν ἱερομόναχο Ἀναστάσιο Γόρδιο (ὡς λαϊκὸ ἀκόμη Ἀλέξιο) κατὰ τὰ
μαθήματα τοῦ Εὐγενίου Γιαννούλη τὸ 1675. Στὴ συνέχεια, ὁ Γόρδιος δώρισε
τὸ χειρόγραφο στὸν ἱερόπαιδα Νικόλαο τὸ 1683.
(φ. 1 r -42 r ) ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΚΟΡΥΔΑΛΛΕΑΣ, Ὑπομνήματα στὴ Λογικὴ τοῦ Ἀριστοτέλη. –
(φ. 1 r -13 r ) «Τοῦ σοφωτάτου καὶ λογιωτάτου κυρίου Θεοφίλου τοῦ
Κορυδαλλέως (ἑξῆς ἐρυθρόγραφο:) Σύνοψις τοῦ Περὶ κατηγοριῶν
βιβλίου». Ἀρχ. Ἔστι μὲν συγγραφεὺς τῆς περὶ κατηγοριῶν βίβλου ὁ
Ἀριστοτέλης, ἕλλην δὲ τὸ γένος. Τέλ. Οἷον, τὸν κίονα ἡ βάσις, καὶ οἱ
κίονες, τὰ ἐπικείμενα βάρη. – (φ. 14 r -19 v ) «Σύνοψις τοῦ περὶ ἑρμηνείας
βιβλίου». Ἀρχ. Ζητεῖται δὲ ἐκ μέρους τῆς ὕλης, εἰς ἀπεργασίαν
συλλογισμῶν, καὶ τῶν ἄλλων λογικῶν ὀργάνων. Τέλ. Δηλώσει ταῦτα
τρανῶς τὸ ἐφεξῆς διάγραμμα [ἀκολουθεῖ διάγραμμα]. – (φ. 20 r -31 r )
«Σύνοψις περὶ συλλογισμοῦ ἐκ τῶν προτέρων ἀναλυτικῶν». Ἀρχ.
Ἐπιγράφεται μὲν ἡ πραγματεία ἀπὸ τῆς ἀναλύσεως, ἀναλυτικά. Τέλ.
Οἷά εἰσὶ τὰ τεκμήρια, ἅπερ ἀντιστρέφει πρὸς τὰς οἰκείας αἰτίας. – (φ.
31 r -38 r ) «Ὕστερα ἀναλυτικά ἐκ τῶν περὶ ἀποδείξεως βιβλίων». Ἀρχ.
Ἔστι δὲ τὸ περὶ οὗ ὁ λόγος ἐπὶ τῆς προκειμένης πραγματείας ἡ
ἀπόδειξις. Τέλ. Οὐ προσλαμβάνεται ἐν τῷ ὁρισμῷ πάντα, ὅτι
περιέχεται ἐν τῷ προσεχεῖ γένει. – (φ. 38 v -42 r ) «Σύντομος ἔκθεσις περὶ
σοφιστικῶν ἐλέγχων». Ἀρχ. Γένη μὲν τῶν ἐπιχειρημάτων, οἷς ἐν τῷ
διαλέγεσθαι χρώμεθα τέσσαρα, διδασκαλικόν, διαλεκτικόν,
πειραστικόν, καὶ ἐριστικόν. Τέλ. Τῷ συνετιστικῷ φωτὶ ὁδηγούμενος, τῆς
ἐνυποστάτου, καὶ πηγαίας σοφίας ᾖ [πρέπει δόξα πᾶσα παρὰ πάντων,
εἰς αῖῶνα τὸν ἅπαντα, ἀμήν]. – Πρόκειται γιὰ διασκευὴ τῶν

κορυδαλλικῶν ὑπομνημάτων τῆς Λογικῆς, πιθανῶς ἀπὸ τὸν Εὐγένιο
Γιαννούλη, δάσκαλο τοῦ βιβλιογράφου Ἀναστασίου Γορδίου.
(φ. 49 r -58 r ) ΜΙΧΑΗΛ ΨΕΛΛΟΣ, Συνοπτικὸν σύνταγμα φιλοσοφίας. (49 r ) Τίτλος
(ἐρυθρόγραφος): «Διδασκαλία σύντομος καὶ σαφεστάτη, περὶ τῶν
δέκα κατηγοριῶν, καὶ τῶν προτάσεων καὶ τῶν συλλογισμῶν, περὶ ὧν
τίς προδιδαχθεὶς εἰς πᾶσαν μὲν καὶ ἄλλην ἐπιστήμην καὶ τέχνην,
ἐξαιρέτως δὲ εἰς ῥητορείαν εὐκόλως ἐμπορεύσεται· τόδ’ ὑπερτίμου
καὶ ὑπάτου τῶν φιλοσόφων κυροῦ Μιχαὴλ τοῦ Ψελλοῦ». Ἀρχ. [Καὶ
διαβολῆς τὸ προοίμιον] Ἐπειδή τισιν, οὐκ οἶδ' ὅθεν εἰπεῖν, τὴν τῆς
διαλεκτικῆς ἐπιστήμης δραστήριον δύναμιν. Τέλ. Αἱ ἀντιφατικαὶ
μερίζουσι τὴν ἀλήθειαν καὶ τὸ ψεῦδος ἐπὶ παντὸς χρόνου καὶ πάσης
ὕλης. Βλ. ἄλλα ἕξι χειρόγραφα τοῦ ἔργου ( ΜΠΤ 146 , Μεγ. Λαύρας Λ
107 (μέρος), Barb. gr. 164 (ἀποσπ.) , Πατρ. Ἱεροσολύμων 106, Marc.
gr. 524 , Vat. Reg. gr. 116 ) στὸ https://cagb-db.bbaw.de/register/andere
Werke.xql?id=w27033a49-09fb-41 bb-9746-241f9e362842.
(φ. 58 v -60 r ) <ΜΙΧΑΗΛ ΨΕΛΛΟΣ;>, «Περὶ τῶν τριῶν σχημάτων καὶ ὅλως περὶ
συλλογισμῶν ἀποσημείωσις». Ἀρχ. Συλλογισμός ἐστι λόγος, ἐν ᾧ
τεθέντων τινῶν ἕτερόν τι τῶν κειμένων ἐξ ἀνάγκης συμβαίνει τῷ
ταῦτα εἶναι. Τέλ. Καὶ περὶ μὲν τῶν τριῶν σχημάτων ἀρκείσθω ταῦτα.
Τέλος. Τὸ αὐτὸ κείμενο καὶ στὸν κώδ. ΜΠΤ 146, φ. 37 v -39 r · βλ. καὶ
https:// cagb-db.bbaw.de/handschriften/handschrift.xql?id=6543
(φ. 67 r -76 r ) ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΚΟΡΥΔΑΛΛΕΑΣ, Σύνοψις εἰσαγωγικωτέρα εἰς γεωγραφίαν
καὶ πρότερον εἰς θεωρίαν σφαιρικήν. – (φ. 67 r ) Ἐπιστολὴ Θεοφίλου
Κορυδαλλέως πρὸς τὸν [Βλάσιο] Σκαρλάτο, ἀχρον., ἐπίτιλη,
ἀνυπόγραφη. Τίτλος: «Σκαρλάτῳ τῷ πανευκλεῒ ἀνδρὶ λογίῳ τε, καὶ
εὐγενεστάτῳ, Θεόφιλος ὁ Κορυδαλλεύς». Ἀρχ. Δόγμα οὐχ ἧττον ἢ
παλαιὸν αἷς ἔργον ψυχαῖς ἡ κάλλους τοῦ νοεροῦ θεωρία. Τέλ. Εἴ τις
εὐθυμῶν ἐῤῥωμένως τὸ λαμπρότατον κλέος ἑλλήνων, τῶν ποτὲ
εὐδαιμόνων, οὐχ ἧττον, ἢ καὶ σοφῶν. – (φ. 67 v ) «Προοίμιον». Ἀρχ.
Πλάττει ταῖς μούσαις ὁ φυσικὸς μῦθος συμπεπλεγμέναις μίαν μετ’
ἄλλην νὰ κάμνουσι χορόν. – (φ. 67 v -76 v ) «Σύνοψις εἰσαγωγικωτέρα εἰς
γεωγραφίαν, καὶ πρότερον εἰς θεωρίαν σφαιρική συγγραφεῖσα ἀπὸ
φωνῆς τοῦ σοφωτάτου Θεοφίλου τοῦ Κορυδαλλέως». Ἀρχ.
Ἀπαρίθμησις, καὶ τάξις τῶν μερῶν τοῦ κόσμου. Τέλ. Ἡ σύνοδος τῶν
καλῶν εἶναι καλὴ μετρίως τῶν κακῶν εἶναι πολλὰ κακή. – Τὸ αὐτὸ
κείμενο καὶ στὸν κώδ. Μουσείου Μπενάκη 93 (ΤΑ 250), φ. 8 r -21 v ·
Εὐριδίκη Λάππα-Ζιζήκα – Ματούλα Ρίζου-Κουρουποῦ, Κατάλογος
ἑλληνικῶν χειρογράφων τοῦ Μουσείου Μπενάκη (10ος-16ος αἰ.),
Ἀθήνα 2017 [ἠλεκτρ. ἔκδοση], σ. 328 [ἔντυπη ἔκδ., Ἀθήνα 1991]. Γιὰ
τὸ κείμενο βλ. Β. Ι. Τσιότρας, Ἡ ἐξηγητικὴ παράδοση τῆς
Γεωγραφικῆς ὑφηγήσεως τοῦ Κλαυδίου Πτολεμαίου. Οἱ ἐπώνυμοι
σχολιαστές, διδακτ. διατριβή, Θεσσαλονίκη 1999, σ. 232-242· ὁ ἴδιος,
«Τρεῖς ἀνέκδοτες ἐπιστολὲς τοῦ Θεοφίλου Κορυδαλλέως καὶ οἱ
ἀριστοτελικὲς πηγές τους», Ὁ Ἐρανιστὴς 24 (2003) 11-12· πβ. ὁ ἴδιος,

«Κλαύδιος Πτολεμαίος και Θεόφιλος Κορυδαλλεύς: Τα αστρολογικά
κείμενα», Σιναϊτικά Ανάλεκτα, τ. Α΄, Αθήνα 2002, σ. 171-208.
(φ. 76 r -78 v ) ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΚΟΡΥΔΑΛΛΕΑΣ, «Περὶ ἀστρολάβου». Ἀρχ. Ἀστρόλαβον
καλεῖται τὸ κατ' ἐπίπεδον στρογγύλον τοῦ οὐρανοῦ. Τέλ. Καὶ βλέπε
τὴν μέθοδον εἰς τὰ πρωτήτερα μαθήματα. Τέλος. Ἔκδ. Β. Τσιότρας,
«ἡ Ἀνέκδοτη πραγματεία Περὶ ἀστρολάβου τοῦ Θεοφίλου
Κορυδαλλέως»,Ὁ Ἐρανιστὴς 22 (1999) 5-28.
(φ. 79 r -80 r ) «Τῆς λογικῆς λέξες διὰ τῆς ἀῤῥαβικῆς βίβλου». Πρόκειται γιὰ
ὅρους τῆς λογικῆς ἑλληνιστὶ καὶ ἀραβιστί. Προηγοῦνται ὀνομασίες τῶν
κύκλων (ἑλληνιστί-ἀραβιστί) ὑπὸ τὸν τίτλο «Οἱ κύκλοι».

ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΚΟΡΥΔΑΛΛΕΑΣ – ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΛΕΜΜΥΔΗΣ

1. (φ. 3 r -60 r ) ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΚΟΡΥΔΑΛΛΕΑΣ, Ἐπιστολικοὶ τύποι. (φ. 3 r ) Τίτλος: «Τοῦ
σοφωτάτου κυρίου Θεοφίλου τοῦ Κορυδαλέως, τοῦ ὕστερον διὰ τοῦ
θείου καὶ μοναχικοῦ σχήματος, Θεοδοσίου μετονομασθέντος, ἔκθεσις
περὶ τῶν ἐπιστολικῶν τύπων». Ἀρχ. Τῆς ἐπιστολῆς ἡδὺ μὲν τὸ
δημοτικόν, ἐπίχαρι δὲ τὸ κομψόν. Τέλ. Ἀλλ’ ἐπαινῶ τὸν εἰπόντα κρινεῖ
φίλους ὁ καιρὸς ὡς χρυςὸν τὸ πῦρ. Ἔκδ. Θεόφιλος Κορυδαλεύς, Περὶ
τῶν ἐπιστολικῶν τύπων, Λονδίνο 1625, σ. 1-59.
2. (φ. 61 r -170 v ) ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΛΕΜΜΥΔΗΣ, Ἐπιτομὴ Λογικῆς. (φ. 3 r ) Τίτλος:
«ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΒΛΕΜΜΙΔΟΥ ἐπιτομὴ λογικῆς Προοίμιον». Ἀρχ. Ἐπειδήπερ ἡ
λογικὴ ἐπιστήμη πρὸς τὴν ἱερὰν γραφήν, καὶ πάντας τοὺς τῆς ἀληθείας
λόγους. Ἔκδ. PG 142, 688C1-725Β9. Ἔκδ. Νικηφόρος Βλεμμίδης,
Ἐπιτομὴ Λογικῆς, ἐκδ. Θωμὰς Μανδακάσης, Λειψία 1784, σ. 1-21
(ΘΠ, ἀρ. 1383).
– Στὸ φ. 175 r-v σημειώσεις δογματικοῦ περιεχομένου· Ἀρχ. Αὐτὴν τὴν
ἔγγραφον ὁμολογίαν αὐτὸ τὸ ἔγγραφον σύ[μβο]λον ὁποῦ ἔδωκεν ὁ
μέγας Ἀθασνάσιος εἰς τὸν βασιλέα [Ἰο]βιανόν. Στὸ (ἄνω ὤα): 1819
μαρτίου 31: Ἠλίας Μανουὴλ ἀν[..]χο. Πιθανῶς τὸ ἀνωτέρω κείμενο
σχετίζεται μὲ τὶς σημειώσεις στὸ φ. 2 r-v (ἀπόσπασμα μὲ διαγραφὲς καὶ
διορθώσεις).
Αποτελέσματα 1 έως 10 από 101