Item Χ44 - Γεώργιος Σουγδουρής – <Νικόλας Ζερζούλης >

GR GR-KDBK (ΚΔΒΚ) GR GR-KDBK (ΚΔΒΚ) ASKX-ΚΤ01-Φ01-Χ44

Γεώργιος Σουγδουρής – <Νικόλας Ζερζούλης >

Item

τεκμήρια 1 ASKX ( X44 Χαρτὶ 220X166 χιλ. φ. Ι, 141, Ι΄ στ. 25-27)

Άγνωστο

Δωρεά

1. (φ. 10r-49v) ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΓΔΟΥΡΗΣ, Εἰσαγωγὴ Λογικῆς. Τίτλος: «Εἰς ἅπασαν τὴν λογικὴν τοῦ Ἀριστοτέλους μέθοδον Προδιοίκησις, ἤτοι Εἰσαγωγὴ Γεωργίου Σουγδουρῆ τοῦ ἐξ Ἰωαννίνων». – (φ. 10r-11r) [Προοίμιο] «Τί ἐστι λογική, καὶ περὶ τῶν τριῶν τοῦ νοὸς ἐνεργειῶν. Ἀρχ. Ἡ περὶ τὴν φιλοσοφίαν σπουδὴ ὑμᾶς ὑποδέχεται, νέοι φιλομαθέστατοι. – (11r-27r) «Μέρος α΄. Περὶ τῶν ἀνηκόντων εἰς τὴν αην τοῦ νοὸς ἐνέργειαν, ἤτοι περὶ ὅρων». – (27r-36v) «Μέρος β΄. Περὶ τῶν ἀνηκόντων εἰς τὴν βαν τοῦ νοὸς ἐνέργειαν». – (36v-49r) «Μέρος γ΄. Περὶ τῶν ἀνηκόντων εἰς τὴν γην τοῦ νοὸς ἐνέργειαν». Στὰ φ. 19r, 33r, 36r, διαγράμματα λογικῆς (μελάνι κειμ. καὶ ἰόχρωμο). – Ἔκδ. Γεώργιος Σουγδουρῆς, Εἰσαγωγὴ Λογικὴ ἤτοι Προδιοίκησις, Βιέννη 1792 (ΘΠ, ἀρ. 5318)· πβ. κώδ. ΔΒΚ 42, φ. 1r-31r.
2. (φ. 54r-132v) <ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΖΕΡΖΟΥΛΗΣ>, «Στοιχεῖα τῆς Ἀριθμητικῆς» [μετάφραση/παράφραση τοῦ ἔργου Christian Wolff, Elementa Matheseos Universae, τ. 1-2, Halle 1713-1715, Γενεύη 21743]. Ἀρχ. «Κεφ. Αον. Περὶ τῶν ἀρχῶν τῆς Ἀριθμητικῆς. Ὁρισμὸς Αον». Ἀριθμητική ἐστιν ἡ τῶν ἀριθμῶν ἐπιστήμη· ταύτης δὲ πρακτικὸν μέρος ἡ ἐπιστήμη τοῦ ἀναλογίζεσθαι. Τέλ. ὅς ποτε ἐπὶ τῆς διαιρέσεως τοῦ μέτρου τῶν γραμμῶν χώραν ἔσχε. Ἀνέκδοτο. Γιὰ τὰ σωζόμενα χειρόγραφα τοῦ ἔργου βλ. Καράς, Οἱ ἐπιστῆμες στὴν Τουρκοκρατία, τ. 1, σ. 79-88, ὁ ὁποῖος (στὸ ἴδιο, σ. 85) διαπιστώνει ὁμοιότητες τοῦ κώδ. ΔΝΚ 44 μὲ τὸν κώδ. Μπενάκη 210 (ΤΑ 59), φ. 13r-96r)· βλ. Χατζοπούλου, Κατάλογος χειρογράφων Μπενάκη, σ. 314-316. Πβ. Λίνος Μπενάκης, «Νικόλαος Ζερζούλης, μεταφραστὴς τῶν μαθηματικῶν ἔργων τοῦ Christian Wolff», Ὁ Ἐρανιστὴς 20 (1995), σ. 47-57. Ὁ Καράς (ὅ.π., σ. 86) ἀναφέρει ἐπίσης ὅτι τὸ ἀνωτέρω ἔργο περιέχει καὶ ὁ σύμμικτος κώδ. ΔΒΚ 3 (Σιγάλας [Βιβλ.], σ. 61), ὁ ταξινομικὸς ἀρ. ὅμως τοῦ ἐν λόγω χειρογράφο ἔχει ἀλλάξει –χωρὶς ἀντιστοίχιση–, ὥστε ἡ ταύτισή του δὲν εἶναι ἄμεσα δυνατή).

Δεν αναμένονται άλλες προσκτήσεις.

Σύμφωνα με τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας (ΕΚΛ) ΚΔΒΚ.

Σύμφωνα με τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας (ΕΚΛ) ΚΔΒΚ.

Γραφή: Δύο γραφεῑς, μὲ παρόμοιο ductus· γραφή συνήθης φιλολογική της εποχής: α) χ1 (10r-15r), γραφή επιμελημένη, ανεπαίσθητα δεξιοκλινής, λεπτή, πυκνή· β) χ2 (15r-49v), γραφὴ ἐπιμελημένη, δεξιοκλινής, ἀραιότερη· ὁ ἴδιος γραφέας μᾶλλον ἀντέγραψε καὶ τὰ 54r-132v (ἐντονότερα δεξιοκλινὴς καὶ ἀραιή). Μελάνι μαῦρο. – Ἐπιφάνεια κειμένου: 170-180110 χιλ.

Ὕλη Χαρτὶ ὑποκίτρινο, σχετικὰ χονδρό-τραχύ-σκληρό, πυκνὲς ὑδατογραμμὲς καὶ ἁλυσογραμμές. – Χαράκωση: σχῆμα Leroy 20D1. Χαράκωση (δυσδιάκριτη) στὸ verso, γραφὴ ἐπὶ τῆς γραμμῆς χαράκωσης. – Ὑδατόσημα: α) ὄρθιος λέων ἐντὸς πλαισίου μὲ ἐπίστεψη κορώνας· β) γράμματα G A, μὲ ἐπίστεψη κορώνας· γ) γράμματα C S C (;)· δ) λέων μὲ προτεταμένο πόδα.
Τχ 18 (8), 112–1 [+2] (21· 10ο φύλ. ψαλιδισμένο· μεταξὺ τοῦ 10ου καὶ 11ου φύλ., ἐμβόλιμο τὸ δύφυλλο φ. 18-19 ), 212 (45), 18 (53), 712 (137), 14 (141). Δὲν ἀριθμοῦνται τεύχη. «Παραπομπές» στὴν κάτω δεξιὰ ὤα, σὲ recto-verso· στὰ φ. 10r-48v μετὰ ἀπὸ γωνιώδη ἀγκύλη. – Ἀρίθμηση φύλλων: Φυλλαρίθμηση μὲ ἀραβ. στοιχεῖα δυτ. τύπου, σὲ ἕκαστο recto (ἄνω δεξιὰ γωνία), μὲ μολύβι, ὡς φ, 1-89, ἀπὸ μτγν. χέρι. Ἡ φυλλαρίθμηση των φ. 91-141 συμπληρώθηκε ἀπὸ τὸν καταλογογράφο, Τὰ φ. 54-132 ἀριθμοῦνται ἀπὸ τὸν γραφέα ὡς σ. 1-158. Τὰ φ. 133-141 ἀριθμοῦνται ἀπὸ ἐλαφρῶς μτγν. χέρι ὡς σ. 159, 160, 161, 163, 165, 169, 171, 173, 175 (παράλειψη ἄρτιων ἀριθμῶν). – Ἄγραφα: φ. Ιr-7v, 8r (πλὴν σημ.), 8v-9v, 18v, 50r-53v, 123v, 133r-140r, 140v-141r (πλὴν σημ.).
Διακ. Στὸ φ. 10r ἐπίτιτλο περ. πιόσχημο πλέγμα σταυρῶν. Στὸ φ. 54r ἐπίτιτλο ὀρθογώνιο παραλληλόγραμμο πλέγμα, σὲ μελάνι κειμ. καὶ ἐρυθρό· Τίτλος καὶ Πρωτόγραμμα Α ἐρυθρόγραφα. Στὸ φ. 141v ἰχνογράφημα ἁπλοϊκὸ πτηνοῦ (καὶ ἐπανάληψη).
Σημ. Στὸ φ. 8r: Καὶ τόδε ξὺν τοῖς ἄλλοις ἐμοῦ τοῦ Ἰωάννου Βλαχολιβαδιώτου· ὅστις δέ με ταύτην ἀφαιρήση ἔστω ἀφωρισμένος παρὰ τοῦ ἁγίου Γέροντός μου.
Στὸ φ. 10r (στὸ κάτω μέρος τοῦ ἐπίτιτλου πιόσχημου) 1792 νοεμβίου α΄. Στὴν κάτω ὤα κτητ. σημ.: Διονυσίου Βλαχολιβαδιώτου.
Στὸ φ. 49v: Τέλος τῆς εἰς τὴν λογικὴν μέθοδον εἰσαγωγῆς τοῦ λογικωτάτου κυρίου Γεωργίου Σουγδουρῆ, τοῦ έξ Ἰωαννίνων ἐπικληϊζομένου, τῷ δὲ θεῷ δόξα. ͵αψβ΄ [: 1792].
Στὸ φ. 140v: Τὸν ὀρθῶς ἐγχαράττειν βουλόμενον δέον τὴν χεῖρα αὐτοῦ ὀρθῶς ἐθίζεινμ καὶ δεξιῶς κρατεῖν τὸν κάλαμον ἤτοι πτερὸν τυχόν, οὐχὶ δ’ ὡς ἐξ ἀρχῆς κακὴ παράδοσις γέγονεν. Ἔῤῥωσθε οἱ ξυντυγχάνοντες. Ἰωάννης Μιχαηλίδης.
Στὸ φ. 141r: Τῇ 26 ἀπριλίου <1>813 ἀρχίσαμεν νὰ παραδιδόμεθα παρὰ τοῦ σοφολογιωτάτου ἡμῶν διδασκάλου κυρίου Ἀργυρίου τὴν παροῦσαν ἐπωφελεστάτην εἰσαγωγὴν τοῦ Σουγδουρῆ. Ἐν Σιατίστῃ. Ἰωάννης Μιχαηλίδης.
Στχ. Ἀρχική, νεωτερική· συμπιεσμένος χάρτης, καλυμμένος μὲ δέρμα καστανό. Διαστ. καλυμμάτων: 225170 χιλ. Ράχη ἐλαφρῶς καμπύλη· τέσσερα πραγματικὰ σηκώματα. Τὰ φ. Ι. Ι΄ παράφυλλα στάχωσης (χονδρὸ χαρτὶ κακῆς ποιότητος). Ἐπὶ τῶν καλυμμάτων τυφλὴ χαράκωση (τετραπλῆς γραμμῆς) σὲ σχῆμα ὀρθίου ὀρθογωνίου (μέσον καλύμματος), περικλειομένου ἀπὸ ρόμβο, ὁ ὁποῖος περικλείεται ἀπὸ ἄλλο ὄρθιο ὀρθογώνιο, οἱ πλευὲς τοῦ ὁποίου διατρέχουν περιμετρικὰ τὰ ἄκρα ταῶν καλυμμάτων. Στὰ κενὰ μεταξὺ τῶν χαρακώσεων ἐντυπώματα ἀνθέων. Ἐπὶ τῶν καλυμμάτων καὶ τῆς ράχης (κάτω μέρος), σὲ ὅλο τὸ πλάτος, διαφανὴς κολλητικὴ ταινία, περαιουμένη στὰ ἔσω καλύμματα (ταξινόμηση 2004). Στὸ κάτω μέρος τῆς ράχης λευκὴ ἐτικέτα (ταξινόμηση 2004): Χ 44. Ἀπὸ κάτω ἴχνη παλαιότερης ταξινόμησης (ἐτικέτα). Λείψανανα ἐτικέτας ἀπὸ παλαιότερη ταξινόμηση στὸ ἄνω μέρος τῆς ράχης. Στὸ ἔσω πρόσθιο κάλυμμα (ἄνω) ἐπικολλημένη ἐτικέτα: ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ | ΚΟΖΑΝΗΣ | Χ ἀριθ. 44 (Χ καὶ 44 μὲ μελάνι, τὰ λοιπὰ στοιχεῖα ἔντυπα). Στὸ φ. 1r: (μελάνι) 321 (μολύβι) 321. Στὰ ἔσω καλύμματα τρία μεγάλα σημάδια ἐρυθροῦ κεριοῦ (ἄνω-κάτω στὸν μέσον, ἀλλὰ καὶ στὴν ἐξωτερικὴ ἔσω πλευρά).
Κατ. Πολύ καλή.

ASKX

KDBK

Για την περιγραφή του αρχείου χρησιµοποιήθηκε το ∆ΙΠΑΠ (Γ), έκδοση Β΄.

Final

Partial

18/6/2021

Η επιστημονική περιγραφή έγινε από τους Καρανάσιο Χαρίτωνα , Σκρέκα Δημήτριο .